Nie oznacza to, że problem ten u nas nie istnieje. Niska jakość gleby, przeważający intensywny model uprawy oraz anomalie klimatyczne skutkujące większym natężeniem zjawisk atmosferycznych, sprzyjają nasileniu zjawiska erozji, a jego skutki bywają bardzo dotkliwe.
Skala kosztów
Największe natężenie zjawiska erozji gleb obserwuje się w miejscach o dużym stopniu nachylenia stoków, na obszarach występowania znacznej ilości intensywnych zjawisk atmosferycznych oraz na glebach lekkich, zagęszczonych i ubogich w materię organiczną. Aby skutecznie zapobiegać erozji wodnej, wietrznej oraz wynikającej z intensywnej metody uprawy, warto przeanalizować jej następstwa, zwłaszcza w ujęciu kosztowym. To pozwoli uchronić gospodarstwo przed niekorzystnym wzrostem nakładów na produkcję. Skutki erozji i koszty jej eliminacji pokazuje grafika:
Metody zapobiegania
Erozji można zapobiegać albo ją ograniczać, szeregiem praktyk agrotechnicznych. Najważniejsze to: utrzymanie odpowiedniego poziomu materii organicznej w glebie; wprowadzanie do uprawy roślin bobowatych, traw i roślin ozimych; utrzymanie okrywy roślinnej na polach (międzyplony, mulczowanie); zatrzymanie resztek roślinnych w powierzchniowej warstwie gleby; uprawa roślin w wąskich międzyrzędach; utrzymanie dobrej struktury gleby; rozważenie uprawy konserwującej, pasowej, bezorkowej, zerowej; orka pługiem obracalnym lub wahadłowym z odkładaniem skiby w górę stoku; uprawa w poprzek stoku, uprawa konturowa; kontrola wilgotności gleby i nawadnianie według potrzeb; głęboszowanie na terenach silnie zagrożonych erozją w odstępie czasu nie mniejszym niż 3–4-letnim; system kształtowania mini-dołków w trakcie siewu lub sadzenia upraw rzędowych (ziemniaki, kukurydza). Przykładów przeciwerozyjnych praktyk rolniczych jest znacznie więcej i można je wspomagać melioracją, zadrzewianiem, które hamuje erozję wietrzną itd.
Opracowanie:
Polskie Stowarzyszenie Rolnictwa Zrównoważonego „ASAP”.
