Kontrola PIP w gospodarstwach rolnych
Od 1 stycznia 2025 roku rolnicy będą kontrolowani przez Państwową Inspekcję Pracy. Jeśli nie będą przestrzegać BHP i prawa pracy, ARiMR zabierze im dopłaty bezpośrednie. We wtorek 4 lutego rząd przyjął nowelizację ustawy w tej sprawie.
System kontroli rolników w ramach warunkowości społecznej ma bazować na istniejącym w Polsce systemie kontroli prawa pracy i zasad BHP, który sprawowany jest przez Państwową Inspekcję Pracy. To w skrócie oznacza, że do gospodarstwa będzie mógł wejść inspektor Państwowej Inspekcji Pracy, która sprawdzi, czy rolnik przestrzega zasad BHP i prawa pracy. Pracownicy gospodarstw będą musieli przejść obowiązkowe szkolenie z zakresu BHP, a rolnicy będą musieli zabezpieczyć im środki ochrony indywidualne.
Pracownicy KRUS przeprowadzą kontrole w gospodarstwach?
Rolnikom nie podoba się jednak to, że inspekcje w ich gospodarstwach mieliby przeprowadzać pracownicy PIP, dlatego Świętokrzyska Izba Rolnicza proponuje, by kontrole w gospodarstwach rolnych wynikające z warunkowości społecznej były przeprowadzane przez pracowników KRUS.
Chodzi o to, że wielu rolników zatrudnia pomocników na podstawie umowy cywilnoprawnej zwanej potocznie umową o pomocy przy zbiorach i zgłasza ich do ubezpieczenia w KRUS. Zdaniem ŚIR przeprowadzanie kontroli przez PIP, to zbędne angażowanie kolejnej instytucji.
– Za kontrole odpowiedzialna ma być PIP(to wprowadzenie kolejnej instytucji kontrolującej rolnika), a za przyznanie i wypłatę płatności ARiMR – za naruszenie przepisów rolnik będzie mógł być ukarany nie tylko karą nakładaną przez PIP, ale także sankcją w postaci zmniejszenia należnych w danym roku dopłat. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego posiadając informacje o rolnikach zatrudniających pomocników jest instytucją odpowiednią do przeprowadzania takich kontroli – stwierdzili rolnicy – napisali we wniosku skierowanym do prezesa Krajowej Rady Izb Rolniczych członkowie świętokrzyskiego samorządu rolniczego.
Zobacz też: NIK weźmie pod lupę ARiMR i KOWR. Kontrole w obszarze rolnictwa w 2025 roku
Jakie kary dla rolnika za za nieprzestrzeganie BHP?
Na razie nie wiadomo, jak dotkliwe będą kary. Określi to minister rolnictwa w drodze rozporządzenia. Natomiast zmniejszenie co do zasady wynosi 3 proc. całkowitej kwoty dopłaty bezpośrednich. W przypadku poważnych naruszeń zmniejszenie jest wyższe niż 3 proc. W przypadku powtarzającej się niezgodności zmniejszenie wynosi 10 proc., zaś w przypadku celowej niezgodności (umyślność) - co najmniej 15 proc. W przypadkach umyślnego i drastycznego nieprzestrzegania przepisów możliwe będzie całkowite wyłączenie z płatności.
Natomiast rolnik nie poniesie kary z tytułu nieprzestrzegania wymogów warunkowości społecznej, jeżeli kara nie przekracza równowartości 100 euro. Wtedy ARiMR tylko powiadomi rolnika o stwierdzeniu niezgodności i o obowiązku podjęcia działania naprawczego w ustalonym terminie.
Dodatkowo nie będzie kar, jeśli niezgodność z wymogami warunkowości społecznej wynika z działania siły wyższej albo jest wynikiem nakazu wydanego przez organ publiczny.
Przeczytaj również:
oprac. Justyna Czupryniak-Paluszkiewicz
