Po raz pierwszy w historii
Po raz pierwszy w historii polskiego i europejskiego drobiarstwa KE chciała zakazać rolnikom z tych obszarów nowych wstawień na tych obszarach przez co najmniej 30 dni od daty wygaszania ostatniego ogniska grypy ptaków oraz przemieszczania, z wyjątkiem przemieszczania do rzeźni. Na początku kwietnia br. Komisja Europejska poinformowała głównego lekarza weterynarii, że ocena sytuacji epizootycznej w odniesieniu do HPAI w Polsce budzi głębokie zaniepokojenie KE. Środki podejmowane przez stronę polską w celu ograniczenia występowania zakażeń HPAI u drobiu są niewystarczające, co zagraża bezpieczeństwu epizootycznemu na rynku wewnątrzwspólnotowym.
Polskie propozycje ograniczania ptasiej grypy
W odpowiedzi na planowane działania KE resort rolnictwa wspólnie z głównym lekarzem weterynarii, przedstawicielami wiodących związków branży drobiarskiej oraz producentami drobiu i jaj wypracowali polskie propozycje walki z chorobą, które w trakcie toczących się negocjacji przedstawiono KE. Zostały one zaprezentowane przez głównego lekarza weterynarii. Wśród nich znalazły się m.in. wydłużenie do 14 dni okresu między wstawieniami drobiu połączone z dodatkową urzędową kontrolą dezynfekcji, zwiększenie obszaru zagrożonego w przypadku potwierdzenia ogniska o dodatkowe 5 km, dostosowanie obsady/zagęszczenia obiektów poprzez narzucenie maksymalnej obsady, definiowanej przez PLW dla każdej fermy, w której w najbliższych tygodniach planowane jest zasiedlenie. Ponadto fermy, na których wystąpiły ogniska po dezynfekcji ostatecznej, nie mogą wstawiać ptaków przez minimum 40 dni, a dopuszczenie do produkcji następuje po kontroli PLW. Zaostrzono także inne wytyczne dotyczące zasad bioasekuracji.
Komisja Europejska przyjęła polskie propozycje. Uzgodniono, że będą one obowiązywały jedynie w trzech klastrach: warmińsko-mazurskim, mazowieckim i wielkopolskim, na których obecnie obowiązują ograniczenia właściwe dla obszarów zapowietrzonego i zagrożonego, wyznaczonych w związku z ogniskami HPAI.
W tygodniu po Wielkanocny w ramach misji EU-VET, KE oceni, jak Polska wdrożyła zaprezentowane jej środki zaradcze.
Ile drobiu produkuje się w Polsce?
Polska od lat pozostaje niekwestionowanym liderem produkcji mięsa drobiowego w Unii Europejskiej. Dane za 2024 rok wskazują, że poziom produkcji przekroczył 3,5 mln ton, z czego ponad 2,0 mln ton trafiło na eksport, osiągając wartość blisko 24 mld zł. Oznacza to, że około 60% polskiej produkcji jest sprzedawane za granicę, z czego zdecydowana większość, około 65%, trafia na rynek UE, a około 35% na rynki krajów trzecich. Wartość eksportu na rynki pozawspólnotowe wyniosła w 2024 roku ponad 6,3 mld zł. Drób i wyroby drobiowe znad Wisły trafiają do ponad stu innych krajów. Eksport mięsa drobiowego w styczniu br. był wyższy o 11,9% w porównaniu ze styczniem 2024 r.
Polska jest też czołowym producentem jaj konsumpcyjnych w UE i znaczącym ich eksporterem. Wartość eksportu jaj z Polski w 2024 roku wyniosła ponad 2 mld zł, co plasuje nas na drugim miejscu w UE – tuż za Niderlandami. W styczniu 2025 roku eksport jaj z Polski wzrósł aż o 35% względem grudnia.
Wprowadzenie restrykcji oznaczałoby ryzyko poważnych zaburzeń rynkowych, zakłócenia ciągłości łańcucha dostaw oraz straty finansowe – nie tylko dla hodowców, ale także dla zakładów drobiarskich, producentów zbóż, zakładów paszowych, wylęgarni, przetwórców i innych podmiotów działających na rzecz branży.
Zdaniem Krajowej Rady Drobiarskiej, gdyby strona polska nie przekonała KE do odstąpienia od proponowanych ograniczeń, utrata rynków i międzynarodowych klientów byłaby nieodwracalna.
Dlaczego na celownik wzięto tylko Polskę?
KRD zaznacza ponadto, że Komisja Europejska chciała wprowadzić restrykcje tylko wobec naszego kraju, pomimo, że również na Węgrzech potwierdzonych w tym roku jest już ponad 70 ognisk grypy ptaków w stadach komercyjnych. Jak podaje GIW, w Polsce do 16 kwietna mieliśmy tyle samo ognisk co na Węgrzech, tj. 79, ale z ptasią grypą problemy mają także Włochy (21 ognisk), Niemcy (9 ognisk) i Bułgaria (6 ognisk). Ponadto, jak wskazuje KRD, wirus grypy ptaków występował w krajach członkowskich wcześniej i dotychczas tego typu decyzje nie były podejmowane, nawet gdy w 2022 roku Francja miała 1589 ognisk, Niemcy 93, a Węgry 280.
Magdalena Szymańska
fot. arch.
