"Młody Rolnik 2017"- jakie warunki trzeba spełnić?

O premię może starać się osoba fizyczna, która w momencie składania wniosku nie ukończyła 41. roku życia. Powinna także mieć odpowiednie kwalifikacje zawodowe wynikające z posiadanego wykształcenia albo wykształcenia i stażu pracy w rolnictwie. Jeśli nie posiada stosownych kwalifikacji, może zobowiązać się do ich uzupełnienia, z wyłączeniem stażu pracy, w okresie 36 miesięcy od dnia doręczenia decyzji o przyznaniu pomocy. Wsparcie przeznaczone jest dla osób, które rozpoczęły urządzanie gospodarstwa rolnego, tzn. stały się właścicielem lub objęły w posiadanie (np. wydzierżawiły) gospodarstwo rolne o powierzchni co najmniej 1 ha nie wcześniej niż w okresie 18 miesięcy przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy.

Inne wymogi

Od kandydata na młodego rolnika wymaga się także, aby przed dniem rozpoczęcia urządzania gospodarstwa:

• nie był posiadaczem zwierząt gospodarskich objętych obowiązkiem zgłoszenia do rejestru zwierząt gospodarskich oznakowanych i siedzib stad tych zwierząt,
• nie wystąpił o płatności bezpośrednie oraz o pomoc finansową dla rolników w ramach programów UE lub pomocy krajowej,
• nie prowadził działu specjalnego produkcji rolnej.

Premia jest dostępna dla rolników, których gospodarstwo ma wielkość ekonomiczną na poziomie min. 13 tys. euro i nie więcej niż 150 tys. euro. W biznesplanie, który należy dołączyć do wniosku o pomoc trzeba dokładnie opisać stan gospodarstwa w momencie złożenia dokumentów o premię oraz sytuację docelową. Młody rolnik powinien bowiem wykazać, w jaki sposób zwiększy wielkość ekonomiczną gospodarstwa o min. 10%.

• Uważaj na współwłasność!
  Budynki i budowle znajdujące się w gospodarstwie młodego rolnika wykorzystywane do produkcji rolnej oraz użytki rolne wchodzące w skład tego gospodarstwa wykorzystywane do prowadzenia działalności rolniczej nie mogą stanowić przedmiotu współwłasności lub współposiadania. Z tej reguły wyłącza się małżeńską wspólność majątkową i wspólnoty gruntowe. Zasada ta nie dotyczy także budynków, budowli i użytków rolnych będących przedmiotem współwłasności, które są realizowane z „Modernizacji gospodarstw rolnych” przez osoby wspólnie wnioskujące.

Młodzi rolnicy, którzy w momencie składania wniosku nie rozpoczną prowadzenia działalności rolniczej jako kierujący (na własny rachunek), muszą to zrobić najpóźniej w terminie 9 miesięcy od doręczenia decyzji o przyznaniu pomocy. Tyle też mają czasu na to, aby ubezpieczyć się w KRUS z mocy ustawy w pełnym zakresie jako rolnik. Później muszą kontynuować to ubezpieczenie przez 12 miesięcy od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy. Nie mogą więc w tym czasie podejmować żadnej działalności, która powodowałaby objęcie powszechnym ubezpieczeniem społecznym.

Zakłada się, że z premii nie można kupować używanego sprzętu i wyposażenia. Przy czym trzeba udokumentować, iż min. 70% przeznaczy się na zakup środków trwałych, w tym także inwentarz żywy. Pomoc nie może zostać przeznaczona na: chów drobiu (z wyjątkiem produkcji ekologicznej), prowadzenie plantacji roślin wieloletnich na cele energetyczne oraz niektórych działów specjalnych produkcji rolnej (hodowla: zwierząt laboratoryjnych, ryb akwariowych, psów oraz kotów rasowych).

Na realizację biznesplanu młody rolnik ma maks. 3 lata od złożenia wniosku o pierwszą płatność. Po jego realizacji wnioskuje dopiero o wypłatę drugiej raty, czyli 20 tys. zł.

Rolnik zostanie zobowiązany do prowadzenia w gospodarstwie ewidencji przychodów i rozchodów. Trzeba ją prowadzić min. przez 5 lat od otrzymania pierwszej raty premii.

Za co punkty?

O kolejności przyznania premii zadecydują punkty. Aby wniosek był rozpatrywany, trzeba zdobyć ich min. 12, maksymalnie można otrzymać 37 punktów. Najwięcej przyznawanych jest za powierzchnię gospodarstwa, kwalifikacje rolnicze oraz inwestycje w zakresie ochrony środowiska i klimatu. Dlatego też, choć przepisy pozwalają na uzupełnienie kwalifikacji ci, którzy ich nie mają, tracą na starcie min. 2 punkty (za kwalifikacje przyznaje się maks. 5 punktów).

Maksymalnie 5 punktów można uzyskać również za powierzchnię gospodarstwa. Za każdy hektar powyżej wymaganego (średnia krajowa lub wojewódzka) przyznaje się 0,25 punktu. Przy czym wymagana jest średnia krajowa, chyba że gospodarstwo jest położone w takim województwie, gdzie średnia powierzchnia gospodarstwa jest niższa od krajowej, wtedy wymaga się średniej wojewódzkiej. Dane dotyczące powierzchni użytków rolnych w poszczególnych województwach można znaleźć na stronie internetowej ARiMR.

Przynajmniej 70% minimalnej wielkości musi stanowić przedmiot własności młodego rolnika, użytkowania wieczystego lub dzierżawy od ANR lub jednostki samorządu terytorialnego. Oznacza to, że prywatna dzierżawa, choć możliwa, może dotyczyć maks. 30% minimalnej wymaganej do premii powierzchni.

Poza wymienionymi kryteriami punkty zdobywa się również za rodzaj planowanej produkcji. Tutaj punktowane jest uczestnictwo w systemach jakości (2 punkty), przy czym jeśli są to systemy obejmujące produkcję ekologiczną, można uzyskać 4 punkty. W tej kategorii można także zyskać 2 punkty za produkcję roślin wysokobiałkowych na minimum 1 ha (2 punkty). 1 punkt otrzyma młody rolnik, jeśli różnica wieku pomiędzy nim a przekazującym gospodarstwo wynosi powyżej 15 do 25 lat, a 2 punkty, jeśli ta różnica wynosi powyżej 25 lat. 3 punkty przyznaje się też za przejmowanie gospodarstwa w całości lub tworzenie go z takich gospodarstw.

W przypadku małżonków spełniających kryteria, pomoc przyznaje się tylko jednemu z nich, co do którego drugi wyraził pisemną zgodę. Jeśli osoba, która spełnia warunki uzyskania premii wchodzi w związek małżeński, wtedy, aby mogła otrzymać 100 tys. zł wymaga się, aby również małżonek w okresie poprzedzającym 18 miesięcy przed złożeniem wniosku nie rozpoczął urządzania gospodarstwa. Droga do premii takiej osoby będzie również zamknięta, gdyby np. współmałżonek skorzystał z niej wcześniej.

• Co tworzy powierzchnię gospodarstwa?
  Przy ustalaniu powierzchni użytków rolnych w gospodarstwie młodego rolnika sumuje się powierzchnię użytków rolnych stanowiących:
  
  • własność
  • użytkowanie wieczyste;
  • dzierżawę od ANR lub od jednostek samorządu terytorialnego, na podstawie umowy dzierżawy zawartej na czas nieoznaczony lub na okres co najmniej 5 lat, jednak nie krótszy niż do upływu 5 lat od wypłaty pierwszej raty pomocy;
    
    
  dzierżawę od podmiotów innych niż wymienione powyżej (dzierżawę prywatną) na podstawie umowy dzierżawy zawartej:
  
  • w formie aktu notarialnego albo z datą pewną (urzędowo potwierdzoną) oraz
  • na okres co najmniej 10 lat, jednak nie krótszy niż do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy.

dr Magdalena Szymańska