Na jakiej zasadzie będzie można oddłużyć gospodarstwo?

Obecnie gospodarstwa mogły starać się wyjść z zadłużenia na mocy Prawa restrukturyzacyjnego. Jednak jest to dość skomplikowana droga i wymaga woli współpracy od banku czy innego wierzyciela. Nowa ustawa, przynajmniej w założeniu, powinna pozwolić na natychmiastową spłatę „starego” długu.

Co istotne, z nowego prawa będą mogły skorzystać jedynie gospodarstwa i to na zobowiązania powstałe w wyniku prowadzenia działalności rolniczej. O pomoc w restrukturyzacji będzie mógł się starać rolnik, który prowadzi gospodarstwo od co najmniej 3 lat i jest niewypłacalny lub zagrożony niewypłacalnością. Jednak z nowych regulacji nie skorzysta gospodarstwo rolne, które już znajduje się w likwidacji lub upadłości, albo wobec którego toczy się już postępowanie restrukturyzacyjne.

Zadłużone gospodarstwo w ramach nowego prawa może zwrócić się o wsparcie do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. ARiMR może zaproponować zadłużonemu rolnikowi dopłaty do oprocentowania kredytu udzielonego przez bank na sfinansowanie spłaty istniejącego już zadłużenia. Oznacza to, że Agencja będzie częściowo dokładać do spłat kolejnych rat tzw. „kredytu restrukturyzacyjnego”.  ARiMR może też udzielić rolnikowi pożyczki na spłatę zadłużenia.

Fot. Pixabay

• W zamian za spłatę zadłużenia KOWR przejmie gospodarstwo. Ale dotychczasowy właściciel będzie miał pierwszeństwo w jego dzierżawie i odkupieniu

Standardowo łączna wysokość dopłat z ARiMR do oprocentowania kredytu nie może przekroczyć 40% kwoty udzielonego kredytu restrukturyzacyjnego. Jednak młody rolnik oraz gospodarstwa z obszarami ONW mogą uzyskać dopłaty do 60% kwoty kredytu. Gospodarstwo może uzyskać kredyt restrukturyzacyjny z dopłatą ARiMR maksymalnie do kwoty 5 mln zł i musi go spłacić w ciągu 10 lat lub szybciej.

Gospodarstwo może skorzystać z pomocy Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. KOWR może takiemu rolnikowi udzielić gwarancji zabezpieczającej spłatę kredytu restrukturyzacyjnego. Jednak wiąże się to m.in. z ustanowieniem hipoteki na części nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa na rzecz KOWR.

Krajowy Ośrodek może nawet przejąć i spłacić cały dług gospodarstwa rolnego, jednak pod warunkiem przeniesienia własności całości albo części gospodarstwa na rzecz Skarbu Państwa. Formalnie oznacza to utratę gospodarstwa, jednak dotychczasowy właściciel ma prawo pierwszeństwa, jeśli chodzi o dzierżawę ziemi czy gospodarstwa od KOWR-u. Rolnik ma również prawo skorzystać z pierwszeństwa, jeśli chodzi o zakup tej nieruchomości po upływie co najmniej 5 lat od dnia przeniesienia własności na rzecz Skarbu Państwa. Co ważne, w czasie 20 lat od przejęcia ziemi czy gospodarstwa, KOWR nie może sprzedać danej nieruchomości nikomu innemu, tylko i wyłącznie dotychczasowemu właścicielowi.

Żeby uzyskać pomoc od ARiMR lub KOWR, rolnik musi przygotować plan restrukturyzacji, który musi jeszcze zostać zaakceptowany przez dyrektora odpowiedniego wojewódzkiego ośrodka doradztwa rolniczego (ODR).

Jeśli prezydent nie zawetuje ustawy, a nic na to nie wskazuje, to  od połowy stycznia 2019 r. nowe prawo zacznie obowiązywać.

Paweł Mikos
(Fot. Pixabay)