Jęczmień jary - lista zalecanych odmian

W czystym siewie jęczmień jary uprawiany jest na cele paszowe, browarne, w mniejszym stopniu na kasze. To także gatunek będący głównym komponentem mieszanek zbożowych i zbożowo-strączkowych. Jęczmień jest też idealną rośliną ochronną przy siewie mieszanek traw z motylkowymi. 

Ważny solo i w mieszankach

Jeżeli planujemy wykorzystać jęczmień jary do ochrony zakładanego użytku zielonego nie powinniśmy wybierać odmian najplenniejszych, ale te, które rekomendowane są na LZO i charakteryzują się najkrótszą słomą, szybko schodzą z pola i są najbardziej odporne na wyleganie. Jęczmień ma chronić młode rośliny traw i motylkowych, ale nie może z nimi nadmiernie konkurować. Dlatego tak ważne są wymienione cechy. W jęczmień można wsiewać mieszanki trawiasto-motylkowate, ale także koniczynę czerwoną (wysiewa się ok. 15–18 kg koniczyny w rozstawie 10–15 cm na głębokość 1–2 cm), mieszanki koniczyny czerwonej z trawami oraz lucernę (wysiewa się 18–20 kg/ha lucerny w rozstawie rzędów co 15 cm na głębokość 1–2 cm). Szczegółowe zalecenia dotyczące siewu mieszanek traw z jęczmieniem jarym jako rośliną ochronną, a także mieszanek zbożowych z jęczmieniem opiszemy z kilka tygodni.

Nowe rekomendacje

Podobnie jak dla innych gatunków roślin, na podstawie wyników badań Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego i Rolniczego tworzone są dla województw Listy Zalecanych Odmian (LZO jęczmienia jarego na końcu artykułu). Każdego roku lista ta zmienia się i jest uaktualniana. Staramy się propagować te informacje przygotowywane przez zespoły ze Stacji Doświadczalnych Oceny Odmian COBORU i przedstawiać jak najświeższe dane.

W przypadku prezentowanych dziś LZO dla woj. dolnośląskiego, małopolskiego, opolskiego i podlaskiego dotyczą one rekomendacji na rok 2018 (na br. nie zostały jeszcze uaktualnione). Wszystkie pozostałe są aktualne. Niżej przypominamy też charakterystykę (wg COBORU) kilku odmian jęczmienia jarego najczęściej rekomendowanych, a w tabeli zestawiliśmy do porównania najważniejsze cechy odmian z LZO (bez odmian rekomendowanych po raz pierwszy w 2019 r.). Odmiany te prezentują wysoki postęp hodowlany, który w jęczmieniu jarym skupia się na poprawie plenności oraz zdrowotności, a w odmianach browarnych na poprawie wartości browarnej.

• Soldo – odmiana typu pastewnego. Plenność bardzo dobra. Odporność na mączniaka prawdziwego – dość duża, na plamistość siatkową, rdzę jęczmienia, rynchosporiozę i czarną plamistość – średnia. Rośliny dość niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren duża do bardzo dużej, wyrównanie ziarna dość dobre, zawartość białka w ziarnie i gęstość ziarna w stanie zsypnym dość duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. 
• KWS Vermont – odmiana typu pastewnego. Plenność bardzo dobra. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Odporność na mącznika prawdziwego – dość duża, na rynchosporiozę, rdzę jęczmienia i plamistość siatkową, ciemnobrunatną plamistość – średnia. Rośliny dość niskie o dobrej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania przeciętny. Masa 1000 ziaren i wyrównanie ziarna średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym i zawartość białka w ziarnie dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość duża.
• Paustian – odmiana typu pastewnego. Plenność dość dobra. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki powyżej średniej. Odporność na rynchosporiozę – dość duża. Na mączniaka prawdziwego, plamistość siatkową, czarną plamistość, rdzę jęczmienia – średnia. Rośliny średniej wysokości o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania przeciętny. Masa 1000 ziaren średnia, wyrównanie ziarna dość duże, gęstość w stanie zsypnym dość duża. Zawartość białka w ziarnie dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość duża.
• Ella – odmiana typu pastewnego. Plenność bardzo dobra. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Odporność na mączniaka prawdziwego, plamistość siatkową i czarną plamistość – dość duża, na rdzę jęczmienia i rynchosporiozę – dość mała. Rośliny o przeciętnej wysokości i dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren dość duża, wyrównanie ziarna średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość duża. Zawartość białka w ziarnie dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.

Jęczmień jary – rekomendacje dla województw

• Dolnośląskie: Soldo, Ella, KWS Olof, Oberek
• Kujawsko-pomorskie: Soldo, Ella, KWS Atrika, KWS Vermont, Paustian, Basic, KWS Olof, Polonia Staropolska, Bente, Teksas
• Lubuskie: Paustian, KWS Olof, Alianz, Teksas, Airway
• Lubelskie: Soldo, Ella, Paustian, Basic, Radek, KWS Olof, Teksas
• Łódzkie: Soldo, KWS Vermont, Radek, KWS Harris, Teksas, Pilote
• Małopolskie: Soldo, KWS Vermont, Rubaszek, KWS Olof, Alianz, Podarek
• Mazowieckie: Soldo, Ella, KWS Atrika, KWS Vermont, Paustian, KWS Irina, Rubaszek, Salome, KWS Cantton, Polonia Staropolska, Bente, SU Lolek, Xanthe
• Opolskie: Soldo, Ella, KWS Atrika, KWS Vermont, Rubaszek, KWS Cantton, Podarek
• Podkarpackie: KWS Atrika, KWS Vermont, KWS Irina, Radek, KWS Cantton, RGT Planet, Bente, Xanthe
• Podlaskie: Ella, Basic, KWS Irina, Radek, Alianz, KWS Dante
• Pomorskie: KWS Irina, Polonia Staropolska, RGT Planet, Eldorado, Maggie
• Śląskie: Soldo, KWS Atrika, KWS Vermont, Paustian, Alianz, RGT Planet, KWS Dante, Kucyk, Bente, Ismena, MHR Fajter, Pilote
• Świętokrzyskie: Soldo, Ella, KWS Vermont, Paustian, Rubaszek, Polonia Staropolska, Teksas
• Warmińsko-mazurskie: KWS Vermont, Paustian, Radek, Rubaszek, Airway
• Wielkopolskie: Soldo, KWS Vermont, Paustian, KWS Irina, Salome, KWS Dante, KWS Harris, KWS Orphelia, Ovation, Uta
• Zachodniopomorskie: RGT Planet, KWS Dante, Etolie, Esma

 

Marek Kalinowski
na zdjęciu: Stabilną pozycję ma uprawa odmian browarnych jęczmienia, ale dla większości fot.główne: Pixabay