Składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu pracy sezonowej wykonywanej w innych państwach członkowskich, np. w Niemczech, powinny być odprowadzane do ZUS. W okresie wykonywania tej pracy żona Pana istotnie zostanie więc wyłączona z ubezpieczenia w KRUS.
Zgodnie z przepisami Ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, ubezpieczeniu temu podlega obowiązkowo rolnik, który m.in. nie jest objęty innym ubezpieczeniem społecznym. Do pracowników podejmujących pracę w krajach unijnych mają zastosowanie nie tylko polskie przepisy ubezpieczeniowe, ale także przepisy wspólnotowe. Obecnie obowiązuje rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Rozstrzyga ono m.in., w którym państwie członkowskim pracownik podlega ubezpieczeniu społecznemu, czyli do systemu którego państwa powinny być odprowadzane składki na to ubezpieczenie i z którego systemu przysługują świadczenia.
Podstawową zasadą jest podleganie prawu jednego państwa członkowskiego – takiego, w którym się jest zatrudnionym. W przypadku natomiast zatrudnienia wykonywanego równolegle w dwóch różnych państwach – ustawodawstwo państwa miejsca zamieszkania.
Polskim przepisom ubezpieczeniowym podlegają osoby, które pracują w Polsce na własny rachunek (w tym są rolnikami podlegającymi KRUS z mocy ustawy). Są nimi także ci, którzy przerywają tę pracę, by pracować sezonowo w innym kraju UE.
Tak więc osoby prowadzące w Polsce działalność rolniczą, podejmujące pracę o charakterze sezonowym na terenie innego państwa członkowskiego, dalej podlegać będą polskiemu ustawodawstwu z zakresu zabezpieczenia społecznego. Zgodnie zaś ze stanem prawnym obowiązującym w Polsce, z dniem podjęcia zatrudnienia powstaje obowiązek podlegania ubezpieczeniu społecznemu w systemie powszechnym w ZUS.
Polski rolnik pracujący sezonowo będzie zatem podlegał ubezpieczeniu w ZUS z tytułu zatrudnienia, które ma miejsce poza granicami kraju. Zagraniczny pracodawca ma w takiej sytuacji obowiązek zgłoszenia go do ubezpieczenia w ZUS. Musi też opłacać i rozliczać należne składki na jego ubezpieczenia społeczne. Warunkiem jest jednak, aby podejmujący pracę sezonową za granicą przedstawił pracodawcy formularz E101 potwierdzający, że w stosunku do danej osoby stosuje się polskie ustawodawstwo.
Formularze te wystawia jednostka terenowa ZUS właściwa dla miejsca zamieszkania pracownika. Robi to w oparciu o kopię umowy o pracę zawartej z zagranicznym pracodawcą oraz zaświadczenie potwierdzające dotychczasowe podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników w Polsce. Wydaje je KRUS.
