Budka na drzewie pozwoli nam zajrzeć do ptasiego świata, a zwłaszcza gatunków które zamieszkują w pobliży siedzib ludzkich oraz takich, które na co dzień żyją w dziuplach. Jednak każdy gatunek ma swoje preferencje - inną wybierze bogatka, a inną modraszka czy szpak.
Wczesna wiosna, to dobry okres na takie działanie, ponieważ jest też czasem lęgowym. Mimo to ptaki, będą korzystać z nich cały rok, ponieważ jest dokonałym schronieniem pred drapieżnikami lub będzie funkcjonować, jako ptasi hotel.
Jak samemu zbudować budkę lęgową?
Budkę lęgową najlepiej wykonać z drewna sosnowego lub świerkowego. Powinny być to drewniane i heblowane, zbite gwoździami deski, nie materiał pochodzący ze sklejek czy płyt wiórowych, ponieważ nie sprostają wilgoci.
Konstrukcja budki lęgowej nie jest trudna, ponieważ wystarczy połączyć ze sobą poszczególne elementy wycięte z drewna, takie jak:
- podłogę budki lęgowej,
- ścianki boczne,
- ściankę przednią wraz z otworem wlotowym,
- oraz dach budki.
Wyróżnia się kilka typów budek lęgowych
Typ A i A1 – budki przeznaczone dla ptaków małych, różnią się średnicą otworu wlotowego, które wiesza się naprzemiennie, w odległości około 25-30m od siebie, na wysokości 1 – 5 m. Typ A – ok. 33 mm z przeznaczeniem dla np. sikory bogatki, kowalika, muchołówki, a typ A1 średnicą ok. 27 mm – dla modraszki.
Typ B – to budka większa niż typy A, a którą wiesza się na wysokości 2 – 10 m, o średnicy otworu wlotowego ok. 45 mm. Są one przeznaczone np. dla szpaków, pleszki, dzięcioła, jerzyka. Budki tego typu można wieszać dość gęsto.
Typ D – jest przeznaczony m.in. dla kawki, kraski, dudek i inne ptaki, które korzystają z dziupli wykuwanych przez dzięcioła czarnego. Wiesza się je na wysokości powyżej 5 m.
Typ E – to największa z budek lęgowych spotykana w Polsce. Przeznaczona dla większych ptaków. Zasiedla ją m.in. puszczyk czy nurogęś, rzadziej pustułka. Stawia się je także na stosunkowo otwartej przestrzeni i na wysokości 8–12 m.
Jak wykonać budkę lęgową?
- Wywiercamy otwór wlotowy w przedniej ściance za pomocą odpowiedniego wiertła do drewna. Jeżeli nie mamy takiego wiertła, możemy napunktować obwód wlotu małym wiertłem, aby potem wybić go młotkiem. W takim wypadku krawędzie otworu należy wyrównać pilnikiem lub gruboziarnistym papierem ściernym.
Pamiętajmy: otwór wlotowy nie powinien mieć żadnych zadziorów, ale wnętrze budki już powinno być chropowate. Taka struktura ułatwia wydostanie się z niej ptakom. - Pod otworem wlotowym nie umieszczajmy żadnych podpórek czy patyczków ułatwiających ptakom wejście. Doskonale sobie poradzą bez takich udogodnień, a dodatkowo ich brak utrudni dostęp do budki drapieżnikom, takim jak: kuny, wiewiórki czy koty.
- Deski należy równo przyciąć, dobrze do siebie dopasować, aby zapobiec przeciągom i wyciszyć wnętrze budki. Dno budki można uszczelnić cienkimi listwami.
- Dach montuje się pod lekkim skosem oraz tak, aby wystawał na szerokość ok. 3–5 cm. Chroni wtedy wlot budki przed deszczem oraz zakrywa cały domek. Przybijamy go na samym końcu.
- Do tylnej ścianki przybijamy wąską deseczkę albo listwę, tak, by wystawała na kilka centymetrów zarówno od góry i od dołu. Pomoże to w przymocowaniu budki do drzewa bez użycia gwoździ, najlepiej za pomocą opaski zaciskowej lub link.
Lokalizacja budki: gdzie zawiesić domek dla ptaków?
Warto kierować się kilkoma zasadami, tak, aby domek stał się atrakcyjny dla swoich lokatorów i zapewniał im spokojny rozród.
- Najlepiej wybrać miejsca lekko zacienione, średnio na wysokości ok. 4 metrów, aby uchornić przed dostępem ww. drapieżników.
- Należy go przytwierdzić do głównego pnia drzewa, a nie do gałęzi.
- Zróbmy to bardzo solidne, ptaki będą znosić do swoejgo domku gałązki i liście, więc jego ciężar będzie się powiększał. Dodatkowo podczas zimy domek będzie pokryty warstwą śniegu, która będzie bardzo ciężka.
Budka dla ptaków gotowa? Czas na obserwację!
Obserwacja ptaków jest fascynująca. Poznajemy wtedy nie tylko gatunki jakie odwiedzają nasz karmnik, ale także ich zachowania, temperamenty, rywalizację miedzy osobniczą. To także wspaniały sposób na relaks w gronie rodzinnym lub samodzielnie.
Jeśli potrzebujemy wskazówek - poszukajmy dedykowanych, np. filmików instruktażowych w serwisie YouTube lub Printereściem
Zobacz też:
Jak samemu zrobić huśtawkę ogrodową?
Zrób to sam lub z dziećmi: karmnik dla ptaków
Oprac. Natalia Marciniak-Musiał
Fot. Pixabay
