Wysokie zbiory zbóż i spadki cenowe
Wielkopolska Izba Rolnicza przygotowała comiesięczną kalkulację opłacalność produkcji rolnej. Wynika z niej, że polski rynek zbóż przeżywa trudny okres. Według GUS tegoroczne zbiory wyniosły 37,1 mln ton, czyli o 6% więcej niż w ubiegłym roku. Tymczasem na świecie i w Unii Europejskiej prognozowana jest rekordowa produkcja, co utrudnia sprzedaż za granicę. Aby ustabilizować rynek, Polska musiałaby wyeksportować około 12 mln ton zboża, jednak, jak przyznał minister Krajewski, w obecnych warunkach może to być trudne.
Ceny skupu są bardzo niskie, zbliżone do poziomu sprzed dwudziestu lat, a koszty produkcji – nawozów, paliwa czy środków ochrony roślin – znacznie wzrosły. Wielu rolników nie jest w stanie pokryć podstawowych wydatków i decyduje się na przechowywanie ziarna w magazynach z nadzieją na poprawę cen.
Jak rozwiązać problem nadwyżki zbóż na polskim rynku?
Wielkopolska Izba Rolnicza zwraca uwagę, że trwałym rozwiązaniem mogłoby być odbudowanie pogłowia trzody chlewnej, co zwiększyłoby krajowy popyt na zboże. Mimo że resort rolnictwa dostrzega problem, jak dotąd nie podjęto konkretnych działań w tym kierunku.
Jaka była opłacalność zbóż i kukurydzy we wrześniu 2025?
We wrześniu br. opłacalność zarówno zbóż, jak i kukurydzy poszybowała poniżej 0.
Jak wynika z kalkulacji WIR, koszty poniesione na uprawę jęczmienia jarego we wrześniu br. wyniosły 6 537,87 zł/ha, z czego przychód liczył 5 075,82 zł/ha, co daje zysk ujemny wynoszący -1 462,04 zł/ha. W związku z tym ujemna była również zdolność odtworzenia majątku gospodarstwa wynosząca -270,87%.
Największą stratę ponieśli rolnicy produkujący kukurydzę na ziarno. Nakład finansowy na produkcję ha tej uprawy wyniósł 9 9991,38 zł, podczas gdy przychód wyniósł zaledwie 7 418,83 zł/ha. To oznacza, że rolnicy stracili we wrześniu 2 572,55 zł/ha uprawy kukurydzy na ziarno, a zdolność odtworzenia majątku gospodarstwa spadła do poziomu -552,57%.
O zysku nie mogli mówić również producenci pszenicy ozimej, którzy stracili na hektarze 941,89 zł. Koszty poniesione na uprawę wyniosły 7 702,04 zł/ha, a przychód 6 760,15 zł/ha.
Trudna sytuacja na rynku zbóż
Sytuacja na rynku zbóż we wrześniu 2025 roku jasno pokazuje, że polskie rolnictwo znalazło się w jednym z najtrudniejszych momentów ostatnich lat. Wysokie plony, zamiast przynieść korzyści producentom, doprowadziły do nadpodaży i gwałtownego spadku cen. Niskie przychody przy rosnących kosztach sprawiają, że coraz więcej gospodarstw balansuje na granicy opłacalności, a część z nich może nie przetrwać kolejnego sezonu bez realnego wsparcia państwa.
Eksperci podkreślają, że konieczne jest opracowanie długofalowej strategii dla rynku zbóż, obejmującej m.in. zwiększenie krajowego zużycia poprzez odbudowę pogłowia trzody chlewnej i drobiu, rozbudowę infrastruktury eksportowej oraz wsparcie dla magazynowania i przetwórstwa. Tylko kompleksowe działania mogą uchronić producentów przed dalszymi stratami i zapewnić stabilność sektora w kolejnych latach.
oprac. Justyna Czupryniak-Paluszkiewicz na podst. WIR
