Co się zmieniło?
Nowa ustawa określa KGW jako dobrowolne i niezależne od administracji rządowej czy samorządowej społeczną i samorządną organizacją mieszkańców wsi. Według ustawy, KGW w swoich działaniach powinna przede wszystkim wspierać rozwój obszarów wiejskich oraz dążyć do poprawy sytuacji społeczno-zawodowej kobiet na wsi i ich rodzin.
Wśród zadań jakie ustawodawca nałożył na koła gospodyń wiejskich jest m.in.:
- prowadzenie działalności społeczno-wychowawczej i oświatowo-kulturalnej w środowiskach wiejskich;
- rozwijanie obszarów wiejskich oraz wspieranie przedsiębiorczości kobiet;
- działanie na rzecz poprawy warunków życia i pracy kobiet na wsi;
- rozwijanie kultury ludowej, zwłaszcza lokalnej i regionalnej;
- reprezentowanie środowiska kobiet wiejskich przed administracją.
Jak uzyska wpis do Krajowego Rejestru Kół Gospodyń Wiejskich?
Wprowadzone regulacje mają ułatwić kołom gospodyń wiejskich uzyskać osobowość prawną. Dotyczy to zarówno nowych organizacji, jak i tych kół, które do tej pory działają w oparciu o ustawę o kółkach rolniczych lub prawo o stowarzyszeniach. Żeby koło mogło uzyskać osobowość prawną i mogło korzystać w pełni z praw określonych w nowej ustawie, musi najpierw zostać wpisane do Krajowego Rejestru Kół Gospodyń Wiejskich prowadzonego przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. W praktyce wniosek o wpis do KR GKW przedstawicielki koła muszą złożyć do biura powiatowego ARiMR. Koło może założyć minimum 10 osób. W ARiMR będą musiały do wniosku o rejestrację dołączyć uchwalony statut KGW lub oświadczenie, że koło będzie działać w oparciu o tzw. wzorcowy statut, który został określony w ustawie.
- Dotychczas działające koła mają pierwszeństwo w rejestracji przed nowymi kołami tylko do 28 grudnia 2018 roku
Jednak z wpisem do Rejestru jest pewne zastrzeżenie. Otóż zgodnie z ustawą, w jednej wsi może być tylko jedno koło wpisane do KR KGW. Oznacza to, że kto pierwszy zarejestruje koło dla danej wsi, ten będzie mógł działać w oparciu o ustawę o kołach. Pozostałe KGW będą musiały działać na zasadzie np. stowarzyszeń.
– Ograniczenie to będzie miało szczególnie istotne znaczenie w przypadku miejscowości o dużej ilości mieszkańców – informuje Rzecznik Praw Obywatelskich. RPO ma także zastrzeżenia do przepisu, zgodnie z którym jednocześnie można być członkiem tylko jednego koła.
Na dodatek w trakcie prac nad ustawą senatorowie skrócili czas, w którym do tej pory działające koła miały pierwszeństwo w rejestracji przed tymi nowopowstałymi, został skrócony z 6 miesięcy do zaledwie 1 miesiąca. Zatem dotychczas aktywne KGW mają czas tylko do 28 grudnia na rejestrację, później muszą się liczyć, że powstanie inne konkurencyjne koło, które zostanie szybciej wpisane do KR KGW.
Koła Gospodyń Wiejskich mogą zarabiać
Ważnym prawem określonym w nowej ustawie jest możliwość zarabiania oraz pozyskiwanie dotacji przez KGW. Jest to o tyle istotne, że jeszcze w 2018 roku rząd planuje przeznaczyć na wsparcie kół nawet do 90 mln złotych.
Zgodnie z prawem majątek koła będzie mógł powstawać m.in. ze składek członkowskich oraz dochodów z własnej działalności gospodarczej, w tym ze sprzedaży wyrobów sztuki ludowej, żywności regionalnej czy z podnajmowania np. świetlicy wiejskiej.
Paweł Mikos
Paweł Mikos
