Rolnictwo powoduje negatywne zmiany w środowisku naturalnym i emisję gazów cieplarnianych. Odpowiedzią może być rolnictwo łączące produkcję z ochroną i odbudową ekosystemów. System żywnościowy świata oparty jest na rolnictwie. Jednak intensywna uprawa doprowadziła nie tylko wylesienia i przekształcenia gruntów, ale także przyczyniła się do zanieczyszczenia wody i powietrza. Aż 30% uwalnianych do atmosfery gazów cieplarnianych pochodzi z rolnictwa.
Odpowiedzią na ten problem jest rolnictwo regeneracyjne, czyli uprawa, która chroni i odbudowuje grunty rolne i otaczające je ekosystemy. We wspólnym raporcie naukowców – przedstawicieli Europejskich Akademii Nauk – analizowano możliwości przekształceń w skali globalnej zgodnie z założeniami rolnictwa regeneracyjnego.
Co to jest rolnictwo regeneracyjne?
Rolnictwo regeneracyjne - to taki model produkcji rolnej, który podnosi żywotność gleby i zwiększa jej potencjał do wychwytywania z atmosfery CO2, poprawia ilość i jakość plonów, pozwalając oszczędzać wydatki na nawozy i środki ochrony roślin.
- 38 proc. rolników biorących udział w badaniu nie wiedziało czym jest rolnictwo regeneracyjne,
- także 38 proc. respondentów prawidłowo kojarzy rolnictwo regeneracyjne z ochroną środowiska, poprawą właściwości gleby oraz redukcją gazów cieplarnianych.
Za jakiś czas polscy rolnicy będą mogli uzyskiwać przychody ze sprzedaży tzw. kredytów węglowych, czyli prawa do sprzedaży 1 tony pochłoniętego przez glebę CO2. Ale czy są świadomi, że taki kredyt istnieje? Z badania na próbie 595 rolników w styczniu-lutym 2022 r., wynika, że:
- 57 proc. badanych nigdy nie zetknęło się z tym pojęciem,
- 8 proc. deklaruje, że wie, co ono oznacza.
Rolnictwo regeneracyjne to korzyści dla wszystkich
Zróżnicowane systemy rolnictwa regeneracyjnego mogą przynieść korzyści środowiskowe pod względem potencjału plonotwórczego gleby oraz nadziemnego składowania dwutlenku węgla i zwiększonej różnorodności biologicznej w gospodarstwach. Ich wpływ na plony, przychody i koszty produkcji zależą od sytuacji wyjściowej i konkretnego systemu. W wielu sytuacjach rolnictwo konserwujące może utrzymać plony i prowadzić do obniżenia kosztów produkcji. Dodanie ulepszaczy organicznych do upraw, które nie otrzymują nawozu, może zwiększyć plony.
Chociaż certyfikowana produkcja ekologiczna ogólnie zmniejsza plony upraw i zwierząt gospodarskich w porównaniu z dobrze zarządzaną produkcją nie-ekologiczną, zabezpieczenie premii ekologicznej zazwyczaj prowadzi do większej rentowności. Wpływ systemów rolno-leśnych na produkcję żywności jest ściśle związany z gęstością drzew i tym, czy drzewa dostarczają również paszę i żywność.
Dalszy rozwój rolnictwa regeneracyjnego może być wspierany przez działania na skalę międzynarodową, krajową i lokalną z udziałem decydentów, rolników, badaczy, konsumentów i osób zaangażowanych w łańcuch żywnościowy.
oprac. Natalia Marciniak-Musiał
na podstawie BNP Paribas
fot. pixabay
