Naukowcy, strażacy, lekarze weterynarii wspólnie opracowali projekt
Głównym celem przedsięwzięcia jest zwiększenie wiedzy oraz świadomości rolników – szczególnie hodowców zwierząt – w zakresie postępowania w sytuacjach pożarowych na terenie gospodarstw.
– Na co dzień współpracujemy z rolnikami w ramach działalności naukowej i dydaktycznej – podkreśla prof. dr hab. Bożena Nowakowicz-Dębek, kierownik Katedry Higieny Zwierząt i Zagrożeń Środowiska Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. – W trakcie tej współpracy wielokrotnie przekonałyśmy się, że wiedza i umiejętności niezbędne do skutecznego przygotowania się i reagowania na wypadek pożaru wciąż wymagają znaczącego wsparcia.
Z potrzeby zmiany tej sytuacji zrodził się pomysł na projekt, który poprzez szkolenia i warsztaty ma poprawić poziom bezpieczeństwa w gospodarstwach hodowlanych.
– Utworzony został interdyscyplinarny zespół, w skład którego weszli naukowcy, strażacy, informatycy oraz lekarze weterynarii – dodaje prof. dr hab. Anna Chmielowiec-Korzeniowska z Zakładu Zagrożeń Zawodowych i Środowiskowych UP w Lublinie. – W pierwszym etapie opracowaliśmy ankietę skierowaną do hodowców, której celem było wskazanie obszarów wymagających szczególnej uwagi.
Pytania dotyczyły m.in. poziomu przygotowania gospodarstw na wypadek pożaru oraz znajomości procedur postępowania w sytuacji zagrożenia.
– Odpowiedzi zebraliśmy ze wszystkich województw – mówi prof. Nowakowicz-Dębek. – Pozwoliło nam to na sformułowanie rzetelnych wniosków dotyczących wiedzy i praktyk hodowców. Niestety, analiza wykazała, że poziom przygotowania jest niewystarczający, a procedury postępowania wciąż są mało znane.
Program warszatów i szkoleń
Na podstawie tych wyników opracowany został program warsztatów i szkoleń dostosowanych do realnych potrzeb rolników.
Zajęcia obejmują tematykę związaną z przygotowaniem gospodarstwa na wypadek pożaru, działaniami w trakcie ewakuacji, a także zasadami udzielania pierwszej pomocy – zarówno przedmedycznej, jak i przedweterynaryjnej.
Program szkoleniowy został pogrupowany w czterech obszarach: Ochrona przeciwpożarowa, Ewakuacja ludzi i zwierząt, Pierwsza pomoc, Pierwsza pomoc przedweterynaryjna.
Dla każdego z tych obszarów przygotowano przejrzyste broszury, zawierające kluczowe informacje oraz praktyczne instrukcje postępowania. Powstała również lista kontrolna oceniająca poziom bezpieczeństwa pożarowego w gospodarstwie, dostępna w formie ankiety online. Link do listy kontrolnej: KLIKNIJ TUTAJ
– Część zagadnień, zwłaszcza dotyczących ewakuacji i pomocy przedweterynaryjnej dla zwierząt, opracowywaliśmy z zespołem od podstaw – zaznacza prof. Chmielowiec-Korzeniowska. – Tego rodzaju wiedza dotychczas nie jest łatwo dostępna.
– Dzięki broszurom uczestnicy szkoleń będą mogli w każdej chwili powrócić do zdobytej wiedzy, odświeżyć ją i sprawdzić, czy ich gospodarstwo jest odpowiednio przygotowane na sytuację kryzysową – dodaje prof. Nowakowicz-Dębek. Projekt zakłada również przygotowanie materiałów dostępnych dla osób niedowidzących.
Trwa także praca nad stroną internetową projektu, na której zamieszczone zostaną wszystkie materiały i informacje. Będzie ona również dostosowana do potrzeb osób niedowidzących.
Organizatorzy liczą na wsparcie instytucji związanych z sektorem rolniczym oraz szkół o profilu rolniczym przy realizacji szkoleń.
– Zakładamy, że nasze szkolenia będą początkiem szerokiego procesu edukacyjnego – mówi prof. Chmielowiec-Korzeniowska. – Liczymy, że przeszkoleni przez nas przedstawiciele tych instytucji będą dalej upowszechniać wiedzę wśród rolników. Chcemy też dotrzeć do strażaków z Ochotniczych Straży Pożarnych, którzy często są rolnikami i doskonale znają lokalne realia.
Poza częścią teoretyczną zaplanowano także praktyczne warsztaty w dziesięciu gospodarstwach hodowlanych.
– Rolnicy będą ćwiczyć udzielanie pierwszej pomocy oraz gaszenie ognisk pożaru pod okiem ekspertów – informuje prof. Nowakowicz-Dębek.
W wybranych gospodarstwach przeprowadzone zostaną także próbne ewakuacje zwierząt oraz symulacje działań w sytuacjach kryzysowych – w zależności od profilu hodowli: krów, świń, drobiu oraz koni. Dodatkowo, przygotowane zostaną tyflograficzne mapy i tablice informacyjne, zawierające szczegółowe procedury postępowania w sytuacjach zagrożenia.
Sprawdzian po roku w wirtualnej rzeczywistości. I oby tylko tam
– Po roku planujemy powrót do tych gospodarstw, aby sprawdzić, czy przeszkoleni rolnicy nadal potrafią zrobić użytek z wiedzy zdobytej w czasie warsztatów – informuje prof. dr hab. Bożena Nowakowicz-Dębek. W tym celu wykorzystana zostanie wirtualna rzeczywistość (VR). – Sprawdzian będzie się odbywał w realiach VR.
Projekt jest finansowany ze środków budżetu państwa w ramach programu „Nauka dla Społeczeństwa II”, przyznanych przez Ministra Edukacji i Nauki w ramach programu „Nauka dla Społeczeństwa II” (umowa nr NdS-II/SP/0595/2024/01 z dnia 15.02.2024 r.)
Link do listy kontrolnej: KLIKNIJ TUTAJ
Krzysztof Janisławski
