Materiał siewny jest specyficznym środkiem w produkcji rolniczej. W oparciu o odpowiednią wiedzę i dochowując staranności, rolnik może samodzielnie wyprodukować przyzwoite nasiona, jednak tylko do siewu na własnych gruntach. Produkcja materiału siewnego na sprzedaż wymaga spełnienia dodatkowych formalności, takich jak licencja od hodowcy, rejestracja w PIORiN, zgłoszenie plantacji czy kwalifikacja jakościowa nasion.
Coraz częściej rolnicy, zamiast siewu ze zbioru, decydują się na zakup kwalifikowanego materiału siewnego. Jest to opłacalne choćby dlatego, że daje on wyższy plon niż własne nasiona lub sadzeniaki. Kwalifikat to środek produkcji tańszy również od nawozów i środków ochrony, gdyż jego wpływ na wielkość i jakość zbioru jest większy niż podnoszenie poziomu nawożenia.
Zalety kwalifikatu
Kwalifikowany materiał siewny cechują wysokie parametry jakościowe, podlegające kontroli służb publicznych. Kupując materiał z urzędową etykietą, mamy gwarancję jego jakości. Warto poprosić sprzedawcę o wgląd do świadectwa kwalifikacji nasion lub sadzeniaków po ocenie laboratoryjnej. Jeśli materiał siewny budzi zastrzeżenia, możemy złożyć reklamację. Najlepiej towar obejrzeć już w momencie zakupu i w razie podejrzeń reklamować natychmiast, a nie dopiero podczas wsypywania do siewnika albo sadzarki, lub też w trakcie uprawy.
Korzyści z siewu kwalifikatu są niewątpliwe: korzystanie z postępu odmianowego, gwarancja wysokiej jakości i tożsamości odmiany, możliwość precyzyjnego siewu dostosowanego do stanowiska, jednorodny i zdrowy łan, mniejsze wydatki na ochronę, wyższa masa i jakość zbioru. Jeśli rolnikowi przysługuje de minimis, może otrzymać dopłaty za to, że obsiał pole materiałem kwalifikowanym. Nie ma on też obowiązku uiszczać żadnych opłat dla hodowcy odmiany.
A może nasiona ze zbioru?
Rolnik może też zdecydować się na ponowne rozmnożenie części swojego zbioru. Ta opcja ma jednak swoje wady, gdyż w porównaniu do kwalifikatu trzeba zastosować nawet o połowę podwyższoną normę siewu, uwzględniającą zanieczyszczenia i siłę kiełkowania. Materiał przed siewem trzeba dokładnie wyczyścić i przesortować, aby odrzucić m.in. nasiona innych gatunków i chwastów, uszkodzone ziarno lub też, w przypadku ziemniaków, bulwy zgniłe albo porażone chorobami. Dopiero teraz można przystąpić do zaprawiania najlepszej frakcji materiału.
Siew ze zbioru wiąże się też z obowiązkiem uiszczenia opłaty dla hodowcy za tzw. odstępstwo rolne, jeśli wysiana odmiana jest objęta ochroną wyłącznego prawa. Opłatę należy wpłacić w ciągu 30 dni od daty siewu, bez oczekiwania na wezwanie ze strony hodowcy lub organizacji hodowców. Inaczej rolnik naruszy wyłączne prawo, co skutkuje sankcjami cywilnoprawnymi.
Agencja Nasienna Sp. z o.o.
