Przykładem jest chociażby Lista Odmian Zalecanych woj. podlaskiego, z której po letnim posiedzeniu w lipcu br. Wojewódzkiego Zespołu Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego wycofano z niej odmiany Belcanto, Borowik i Meloman, ze względu na słabe przezimowanie w 2021 r.
Warto ufać rekomendacjom
Przyznam, że to zastanawiające, bo zimotrwałość odmiany Borowik wyceniono na 5, a Belcanto i Meloman na 5,5. Na liście LOZ pszenżyta ozimego dla woj. podlaskiego pozostały: Trapero, Panteon (zimotrwałość 6), Tadeus, Dolindo i Rotondo (zimotrwałość 5,5), a także Toro (zimotrwałość 5) i SU Liborius (zimotrwałość 4).
Jak przyznałem – decyzja jest zastanawiająca, ale pamiętajmy też o tych srogich zimach z 2012 r. i 2016 r., po których to właśnie zimotrwałość wielu odmian ocenianą laboratoryjnie zweryfikowano po prawdziwym teście w polu. Warto ufać tej rekomendacji i nie ponosić ryzyka wymarznięcia.
- Odmiana Belcanto, podobnie jak Meloman, rekomendowana jest do uprawy w 14 województwach
Nowe odmiany wnoszą postęp
Każdy rolnik wybierając odmiany roślin do uprawy szczególną uwagę zwraca na potencjał plonotwórczy. Ten potencjał odmian trzeba jednak dopasować do intensywności uprawy i stanowiska. Pamiętajmy, że ciągły postęp wnosi hodowla, a na tegorocznej Liście Odmian Zalecanych są spore przetasowania do rekomendacji z ub.r.
Co prawda pozycję lidera LOZ z rekomendacją w 14 województwach utrzymała odmiana Meloman (zarejestrowana w 2014 r.) to jednak to miejsce dzieli z odmianą Belcanto (zarejestrowana w 2018 r.). Poniżej przedstawiamy charakterystykę odmian najczęściej rekomendowanych, ale zaczniemy od odmiany spoza LOZ, bo się wyróżnia spośród innych tym, że jest bezostna. A mowa o odmianie Medalion zarejestrowanej w 2020 r.
- Medalion
Odmiana pastewna, dość wysoka, o przeciętnej odporności na wyleganie. Plenność dobra do bardzo dobrej. Przyrost plonu na wysokim poziomie agrotechniki średni. Zimotrwałość dość duża (5,5). Odporność na pleśń śniegową, mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną i rdzę żółtą – dość duża, na choroby podstawy źdźbła, rynchosporiozę, septoriozę liści, septoriozę plew, fuzariozę kłosów – średnia. Termin kłoszenia dość wczesny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren duża, wyrównanie ziarna średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość mała. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania dość duża. Zawartość białka dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
- Belcanto
Odmiana pastewna, o średniej wysokości roślin i przeciętnej odporności na wyleganie. Plenność dobra do bardzo dobrej. Przyrost plonu na wysokim poziomie agrotechniki powyżej średniej. Zimotrwałość na poziomie 5,5. Odporność na rdzę żółtą – duża, na rdzę brunatną i septoriozę liści – dość duża, na choroby podstawy źdźbła, mączniaka prawdziwego, rynchosporiozę i fuzariozę kłosów – średnia, na pleśń śniegową i septoriozę plew – dość mała. Termin kłoszenia i dojrzewania dość późny. Masa 1000 ziaren i wyrównanie ziarna średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym bardzo duża. Odporność na porastanie w kłosie dość duża, liczba opadania duża do bardzo dużej. Zawartość białka średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia.
- Meloman
Odmiana pastewna, o średniej wysokości roślin i dość dużej odporności na wyleganie. Plenność bardzo dobra. Przyrost plonu na wysokim poziomie agrotechniki średni. Zimotrwałość na poziomie 5,5. Odporność na mączniaka prawdziwego – duża do bardzo dużej, na choroby podstawy źdźbła, rdzę brunatną, septoriozę liści, septoriozę plew i fuzariozę kłosów – dość duża, na rynchosporiozę – średnia, na pleśń śniegową – dość mała. Termin kłoszenia średni, dojrzewania dość późny. Masa 1000 ziaren i wyrównanie ziarna średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym – duża. Odporność na porastanie w kłosie dość duża, liczba opadania duża. Zawartość białka dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia.
- Tadeus
Odmiana pastewna, rośliny niskie, o dużej odporności na wyleganie. Plenność dobra do bardzo dobrej. Zimotrwałość średnia(5,0). Odporność na pleśń śniegową, choroby podstawy źdźbła i mączniaka prawdziwego – dość duża, na rdzę żółta, septoriozę liści, rynchosporiozę i fuzariozę kłosów – średnia, na rdzę brunatną i septoriozę plew – dość mała. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren, wyrównanie ziarna i gęstość ziarna w stanie zsypnym średnie. Odporność na porastanie w kłosie duża, liczba opadania bardzo duża. Zawartość białka średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby mała.
- Sekret
Odmiana pastewna, rośliny dość niskie o dużej odporności na wyleganie. Plenność bardzo dobra. Zimotrwałość dość duża (5,5). Odporność na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną, rdzę żółtą, septoriozę liści i septoriozę plew – duża, na pleśń śniegową, choroby podstawy źdźbła, rynchosporiozę i fuzariozę kłosów – dość duża. Termin kłoszenia późny, dojrzewania dość późny. Masa 1000 ziaren mała, wyrównanie ziarna średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym duża do bardzo duża. Odporność na porastanie w kłosie duża, liczba opadania bardzo duża. Zawartość białka średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia.
- Kasyno
Odmiana pastewna, rośliny niskie o średniej odporności na wyleganie. Plenność bardzo dobra. Zimotrwałość dość duża (5,5). Odporność na rdzę brunatną, rdzę żółtą i fuzariozę kłosów – duża, na poleń śniegową, mączniaka prawdziwego, septoriozę liści i rynchosporiozę – dość duża, na choroby podstawy źdźbła, septoriozę plew – średnia. Termin kłoszenia późny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren duża do bardzo dużej, wyrównanie ziarna średnie. Gęstość ziarna w stanie zsypnym średnia. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania dość mała. Zawartość białka mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia.
- Medalion to nowa odmiana zarejestrowana w 2020 r. a wyróżnia ją bezostność. Jakie ma to praktyczne znaczenie? Otóż daje zdecydowanie lepszą przydatność pszenżyta w uprawie z przeznaczeniem na zielonkę lub sianokiszonkę (tzw. GPS) dla bydła. M.in. dlatego tą odmianą już interesują się rolnicy w krajach skandynawskich
Marek Kalinowski
Zdjęcia: Marek Kalinowski
