nawożenie

pH gleby– od czego zależy i jak je badać?

Odczyn gleby według definicji podanej przez Wikipedię, to właściwość gleby wyrażona przez stosunek stężenia jonów wodorowych H+ do jonów wodorotlenkowych OH– w roztworze glebowym. Odczyn wskazuje na kwasowość lub zasadowość gleby. Odczyn gleby wyraża się poprzez stężenie jonów wodorowych wyrażone w molach H+ na dm³. Aktywność jonów hydroniowych i wodorotlenowych wyraża się w skali pH.

Odczyn gleb jest podstawowym i najłatwiej mierzalnym wskaźnikiem ich jakości, a wartości pH oznaczonego w 1M KCl<4,5 wskazują na niebezpieczeństwo degradacji środowiska glebowego. Optymalny odczyn dla wzrostu większości gatunków roślin i mikroorganizmów glebowych to pH od 5,5 do 7,2, mierzone w 1M KCl. Przy wartościach pH poniżej 4,5 w roztworze glebowym pojawiają się rozpuszczalne formy glinu, uszkadzające włośniki korzeni upośledzające pobieranie wody i składników.

Większość roślin nie lubi kwaśnych gleb

Gleby lżejsze, jak informowano w poprzednim artykule („Tygodnik Poradnik Rolniczy” nr 23, str. 33) łatwiej się zakwaszają, cięższe z kolei charakteryzują się większą zdolnością buforowania, czyli przeciwstawiania się nagłej zmianie pH. Jednak niezależnie od kategorii agronomicznej, w żadnym przypadku nie można dopuszczać do zbyt dużego i długo trwającego spadku odczynu gleb i należy je najszybciej jak to możliwe zwapnować. W tabeli 1 zamieszczono przykłady stopni zakwaszenia gleby w zależności od roztworu ekstrahującego.

Gleby lekkie należy wapnować, gdy pH zbliży się do 5,5, średnie przy wartości 6,0, a ciężkie, gdy pH oscyluje wokół 6,5. Z odczynem gleby związana jest bowiem kwasowość gleby, od której zależy produktywność gleb uprawnych. Rośliny uprawne różnią się wymaganiami i tolerancją na stopień zakwaszenia gleby. Większość roślin uprawnych nie lubi kwaśnych gleb.

Należą tu pszenica, jęczmień, burak cukrowy, rzepak, bobik, czyli gatunki plonujące wysoko,...