Profesor Jerzy Buzek, były premier, członek Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii Parlamentu Europejskiego, przewodniczący Rady Programowej EFRWP, prowadząc rozmowę z Kadri Simson, unijną komisarz ds. energii, zaznaczył, iż odpowiedzią na uniezależnienie Europy od rosyjskich paliw kopalnych jest strategia REPowerEU.
REPowerEU, czyli…
REPowerEU ma doprowadzić do szybkiego zmniejszenia unijnej zależności od rosyjskich paliw kopalnych przez przyspieszenie transformacji w kierunku czystej energii i połączenie sił, aby osiągnąć odporniejszy system energetyczny i prawdziwą unię energetyczną. Koncentruje się ona na:
-
oszczędności energii,
-
dywersyfikacji dostaw,
-
szybkim zastąpieniu paliw kopalnych dzięki przyspieszeniu transformacji Europy w kierunku czystej energii,
-
inteligentnym łączeniu inwestycji i reform.
Jak wyjaśniła szefowa unijnej komisji ds. energii, jest to pakiet o wartości 2 bilionów euro, a 30% z niego będzie przeznaczone na osiąganie celów energetycznych. Teraz toczy się dyskusja, czy możemy do tego dodać 20 mld euro w postaci dotacji ze sprzedaży uprawnień do unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji znajdujących się obecnie w rezerwie stabilności rynkowej, które zostaną sprzedane na aukcji w sposób niezakłócający rynku.
REPowerEU opiera się na pełnej realizacji założeń pakietu Fit for 55 i nie zakłada modyfikacji ambitnego celu polegającego na osiągnięciu zmniejszenia o co najmniej 55% emisji gazów cieplarnianych netto do 2030 roku i osiągnięciu neutralności klimatycznej do 2050 roku – zgodnie z Europejskim Zielonym Ładem. Będzie to miało pozytywny wpływ na redukcję emisji w UE w ciągu 10 lat. Szybkie zredukowanie przywozu paliw kopalnych z Rosji wpłynie jednak na ścieżkę transformacji lub na sposób osiągnięcia naszego celu klimatycznego w porównaniu z wcześniejszymi założeniami.
Skąd wziąć na to pieniądze?
– OZE przyczyni się do niższych cen energii w przyszłości, ale inwestycje w nie trzeba sfinansować. Jednym ze źródeł są rezerwy, które zostały po pandemii COVID. Na ograniczenie paliw kopalnych do 2030 roku jest przeznaczonych 300 mld euro. Oprócz tego mamy jeszcze środki w ramach instrumentów odbudowy – relacjonowała Simson.
Zarówno prof. Jerzy Buzek, jak i Kadri Simson zwrócili uwagę na dążenie Unii Europejskiej do zwiększenia wytwarzania biometanu. Dużo emocji wzbudza też wykorzystanie zielonego wodoru.
Polski sposób na niezależność energetyczną wsi
Henryk Kowalczyk, wicepremier i minister rolnictwa, zwrócił uwagę, iż obszary wiejskie są dobrym miejscem do rozwoju odnawialnych źródeł energii. Jego resort stawia na rozwój fotowoltaiki, magazynów energii i biogazowni.
– Już niedługo zostanie uruchomiony nabór wniosków o dofinansowanie fotowoltaiki z magazynami energii oraz biogazowni w ramach PROW 2014–2020. Pieniądze na rozwój OZE na wsi znajdują się także w Krajowym Planie Odbudowy. Są one również zaplanowane w Krajowym Planie Strategicznym dla WPR 2023–2027. Oprócz tych źródeł rolniczych mamy uzgodnione podejście do wykorzystania funduszy będących w dyspozycji NFOŚ, które pochodzą z handlu emisjami – mówił Kowalczyk.
Ze względu na to, iż na obszarach wiejskich jest problem z odbiorem energii z OZE, powstał pomysł, aby wspierać tworzenie spółdzielni i klastrów energetycznych. W tej chwili w ministerstwie rolnictwa trwają intensywne prace nad wypracowaniem modelowej biogazowni. Szef resortu rolnictwa wskazał, iż energia pozyskiwana z OZE na wsi może być nie tylko alternatywą dla konwencjonalnej, ale także zapewnić rolnikom dodatkowe źródło finansowania.
Unijne magazyny są pełne, ale...
O tym, że lokalne spółdzielnie energetyczne mogą przyspieszyć proces transformacji energetycznej, mówiła także w Grodnie Kadri Simson, unijna komisarz ds. energii. Mocno akcentowała konieczność jak najszybszego uniezależnienia się UE od dostaw gazu z Rosji.
Zapewniła jednocześnie, iż unijne magazyny gazu są obecnie zapełnione w ponad 90%. Musimy się jednak skupić na ograniczeniu zapotrzebowania na gaz, tak aby nie okazało się, że wiosną nasze magazyny są już puste.
– Powinniśmy już teraz myśleć o napełnieniu magazynów na kolejny sezon grzewczy. Naszym zadaniem jest też wypracowanie postępowania w przypadku awarii rurociągów, które dostarczają gaz do krajów członkowskich – podkreślała Kadri Simson.
Komisarz mówiła o tym, iż Komisja Europejska sugeruje, aby każdy kraj członkowski do marca włącznie zmniejszył zużycie gazu o 15%. Ważne jest też unikanie zużycia energii w godzinach szczytu.
Magdalena Szymańska
fot. EFRWP
