Występowanie tej choroby, której sprawcami są grzyby z rodzaju Fusarium skutecznie ogranicza poprawne zmianowanie i agrotechnika. Najważniejszy w ograniczaniu sprawców choroby jest umiarkowany udział zbóż w zasiewach, prawidłowy płodozmian, staranne przyoranie resztek pożniwnych i niszczenie samosiewów zbóż i chwastów jednoliściennych.
Poraża korzenie i źdźbła
Porażeniu przez grzyby fuzaryjnej zgorzeli podstawy źdźbła i korzeni ulegają korzenie i podstawa źdźbła. Przenoszenie patogenów następuje z materiałem siewnym i dlatego duże znaczenie w ograniczaniu ma siew zdrowego i dobrze zaprawionego materiału siewnego. Głównym źródłem infekcji jest grzybnia żyjąca saprofitycznie w glebie na resztkach roślin zbożowych.
Stopień porażenia pszenicy ozimej fuzaryjną zgorzelą podstawy źdźbła i korzeni zależy mocno od warunków pogody. Sprawcy rozwijają się w szerokim zakresie temperatur od 0 do 20 st. C i sprzyja im wilgotna gleba. Sprzyja, ale nawet przy niedoborze grzyby mogą się rozwijać. Warto zaznaczyć, że obok destrukcyjnego działania mrozów często to fuzaryjna zgorzel podstawy źdźbła i korzeni razem z innymi chorobami podsuszkowymi jest przyczyną dużych strat w obsadzie roślin po zimie.
- Fuzaryjna zgorzel podstawy źdźbła i korzeni może objawiać się zbrązowieniem całej podstawy źdźbła i korzeni. Jednak pierwszym zauważalnym objawem choroby jest brązowienie pochew liściowych. Są to brunatne lub brązowe smugi, kreski, nieregularne plamy
Zainfekowane przez sprawców choroby pochwy liściowe zmieniają barwę z zielonej na brązową. Początkowo mogą to być brunatne lub brązowe smugi, kreski oraz plamy nieregularnego kształtu. Niekiedy można obserwować zbrązowienie całego obwodu podstawy źdźbła i korzeni, a objawy mogą wystąpić na wyższych międzywęźlach i na kolankach. Końcowym etapem fuzaryjnej zgorzeli podstawy źdźbła i korzeni jest, przedwczesne zamieranie porażonych pędów i tak zwane bielenie kłosów.
Ograniczanie przy okazji T1
Chemiczne ograniczanie choroby zalecane jest na etapie siewu przez zaprawianie matreriału siewnego, a w okresie wegetacji w fazie od początku strzelania w źdźbło do fazy 1. kolanka. Zabiegi chemiczne ograniczające chorobę wykonuje się w tym samym terminie jak przy łamliwości źdźbła i szeregu innych chorobach zwalczanych pierwszym zabiegiem fungicydowym.
Substancjami czynnymi ograniczającymi są strobliluryny, triazole i benzimidazole. Chemiczne zwalczanie fuzaryjnej zgorzeli, jest utrudnione ze względu na sposób zimowania w postaci grzybni sprawców w glebie lub grubościennych zarodników na resztkach pożniwnych. Ponadto, sprawcy tej choroby mogą infekować zboża w ciągu całego okresu wegetacyjnego wywołując fuzariozę na liściach i ostatecznie na kłosach.
Marek Kalinowski
