W jakich sytuacjach obowiązują zapisy o ochronie prawnej odmian roślin?
Przepisy dotyczące ochrony prawnej odmian roślin kojarzą się zazwyczaj z regulacjami w zakresie wykorzystania do siewu materiału odmian roślin objętych ochroną wyłącznego prawa. Należy jednak pamiętać, że ochrona prawna odmian roślin reguluje również zasady zarobkowego przygotowania materiału ze zbioru odmiany chronionej do siewu lub sadzenia.
Jeśli przetwórca chce zarobkowo przygotowywać do rozmnażania nasiona lub sadzeniaki ze zbioru odmian objętych ochroną wyłącznego prawa (a więc czyścić je, kalibrować, zaprawiać, otoczkować itp.), musi posiadać pisemną licencję od hodowcy, będącego właścicielem wyłącznego prawa do danej odmiany. Nie ma takiego obowiązku, jeśli przetwórca sam korzysta z odstępstwa rolnego i materiał przetwarza na potrzeby własnego gospodarstwa rolnego.
Na jakich zasadach może odbywać się przetworzenie materiału siewnego z odmiany chronionej?
Przetworzenie materiału ze zbioru odmiany chronionej wyłącznym prawem powinno odbyć się na miejscu u rolnika, który ten materiał zebrał i zamierza wysiać na posiadanych gruntach rolnych w ramach przywileju odstępstwa rolnego. Przeniesienie materiału ze zbioru w celu przetworzenia go (np. zaprawienia) poza gospodarstwem rolnika korzystającego z odstępstwa rolnego jest niedozwolone bez zgody hodowcy tej odmiany, chyba, że przetwórca jest oficjalnie zarejestrowany w nasiennej działalności przetwórczej i zarówno rolnik, jak i przetwórca, zastosowali wszelkie środki umożliwiające identyfikację materiału poddanego przetworzeniu z materiałem otrzymanym po przetworzeniu.
Co musi się znaleźć w informacji o przygotowaniu materiału siewnego ze zbioru?
Należy pamiętać, że przetwórca jest zobowiązany do składania pisemnej informacji na wniosek hodowcy lub organizacji hodowców o wykonanych dla rolników usługach przygotowania powierzonego materiału ze zbioru do ponownego siewu lub sadzenia (art. 23b Ustawy z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin). Informacja powinna zawierać wszystkie usługi, wykonane przez przetwórcę w jego siedzibie lub też innym miejscu, jak również polegające na wypożyczeniu sprzętu. Należy wykazać zarówno usługi wykonane odpłatnie, jak i nieodpłatne. W informacji nie wykazujemy przetworzenia materiału ze zbioru, które przetwórca wykonał na własne potrzeby lub w ramach umów licencyjnych na produkcję kwalifikowanego materiału siewnego, zawartych z hodowcami. Udzielenie informacji jest obowiązkowe, nawet jeśli w danym roku przetwórca nie wykonywał żadnych usług czyszczenia, zaprawiania itp. materiału powierzonego.
