
Dopłaty bezpośrednie 2025: 400 tys. ha objęte zakazami
Rolnicy ubiegający się o dopłaty bezpośrednie są wściekli na nową normę GAEC 2, mającą na celu ochronę torfowisk i terenów podmokłych. Na obszarach objętych tymi wymogami nie mogą wykonywać orki, wydobywać torfu i budować nowych instalacji drenujących do odwadniania/odprowadzania wody z terenu.
Rolnicy: o wymogach GAEC 2 dowiedzieliśmy się za późno
Rolnicy zarzucają ministerstwu rolnictwa, że mapa obszarów objętych GAEC 2 została opublikowana zaledwie tydzień przed ostatecznym terminem składania wniosków o dopłaty bezpośrednie. Poza tym ministerstwo w ostatniej chwili zwiększyło trzykrotnie powierzchnię objętą normą, a mapy opublikowało dopiero 7 marca. Wynika z nich, że powierzchnia użytkowana rolniczo, objęta normą, wynosi 400 tys. ha, z czego grunty orne stanowią 38,3 tys. ha, a TUZ-y ok. 361,6 tys. ha. Dlatego samorząd rolniczy wielokrotnie apelował o złagodzenie wymogów i rekompensaty dla rolników. A sami rolnicy protestowali w tej sprawie przed biurem poselskim wiceministra rolnictwa Stefana Krajewskiego.
Ministerstwo rolnictwa: rolnicy wiedzieli o normie od 3 lat
W odpowiedzi resort rolnictwa odpiera te zarzuty i wyjaśnia, że pierwotnie obszar objęty normą miał wynosić prawie 600 tys. ha. Resort chciał zmniejszyć to do 146 tys. ha, ale ostatecznie po negocjacjach z KE stanęło na 400 tys. ha.
Ministerstwo zaznacza też, że rolnicy już od 3 lat wiedzieli o tym, że norma GAEC 2 zostanie wdrożona.
- O obowiązkowym wejściu w życie GAEC 2 od 2025 r. rolnicy wiedzieli już od 2022 r., a szczegółowo byli informowani już od 2023 r. w trakcie m.in. spotkań i szkoleń organizowanych przez MRiRW, szkoleń i warsztatów organizowanych przez ARiMR, ośrodki doradztwa rolniczego, izby rolnicze, a takie za pośrednictwem publikacji oraz informacji na stronie MRiRW, ARIMR, w korespondencji oraz w skierowanych do rolników komunikatach i materiałach informacyjnych – tłumaczy ministerstwo.
Resort jest też przekonany, że rozporządzenie o wejściu w życie normy GAEC 2 oraz dotyczący wymogów dla tej normy, było procedowane w sposób transparentny. Rolnicy się oczywiście z tym nie zgadzają, bo o tym które obszary zostaną objęte wymogami dowiedzieli się na tydzień przed rozpoczęciem naboru wniosków o dopłaty bezpośrednie.
GAEC 2: gospodarstwa do 10 ha zwolnione z kontroli
Warto jednak pamiętać, że zgodnie z uproszczeniami Wspólnej Polityki Rolnej, gospodarstwa o wielkości do 10 ha użytków rolnych zwolnione są z kontroli i sankcji związanych z realizacją warunkowości, w tym GAEC 2. Według Agencji, bazując na zeszłorocznych danych, prawie połowa rolników, którzy zadeklarowali do płatności działki na obszarze objętym normą GAEC 2, prowadzi gospodarstwa nie większe niż 10 ha
Poza tym, jeżeli rolnik nie zgadza się z wyznaczonymi obszarami objętymi normą GAEC 2, może zgłosić rozbieżności do ARiMR lub IUNG. Pocieszeniem dla rolników może być też zapowiedź komisarza rolnictwa Christophe Hansena o wprowadzeniu rekompensat za GEAC 2, ale szczegółów na razie nie przedstawiono.
Kamila Szałaj