Osobny budżet na WPR do utrzymania
WIR na prośbę Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego przedstawił swoje stanowisko odnośnie do dwóch komunikatów Komisji Europejskiej wystosowanych w związku z rozpoczynającą się dyskusją o przyszłości WPR, czyli:
- Komunikatu KE: „Droga ku następnym wieloletnim ramom finansowym”,
- Komunikat KE: „Wizja dla rolnictwa i żywności”.
W ramach pierwszego komunikatu członkowie wielkopolskiego samorządu rolniczego wyrazili swoje stanowisko co do utrzymania osobnego budżetu na realizację WPR. Ponadto przyznali, że w obecnych, niepewnych czasach bezpieczeństwo żywnościowe należy opierać o produkcję unijną, co ich zdaniem, nie będzie możliwe bez uwzględnienia osobnego budżetu.
– Dodatkowo apelujemy o zwiększenie finansowania rolnictwa z uwzględnieniem inflacji oraz rosnących kosztów produkcji, które sprawiają, że jej rentowność w ostatnich trzech latach gwałtownie spadła i w przypadku, szczególnie produkcji roślinnej jest poniżej progu opłacalności, na co wskazują, comiesięczne analizy prowadzone przez naszą Izbę – zawnioskowała WIR.
Zdaniem WIR, rolnicy powinni mieć również możliwość korzystania z pozostałych funduszy, zwłaszcza na działania dotyczące ochrony klimatu i środowisk.
– Takie działania, realizowane przez rolników powinny być wyłączone z budżetu WPR i finansowane z tworzonego właśnie Społecznego Funduszu Klimatycznego – zaproponowała WIR.
Jaka jest wizja WIR na WPR 2027?
W odpowiedzi na drugi komunikat WIR przedstawiła swoje oczekiwania co do przyszłości WPR, wskazując na następujące propozycje:
- podstawowymi celami WPR powinno być bezpieczeństwo żywnościowe Europejczyków oraz dochody rodzin rolniczych,
- kwestie ochrony klimatu i środowiska, które mogą być realizowane przez rolników, powinny być oparte o system zachęt oraz finansowane z osobnego budżetu,
- zasady warunkowości powinny być bardziej elastyczne i dostosowane do zmian klimatu i otoczenia rynkowego. Norma GAEC 2 powinna być realizowana na zasadzie ekoschematu z dofinansowaniem,
- niezbędne jest wprowadzenie mechanizmów wzmacniających pozycję rolnika na rynku rolnym, który podlega globalizacji i presji żywności pochodzącej z krajów, gdzie może ona być produkowana taniej i bez żadnej kontroli,
- dostęp do rynku unijnego dla taniej żywności z krajów trzecich powinien podlegać kontroli co do norm i standardów produkcji analogicznych do tych, które muszą spełniać rolnicy w Europie,
- dodatkowo premiowana w ramach WPR powinna być produkcja zwierzęca oraz gospodarstwa łączące produkcję roślinną i zwierzęcą, jako najlepszy model rolnictwa zrównoważonego,
- WPR powinna zawierać zachęty i mechanizmy przyciągające młodych ludzi do pracy w rolnictwie,
- szczególną pozycję w ramach nowej WPR powinny stanowić kwestie zapobiegania suszy rolniczej i retencjonowania wody; to jest strategiczne wyzwanie, przed którym stoi nasze rolnictwo, które bez wody nie będzie funkcjonować,
- sama WPR i jej realizacja powinny ulec odbiurokratyzowaniu na zasadzie mniej kontroli, a więcej zaufania do rolnika i jego profesjonalizmu, opartego na solidnym wykształceniu oraz publicznym doradztwie,
- uważamy, że na poziomie krajowym WPR powinna być bardziej dostosowana do specyfiki poszczególnych regionów czy województw.
Podniesienie poziomu retencji celem WPR 2027
Jak zaznacza WPR, jednym z głównych celów WPR 2027 powinno być podniesienie poziomu retencji, który obecnie w Polsce wynosi zaledwie 7% i znajduje się zdecydowanie poniżej średniej unijnej, czyli 25%. Zdaniem WIR, należałoby go podnieść przynajmniej do średniej unijnej.
Oprac. Justyna Czupryniak-Paluszkiewicz na podst. WIR
