Masz stary piec? Od 2026 rolnikom grozi nawet 5 tys. zł kary

Dlaczego Polacy muszą wymienić piece?

Obowiązek wymiany starych pieców wynika z wieloletnich działań mających na celu ograniczenie emisji szkodliwych substancji do atmosfery. Polska od lat znajduje się w czołówce najbardziej zanieczyszczonych państw Europy, a głównym źródłem smogu są właśnie przestarzałe źródła ciepła w domach jednorodzinnych.

Wymiana pieców to inwestycja w zdrowie

Spaliny ze starych kotłów zawierają toksyczne związki chemiczne, które przedostają się do organizmu wraz z wdychanym powietrzem. Długotrwała ekspozycja na te substancje może prowadzić do chorób układu oddechowego, krążenia, a nawet nowotworów. Dlatego wymiana pieców to nie tylko wymóg prawny, ale przede wszystkim troska o zdrowie mieszkańców.

Rząd i samorządy od lat wspierają obywateli w tym procesie. Programy takie jak „Czyste Powietrze” oferują dofinansowania do zakupu nowoczesnych źródeł ciepła i termomodernizacji budynków.

Jakie piece trzeba wymienić?

Okres przejściowy na wymianę starych urządzeń grzewczych dobiega końca. Polacy mają coraz mniej czasu, by pozbyć się:

• pieców bez klasy (tzw. kopciuchów) – obowiązek wymiany do końca 2025 roku,
• kotłów klasy 3 i 4 – można z nich korzystać tylko do końca 2027 roku,
• kotłów klasy 5 – dopuszczone do użytku do końca ich żywotności, maksymalnie do 2030 roku.

Warto pamiętać, że piec bez tabliczki znamionowej uznawany jest za pozaklasowy, a więc niezgodny z przepisami.

Piec

Rolniku, masz stary piec? Możesz dostać nawet 5000 zł kary

Jak będą wyglądały kontrole?

Nowe przepisy przewidują system weryfikacji źródeł ciepła w domach. Kontrole mogą przeprowadzać strażnicy miejscy, urzędnicy gminni oraz inspektorzy ochrony środowiska. Sprawdzane będą dane z Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB), a także możliwe są kontrole na podstawie zgłoszeń od mieszkańców.

Co grozi za używanie „kopciucha”?

Osoby, które po 1 stycznia 2026 roku nadal będą korzystać z nielegalnych pieców, muszą liczyć się z konsekwencjami. Za złamanie przepisów grozi:

• mandat do 500 zł,
• grzywna do 5000 zł w przypadku uporczywego ignorowania nakazów.

Kary mogą być nakładane wielokrotnie, dopóki właściciel domu nie wymieni starego pieca na urządzenie spełniające obowiązujące normy.

Ostatni dzwonek na zmianę

Czas na wymianę pieców powoli się kończy. Choć obowiązek ten budzi emocje, stanowi kluczowy element działań na rzecz zdrowia publicznego i ochrony środowiska. Nowoczesne źródła ciepła są bardziej wydajne, tańsze w eksploatacji i – co najważniejsze – nie zanieczyszczają powietrza, którym wszyscy oddychamy.

oprac. Justyna Czupryniak-Paluszkiewicz na podst. TPR