ARiMR skontroluje ponad 120 tysięcy gospodarstw w 2025 roku
ARiMR poinformowała naszą redakcję, że planuje w tym roku przeprowadzić około 123 tysięcy kontroli w gospodarstwach rolnych. Chodzi zarówno o uprawy, jak i zwierzęta. To standardowa liczba – zazwyczaj waha się między 120 a 140 tysiącami – i zależy od uruchamianych programów oraz etapów rozpatrywania wniosków.
Co ARiMR kontroluje u rolnika?
Jak wyjaśnia nam ARiMR, w przypadku upraw kontrola polega przede wszystkim na porównaniu tego, co rolnik zadeklarował we wniosku, ze stanem faktycznym w gospodarstwie. Inspektorzy sprawdzają m.in. rodzaj i powierzchnię upraw, zgodność z przepisami i warunkami, od których zależy przyznanie płatności.
Kontrole w gospodarstwach ze zwierzętami są bardziej złożone i zależą od rodzaju dopłat:
- w ramach płatności związanych z produkcją do zwierząt kontrole obejmują producentów, którzy wystąpili o płatność do bydła domowego, owiec domowych oraz kóz domowych. Celem kontroli jest sprawdzenie spełnienia warunków kwalifikowalności do otrzymania płatności zgodnie z przepisami. Kontroli podlega co najmniej 5% wniosków.
- w ramach ekoschematu Dobrostan zwierząt celem kontroli jest weryfikacja spełnienia przez rolników wymogów właściwych dla poszczególnych wariantów określonych w przepisach np. wymogów dotyczących wielkości powierzchni bytowych zwierząt, dostępu do zewnętrznych powierzchni takich jak wybiegi, pastwiska, okólniki. Dodatkowo w trakcie kontroli na miejscu sprawdzane są wymogi związane z oznakowaniem i zgłoszeniem zwierząt do komputerowej bazy danych w aplikacji IRZplus wynikające z ustawy o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt. Kontroli podlega co najmniej 5% wniosków.
- na podstawie ustawy o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt przeprowadzane są kontrole w siedzibie stada, w której prowadzi się chów, hodowlę lub wypas zwierząt, w zakresie gatunków bydło, owce, kozy, świnie, jeleniowate, wielbłądowate i koniowate. Celem kontroli na miejscu jest weryfikacja zgodności oraz ewentualne usunięcie rozbieżności między danymi zawartymi w komputerowej bazie danych w aplikacji IRZplus, a stanem faktycznym stwierdzonym w trakcie kontroli.
Kto może prowadzić kontrole u rolników?
Kontrole terenowe wykonują zarówno pracownicy ARiMR, jak i firmy zewnętrzne, które mają podpisane umowy z Agencją. Ich lista jest opublikowana na stronie internetowej ARiMR, gdzie każdy rolnik może ją sprawdzić.
Każdy kontroler – bez względu na to, czy pracuje dla Agencji, czy dla firmy zewnętrznej – musi posiadać oficjalne upoważnienie podpisane przez osoby uprawnione w ARiMR. Dokument ten powinien zostać okazany rolnikowi przed rozpoczęciem kontroli.
Co grozi rolnikowi za nieprawidłowości?
Jeśli w trakcie kontroli okaże się, że dane we wniosku nie pokrywają się z rzeczywistością, sporządzany jest raport i przekazywany do odpowiedniej komórki ARiMR, która zajmuje się obsługą wniosku. W zależności od skali i rodzaju niezgodności rolnik może zostać poproszony o wyjaśnienia lub korektę, ale w poważniejszych przypadkach możliwe są:
- odmowa przyznania pomocy,
- zmniejszenie wysokości płatności,
- sankcje na kolejne lata,
- a w najcięższych przypadkach wykluczenie z możliwości ubiegania się o wsparcie.
Każda sprawa rozpatrywana jest indywidualnie, ale Agencja zapowiada, że będzie rygorystycznie podchodzić do przestrzegania przepisów.
Kamila Szałaj
