Kiedy z azotem w pole? Terminy wiosennego nawożenia 2026

Od 2023 r. program azotanowy daje rolnikom możliwość elastycznego stosowania nawozów zawierających w składzie azot w okresie od 1. do ostatniego dnia lutego, jeżeli wystąpią odpowiednie warunki pogodowe.

Wiosenne nawożenie azotem: jakie terminy w 2026 roku?

Rolnicy mogą wysiewać nawozy od początku lutego pod warunkiem, że:

• przez 5 dni następujących po sobie, każdego dnia, średnia dobowa temperatura powietrza przekroczy 3°C – dotyczy możliwości nawożenia roślin zasianych jesienią, upraw trwałych, upraw wieloletnich i trwałych użytków zielonych.
• przez 5 dni następujących po sobie, każdego dnia, średnia dobowa temperatura powietrza przekroczy 5°C – dotyczy możliwości nawożenia pozostałych upraw.

Gdzie rolnik może znaleźć informacje o warunkach pogodowych dla swojego pola?

Ministerstwo rolnictwa przypomina, że rolnik nie musi sam sprawdzać warunków pogodowych. Informacje te w lutym 2026 r. publikować będzie Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy (IMGW-PIB) na specjalnie przygotowanej stronie internetowej IMGW-PIB dostępnej TUTAJ.

Na tej stronie codziennie, od 1. do ostatniego dnia lutego, są publikowane wykazy powiatów, w których nastąpiło przejście średniej dobowej temperatury powietrza przez próg 3°C i 5°C.

Jeśli gospodarstwo jest położone na terenie 2 lub więcej powiatów, wówczas terminem rozpoczęcia nawożenia jest termin określony dla tego z powiatów, w którym znajduje się większa procentowo część gospodarstwa.

Prognoza pogody na luty 2026 r. Będzie odpowiednia temperatura do nawożenia?

Zgodnie z prognoza pogody na luty 2026 Józefa Groella:

• Początek miesiąca: przelotne opady deszczu ze śniegiem, nocami do –8°C, w dzień do 7°C. Wiatr zmienny, chwilami silny. Pod koniec dekady więcej śniegu i silniejszy mróz.
• Druga dekada: mniej opadów, więcej słońca. Na wschodzie możliwe spadki temperatur nawet do –18°C, w dzień do 8°C. Miejscami mgły i mżawki.
• Koniec miesiąca: noce nadal mroźne, ale pod koniec wyraźne ocieplenie, więcej opadów deszczu ze śniegiem i silniejszy wiatr, w górach nawet sztormowy. W dzień do 10°C.

Czy możliwe będzie nawożenie jeśli przez 5 kolejnych dni temperatura wynosiła 5°C, a następnie spadła do 2°C?

Zasady programu azotanowego nie są jasne dla wszystkich rolników. Zastanawiają się na przykład, czy możliwe będzie rozpoczęcie nawożenia, gdy przez 5 kolejnych dni temperatura wynosiła 5°C, a następnie spadła do 2°C. Ministerstwo infrastruktury wyjaśnia, że tak, ale trzeba pamiętać, że podczas stosowania nawozów obowiązują jeszcze inne przepisy, których należy przestrzegać, takie jak ograniczenie stosowania nawozów na glebach zamarzniętych, zalanych wodą, nasyconych wodą lub przykrytych śniegiem.

Przez 5 dni były warunki do nawożenia, potem wystąpił przymrozek. Czy rolnik musi czekać od nowa na średnie dobowe temperatury? 

Rolnicy zastanawiają się też, czy jeśli przez 5 dni będą dodatnie średnie dobowe temperatury powietrza, po czym wystąpią przymrozki, to mogą zastosować nawóz na glebę nie zamarzniętą? Czy od nowa muszą czekać na średnie dobowe temperatury 3°C lub 5°C?

- Jeśli średnia dobowa temperatura powietrza przejdzie przez próg 5°C lub 3°C i powiat, w którym znajduje się przeważająca część gospodarstwa rolnego znajdzie się w wykazie opublikowanym przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy, można rozpocząć nawożenie. Progi 3°C i 5°C zostały wprowadzone z uwagi na rozpoczęcie procesów fizjologicznych w roślinach i wznowienie procesów, w przypadku roślin zasiewanych zimą. Należy jednak pamiętać o przestrzeganiu innych przepisów programu azotanowego odnoszących się do nawozów, np. zakazu stosowania nawozów na glebach zamarzniętych, zalanych wodą, nasyconych wodą lub przykrytych śniegiem - wyjaśnia ministerstwo infrastruktury.

Zakaz stosowania nawozów na glebach zamarzniętych, pokrytych śniegiem i zalanych wodą

Niezależnie od panujących warunków pogodowych musimy pamiętać, że zabronione jest stosowanie nawozów na glebach zalanych wodą, nasyconych wodą, pokrytych śniegiem, zamarzniętych. Za glebę zamarzniętą nie uznaje się taką, która rozmarza co najmniej powierzchniowo w ciągu dnia.  

Program azotanowy 2026: jakie kary grożą rolnikowi, który nie przestrzega terminów?

Maksymalne stawki opłat za naruszenie programu azotanowego aktualizowane są co roku. W 2026 r. wzrosły w porównaniu z rokiem poprzednim i wynoszą:

• 3042,25 zł – za stosowanie nawozów niezgodnie z przepisami lub planem nawożenia azotem (więcej o 105,72 zł niż w 2025 r.),

  4563,37 zł – za przechowywanie nawozów naturalnych niezgodnie z przepisami (więcej o 158,57 zł niż w 2025 r.),

  760,56 zł – za prowadzenie dokumentacji programu azotanowego niezgodnie z przepisami (więcej o 26,43 zł niż w 2025 r.),

  760,56 zł – za brak planu nawożenia azotem (również więcej o 26,43 zł niż w 2025 r.).

Kamila Szałaj