Kontrolerzy w gospodarstwa rolników.
Inspekcje te koncentrują się głównie na nieruchomościach, które nie są podłączone do publicznych sieci kanalizacyjnych. Celem kontroli jest weryfikacja:
- posiadania aktualnej umowy z przedsiębiorcą posiadającym zezwolenie burmistrza/wójta/prezydenta miast na opróżnianie zbiorników bezodpływowych lub osadników w przydomowych oczyszczalniach ścieków oraz transport nieczystości ciekłych.
- udokumentowania wykonania obowiązku pozbywania się nieczystości ciekłych poprzez okazanie dowodów zapłaty za wykonane usługi wywozu. Dowody te muszą być wystawione przez przedsiębiorcę posiadającego stosowne zezwolenie burmistrza/wójta/prezydenta miast.
Właściciele nieruchomości wyposażonych w zbiornik bezodpływowy (szambo) lub przydomową oczyszczalnię ścieków są zobowiązani do wypełnienia i złożenia w swoim urzędzie informacji na temat sposobu pozbywania się nieczystości ciekłych. Termin na złożenie tych informacji upływa 30 czerwca 2025 roku. Wymagane informacje obejmują podanie danych o podpisanej umowie na usługi opróżniania zbiorników lub osadników z podmiotem posiadającym zezwolenie, a także przedstawienie dowodów zapłaty potwierdzających te usługi za ostatnie 3 miesiące.
Niezłożenie wymaganych informacji w wyznaczonym terminie skutkować będzie prowadzeniem kontroli w drodze wezwania do okazania:
- podpisanej umowy z licencjonowanym podmiotem na usługi opróżniania.
- dowodów zapłaty potwierdzających opróżnianie zbiornika lub osadnika.
Zgodnie z przepisami, zbiorniki na nieczystości powinny być szczelne, aby zapobiegać wyciekom, oraz regularnie opróżniane przez wyspecjalizowane firmy.
Uprawnienia służb kontrolnych są szerokie
Kontrole mogą być przeprowadzane w dowolnej porze – zarówno w dzień, jak i w nocy. Urzędnicy mają prawo wejścia na teren posesji w celu sprawdzenia stanu gospodarowania nieczystościami. Właściciele nieruchomości muszą umożliwić przeprowadzenie inspekcji bez utrudnień.
Konsekwencje finansowe i prawne za nieprzestrzeganie przepisów mogą być poważne dla rolników
Niedopełnienie formalności, takich jak posiadanie umowy czy dowodów zapłaty, może skutkować nałożeniem wysokich kar finansowych. W przypadku wykrycia nieprawidłowości, kary te mogą sięgać nawet 50 tys. zł. Co więcej, w sytuacji, gdy właściciel nieruchomości stawia opór lub utrudnia pracę kontrolerom, może zostać wezwana policja, a mandat sięgnąć nawet 5 tys. zł.
Problematyka nieprawidłowego gospodarowania ściekami ma ogromne znaczenie ekologiczne. Według raportu Najwyższej Izby Kontroli z 2021 roku, aż 80% ścieków z nieruchomości niepodłączonych do kanalizacji trafia do środowiska w stanie nieoczyszczonym. Ta duża skala problemu ma negatywne konsekwencje, prowadząc do:
- zanieczyszczenia zbiorników wodnych i rzek.
- degradacji terenów zielonych.
- potencjalnego zagrożenia dla zdrowia publicznego, wynikającego z obecności nieoczyszczonych substancji szkodliwych.
Co zrobić, by uniknąć wysokich kar?
Aby uniknąć wysokich kar i negatywnych konsekwencji, zarówno finansowych, jak i ekologicznych, właściciele powinni:
- upewnić się, że zbiorniki na nieczystości są szczelne i regularnie opróżniane.
- zawrzeć umowy z profesjonalnymi firmami świadczącymi usługi wywozu ścieków.
- złożyć wymagane deklaracje i przedstawić aktualne dokumenty w odpowiednich urzędach.
- przygotować się na ewentualne kontrole, pamiętając o obowiązku współpracy z kontrolerami.
Właściciele nieruchomości niepodłączonych do sieci kanalizacyjnej powinni dopełnić wszelkich formalności, aby uniknąć dotkliwych kar i przyczynić się do ochrony naturalnego środowiska.
Takie kontrole przydomowych oczyszczalni prowadzone są już m.in. na terenie gmin Lipsko (woj. mazowieckie), Nowa Karczma (woj. pomorskie) jak i w wielu innych gminach na terenie kraju.
Michał Czubak
fot. Joanna Płociennik
