Wiadomości rolnicze

Co trzeba wiedzieć o mszycach infekcyjnych

Na zbożach w warunkach klimatycznych Polski stwierdza się ponad 40 gatunków mszyc. Najliczniej występują jednak trzy gatunki. To mszyca czeremchowo-zbożowa (do 80% populacji wszystkich mszyc w zbożach) zabarwiona w tonacji oliwkowobrunatnej, zasiedlająca wszystkie zboża i kukurydzę. Mszyca zbożowa, zabarwiona w tonacji zielonej z wyraźnie ciemnymi syfonami, to drugi gatunek pod względem liczebności notowany w zbożach, preferująca górne partie roślin i kłosy. Trzecim pod względem liczebności w zbożach gatunkiem jest mszyca różano-trawowa.

Szkodliwość bezpośrednia mszyc polegająca na nakłuwaniu i uszkadzaniu roślin jest istotna, ale najgroźniejszym skutkiem ich obecności jest roznoszenie wirusowej żółtej karłowatości jęczmienia (BYDV). Wektorami choroby są oczywiście wymienione mszyce, przy czym głównym i najważniejszym jest mszyca czeremchowo-zbożowa, a konkretnie jej formy permanentnie dzieworodne (anholocykliczne). Jednak nie każda mszyca jest wektorem. Rozwój tzw. mszyc infekcyjnych indukują wysokie temperatury. Dziś przypominamy, jak dochodzi do powstawania populacji mszyc infekcyjnych oraz biologię tych trzech najgroźniejszych gatunków mszyc.

Upały indukują formy dzieworodne
Mszyce są owadami wrażliwymi na bodźce ze strony środowiska, szczególnie na warunki temperaturowe. U mszycy czeremchowo- -zbożowej zaobserwowano zmiany w rozwoju indukowane wysokimi temperaturami, w wyniku których powstają formy permanentnie dzieworodne (tzw. anholocykliczne). To one są praktycznie jedynymi wektorami BYDV i wyjaśnijmy samym początku, jak do tego dochodzi.