Choroby płuc: jakie są i jakie dają objawy?Justyna Czupryniak/Canva
StoryEditorZdrowie

Choroby płuc: jakie są i jakie dają objawy?

04.02.2024., 09:00h
Choroby płuc to jedne z najczęstszych schorzeń na świecie. Powodują je palenie, infekcje i geny. Jakie ją objawy?

Wzrasta odsetek zachorowań na obturacyjną chorobę płuc

Zgodnie z danymi na stronie internetowej Mnisterstwa Zdrowia w Polsce rośnie umieralność z powodu przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. Rak płuca jest od kilku lat najczęściej rozpoznawanym nowotworem, coraz częściej też u kobiet, i najczęstszą przyczyną zgonów z powodu nowotworu. Płuca są częścią złożonego systemu, który każdego dnia rozszerza się i kurczy tysiące razy, aby dostarczyć tkankom tlen i wydalić z nichdwutlenek węgla. Choroba płuc może wystąpić, gdy występują problemy w którejkolwiek z części tego układu.

Przewlekła obturacyjna choroba płuc

Powszechną i niebezpieczną chorobą jest przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP). Najczęstszą przyczyną POChP jest długotrwałe narażenie na czynniki drażniące płuca. Wśród nich najczęstsze to papieros, fajka lub inny rodzaj dymu tytoniowego. Jeśli przebywasz w towarzystwie innych palaczy i wdychasz dużo dymu w sposób bierny, jest to równie niebezpieczne dla płuc. Ryzyko choroby jest większe, jeśli palisz i masz astmę. Jeśli palisz i cierpisz na POChP, choroba zwykle postępuje dużo szybciej. Może się też rozwinąć, jeśli byłeś narażony na działanie kurzu, zanieczyszczenia powietrza lub niektórych substancji chemicznych przez dłuższy czas.

Przewlekłe zapalenie oskrzeli to jedna z głównych postaci POChP powodująca długotrwały mokry kaszel. O przewlekłym zapaleniu oskrzeli – dwóch rurek, które rozgałęziają się z tchawicy w kierunku płuc – można mówić, kiedy ulegają podrażnieniu i stanowi zapalnemu, a kaszel trwa co najmniej 3 miesiące w roku przez 2 lata z rzędu. Z powodu stanu zapalnego oskrzeli nadmiar śluzu gromadzi się w płucach. To blokuje drogi oddechowe i utrudnia oddychanie. Jest to choroba przewlekła, która powraca lub nigdy całkowicie nie ustępuje.

image

Płuca są narażone na wiele chorób, które długi czas pozostają w utajeniu

FOTO: rawpixel.com/Busbus

Objawy rozedmy płus

Drugim częstym schorzeniem jest rozedma płuc, czyli uszkodzenie płuc skutkujące stanem, w którym powietrze zostaje uwięzione w płucach. Problem z wydmuchaniem powietrza jest tutaj cechą charakterystyczną. Dzieje się tak na skutek uszkodzeń pęcherzyków płucnych, a dokładnie ich ścian, od wewnątrz, co powoduje ich połączenie w jeden gigantyczny worek powietrzny. Pęcherzyki nie są też w stanie z tego powodu wchłaniać tlenu, więc we krwi jest go mniej. Uszkodzone pęcherzyki płucne mogą powodować rozciąganie płuc i utratę ich sprężystości. Powietrze zostaje uwięzione w płucach i trudno je wydychać, co powoduje odczucie braku tchu.

Objawy ostrego zapalenia oskrzeli

Ostre zapalenie oskrzeli to nagła infekcja dróg oddechowych, zwykle spowodowana wirusem. Takiemu zapaleniu mogą towarzyszyć ból i ciężar w klatce piersiowej, kaszel, podczas którego może pojawiać się przezroczysty, ale też biały, żółty lub zielony śluz, duszność, świszczący oddech lub świszczący dźwięk podczas oddychania. Objawy ostrego zapalenia oskrzeli mogą również obejmować bóle ciała i dreszcze, niewysoką gorączkę, katar, zatkany nos, ból gardła.

Objawy zapalenia płuc

Zapalenie płuc to infekcja, która może mieć przebieg od łagodnego do tak ciężkiego, że konieczna jest hospitalizacja. Dzieje się tak, gdy w wyniku infekcji pęcherzyki w płucach wypełniają się płynem lub ropą. Może to utrudnić wdychanie wystarczającej ilości tlenu.

Zapalenie płuc dotknąć może każdego, ale niemowlęta w wieku poniżej 2 lat i osoby powyżej 65. roku życia są bardziej zagrożone. Dzieje się tak dlatego, że ich układ odpornościowy może nie być wystarczająco silny, aby walczyć z wirusem czy bakterią. Zapalenie może dotyczyć także tylko jednego płuca. Można mieć zapalenie płuc i o nim nie wiedzieć. Lekarze nazywają to „chodzącym zapaleniem płuc”. Przyczyną zapalenia płuc mogą być bakterie i wirusy, ale też grzyby. Jeśli zapalenie płuc jest spowodowane bakteriami lub wirusami, możesz zarazić nim inną osobę. Nawyki związane ze stylem życia, takie jak palenie papierosów i picie zbyt dużej ilości alkoholu, zwiększają ryzyko zachorowania na zapalenie płuc.

image

Płuca są narażone na wiele chorób, które długi czas pozostają w utajeniu

FOTO: freepik

Gruźlica nie przeszła do historii

Wielu z nas gruźlica kojarzy się z zamierzchłymi czasami. Tymczasem towarzyszy nam również w XXI wieku. Prątek gruźlicy – bakteria Mycobacterium tuberculosis – zwykle atakuje płuca, ale może również rozprzestrzenić się na inne części ciała, jak mózg i kręgosłup. Osoby chore na HIV/AIDS i inne osoby z osłabionym układem odpornościowym są w grupie zwiększonego ryzyka zachorowania na gruźlicę, ponieważ ich organizmom trudniej jest walczyć z bakteriami. Nie z każdego zakażenia jednak rozwinie się choroba. Istnieje jej postać zwana gruźlicą pierwotną. To pierwszy etap zakażenia, na którym układ odpornościowy czasem potrafi zwalczyć bakterie. Czasami jednak nie niszczy wszystkich i pozwala im się namnożyć. Na tym etapie można nie mieć żadnych objawów lub mieć tylko objawy grypopodobne. Na etapie gruźlicy ukrytej mamy prątki w organizmie, ale układ odpornościowy zapobiega ich rozprzestrzenianiu. Nie mamy objawów i nie zarażamy. Ale zakażenie jest obecne i pewnego dnia może stać się aktywne. Jeśli ryzyko reaktywacji jest wysokie, lekarz przepisze leki zapobiegające aktywnej gruźlicy. Zwykle dzieje się tak, jeśli pacjent jest zakażony wirusem HIV, w ciągu ostatnich 2 lat miał infekcję, jego zdjęcie rengenowskie budzi podejrzenia lub miał osłabiony układ odpornościowy. W aktywnej gruźlicy bakterie rozmnażają się i powodują chorobę. Możemy zarazić innych.

Jakie są objawy astmy?

Niezwykle częstą chorobą atakującą układ oddechowy jest astma. Drogi oddechowe są stale objęte stanem zapalnym i ulegają skurczom, powodując świszczący oddech i duszności. Astmę mogą wywoływać alergie, infekcje lub zanieczyszczenia powietrza.

Rzadką chorobą płuc jest mukowiscydoza. Głównym objawem są tu problemy z usuwaniem śluzu z oskrzeli. Prowadzi to do powtarzających się infekcji płuc. Nie tak rzadką natomiast chorobą jest rak płuc. U kobiet stał się drugą, tuż po raku piersi, przyczyną zgonów na nowotwory.

Rak płuc we wczesnym stadium zwykle nie daje objawów. Kiedy już się pojawią, są to zwykle przewlekły, chrapliwy kaszel, czasami ze śluzem i krwią, zmiany w kaszlu, który występuje od dłuższego czasu, infekcje dróg oddechowych, które ciągle nawracają, w tym zapalenie oskrzeli lub zapalenie płuc. Pojawiają się też duszności, świszczący oddech, trwały ból w klatce piersiowej, chrypka, obrzęk szyi i twarzy, ból i osłabienie barku, ramienia lub dłoni, zmęczenie, osłabienie, utrata masy ciała i apetytu. Wśród objawów raka płuc wymienia się też pojawiającą się i znikającą gorączkę, silne bóle głowy i ciała, problemy z połykaniem. Problemy te zwykle występują z powodu zablokowania dróg oddechowych lub dlatego, że rak rozprzestrzenił się dalej do płuc, pobliskich obszarów lub innych części ciała.

image
Pielęgnacja skóry

Mróz i chłód szkodzą skórze. Jak ją chronić podczs zimy?

Karolina Kasperek

Warsaw
wi_00
mon
wi_00
tue
wi_00
wed
wi_00
thu
wi_00
fri
wi_00
26. kwiecień 2024 10:51