Nowoczesne centrum w Liskowie rewolucjonizuje kształcenie zawodowe
Zespół Szkół nr 1 w Liskowie w powiecie kaliskim to placówka oświatowa posiadająca ponad 100-letnie doświadczenie w kształceniu w kilku kierunkach na potrzeby rynku pracy. Z maszynami rolniczymi bezpośrednio związane jest kształcenie techników mechanizacji rolnictwa i agrotroniki. Pod koniec poprzedniego roku szkolnego w Zespole Szkół został otwarty nowoczesny kompleks, na wyposażeniu którego znalazły się najnowocześniejsze maszyny rolnicze i pomoce dydaktyczne. Placówka zgromadziła symulatory maszyn rolniczych, stacje referencyjne, system nawigacji wraz z automatycznym i autonomicznym prowadzeniem oraz kilka różnych rodzajów maszyn, w tym rozsiewacz nawozów, ciągany opryskiwacz polowy, agregat uprawowy oraz dwa nowoczesne ciągniki. Wartość całego projektu sięgnęła 15,6 mln, z czego na wyposażenie i maszyny rolnicze zostało przeznaczonych prawie 2,9 mln zł. W Zespole Szkół w Liskowie powstało Branżowe Centrum Umiejętności. Jest to projekt finansowany ze środków Krajowego Plonu Odbudowy, z którego na ten cel zostało przeznaczonych blisko 13 mln zł.
Branżowe Centra Umiejętności – rewolucja w edukacji zawodowej
Branżowe Centra Umiejętności (BCU) to nowoczesne, zaawansowane technologicznie placówki systemu oświaty, które specjalizują się w kształceniu, szkoleniu i egzaminowaniu w jednej określonej branży lub dziedzinie zawodowej o zasięgu ogólnopolskim. Ich podstawowym celem jest podnoszenie poziomu kształcenia zawodowego oraz dostosowanie umiejętności do potrzeb rynku pracy i współczesnych technologii. W całym kraju takich jednostek powstało ponad 120. Dedykowane są one różnym dziedzinom przemysłu i technologii. Są to sale i miejsca dydaktyczne, w których kształcą się specjaliści między innymi automatyki przemysłowej, budownictwa i melioracji, eksploatacji portów i terminali lotniczych, geodezji, hotelarstwa, logistyki, ogrodnictwa, ślusarstwa oraz piekarnictwa. To, które powstało w Zespole Szkół w Liskowie poświęcone jest maszynom i technologii rolniczej.
– Program to Wsparcie Rozwoju Nowoczesnego Kształcenia Zawodowego Szkolnictwa Wyższego oraz Uczenia się przez Całe Życie. Instytucją odpowiedzialną za realizację jest Ministerstwo Edukacji Narodowej. Natomiast Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji jest jednostką wspierającą te działania i instytucją, która przeprowadzała nabory w ramach konkursu na Branżowe Centra Umiejętności. Naborów było 5, przeprowadzano je od września 2022 r. Ostatni zakończył się w marcu 2025 r. Postanie 127 BCU, które przeszkolą 35 tys. uczestników w różnych dziedzinach. Kolejne Centra będą otwierane do końca grudnia 2025 r. Na realizację koncepcji centrów doskonałości zawodowej zostanie wydanych 1,4 mld zł. Na tworzenie poszczególnych CBU było przewidziane od 9 do 16 mln zł – mówi Emilia Halemba z Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji.
Partnerstwa, które zmieniają przyszłość uczniów i nauczycieli
Branżowe Centra Umiejętności umożliwiają zarówno młodym uczniom i studentom, jak i osobom dorosłym, podnoszenie kompetencji, zdobywanie nowych kwalifikacji oraz zdawanie egzaminów zawodowych, także potwierdzających kwalifikacje sektorowe. Zapewniają również wsparcie dla osób planujących przekwalifikowanie się i dla nauczycieli, w tym akademickich.
BCU są organizowane w ramach dwupodmiotowych partnerstw. Liderem jest podmiot branżowy o ogólnopolskim zasięgu działania, który wspiera ich funkcjonowanie działający wraz z organem prowadzącym szkołę, która realizuje kształcenie zawodowe lub centrum kształcenia zawodowego.
– Jesteśmy dumni z tego, jak BCU są dobrze wyposażone. Nie byłoby to jednak możliwe, gdyby nie te partnerstwa. Jest to podstawa współdziałania szkoły i podmiotu branżowego. Dzięki temu możliwe jest skuteczne kształcenie w nowocześnie wyposażonych Centrach. Działania dwóch instytucji jest nieodzowne. Zależy nam także na działalności dodatkowej i współpracy na linii szkoła – pracodawca oraz uczelnie wyższe. Ma to prowadzić do tego, że kształcenie zawodowe będzie na wysokim poziomie przy jednoczesnym prowadzeniu badań i analiz, które pokazują czego rynek pracy potrzebuje w danym momencie. Chcemy, aby szkolenia i edukacja prowadziły do tego, że na rynek będą trafiać osoby z umiejętnościami, które są potrzebne pracodawcom w danym momencie – informuje Emilia Halemba.
Maszyny i technologie 4.0 w Liskowie
BCU w miejscowości Lisków zostało wyposażone w nowoczesny sprzęt rolniczy. W ramach jego budowy został ogłoszony przetarg, który wygrała firma Agroma SA z Poznania.
Przedsięwzięcie realizowane jest w partnerstwie z Polską Izbą Motoryzacji – głównym partnerem branżowym oraz partnerem dodatkowym – uczelnią prowadzącą kształcenie w dziedzinie mechanizacji rolnictwa – Uniwersytetem Przyrodniczym we Wrocławiu. Do dyspozycji osób kształcących się w Centrum są dwa nowe ciągniki marki Kubota model M7173 o mocy 170 KM wyposażony w system nawigacji oraz specjalistyczny Kubota L1552 HST z systemem autonomicznego prowadzenia. Jest także wiele maszyn towarzyszących w bogatych wersjach wyposażenia. To między innymi rozsiewacz nawozów z systemem ważenia i kontroli sekcji Kubota DSX-W GEO, ciągany opryskiwacz XTS4 i ciągany sztywny agregat uprawowo-siewny SC1301C. W BCU jest także sporo stacjonarnych urządzeń do prowadzenia szkoleń. To zestaw dydaktyczny do siewu zbóż, stanowisko demonstracyjne – symulator terminala ciągnika, symulator rozsiewacza nawozów oraz oprogramowanie na stanowiska komputerowe. Jest także stacja sygnału referencyjnego Hydrasystem. Przetarg na dostarczenie sprzętu i wyposażenia wygrał autoryzowany diler marki Kubota i dlatego do Centrum trafił sprzęt z logo japońskiego producenta. Są to topowo wyposażone maszyny z uwzględnieniem wielu elektronicznych rozwiązań sterujących.
Inteligentne opryskiwacze i systemy GPS zmieniają naukę
Opryskiwacz ciągany XTS posiada system automatycznego zarządzania zaworami iXclean oraz z systemem wysokociśnieniowej cyrkulacji cieczy iXflow z pneumatycznymi lub elektrycznymi zaworami dysz. Wszystkie opryskiwacze Kubota z komputerem wyposażone są w system ENFO przeznaczony do napełniania i płukania instalacji cieczowej. Belka opryskowa wypełniana jest cieczą roboczą przed rozpoczęciem oprysku i płukana po zabiegu. Wszystkie resztki cieczy w zbiorniku oraz przewodach są rozcieńczane i wypryskiwane na polu. Zapobiega to niekontrolowanemu przedostawaniu się pozostałości środków do otoczenia. Za utrzymanie belki nad łanem odpowiada rozwiązanie Boom Guide, które może pracować w trzech trybach. „Podłoże”, w którym czujniki ultradźwiękowe czytają tylko powierzchnię gleby a po natrafieniu nawet na większy chwast belka pozostaje na tej samej wysokości. Drugi to „plon”, gdzie czujniki czytają tylko górną część łanu. Wysokość pracy belki mierzona jest od górnej części roślin. W chwili, kiedy brakuje kilku roślin, belka nie reaguje i nadal utrzymuje prawidłową wysokość nad łanem. Trzeci wariant jest hybrydowy. Czujniki czytają powierzchnię gleby oraz górną część łanu. Kiedy plon jest mocno nierówny i wybrakowany, system ujednolica odczyty z czujników, co zapewnia równą pracę belki – nie ma efektu ciągłej pracy belki w górę i w dół.
Seria opryskiwaczy Kubota XTS jest standardowo kompatybilna z ISOBUS, co zapewnia łatwą obsługę za pomocą terminali K-Monitor lub K-Monitor PRO lub jakiegokolwiek innego certyfikowanego terminala. Maszyna posiada także systemy wsparcia satelitarnego.
IsoMatch GEOCONTROL gwarantuje kontrolę sekcji i automatyczne włączanie i wyłączanie na uwrociach oraz automatyczne wyłączanie sekcji w celu zminimalizowania nakładek. Automatycznie dostosowuje dawkę w oparciu o wskazania wprowadzone do komputera. Cała dokumentacja i dane o wykonanych zadaniach mogą być przesyłane do systemów zarządzania gospodarstwem.
Bogato wyposażoną maszyną jest także dwutarczowy rozsiewacz z wagą DSX-W. Posiada on system wysiewu RotaFlow, który powoduje, że granulat jest wprawiony w rotację zanim dotknie łopatek. Maszyna posiada łatwe nastawy i regulacje z panelem obsługowym FlowPilot na każdym z dysków oraz system ważący, który składa się z unikalnego czujnika referencyjnego w kombinacji z czujnikami wagowymi oraz ciągłą kalibracją. Za proces wysiewu nawozu odpowiadają dwa siłowniki elektryczne na każdym z dysków. Jeden kontroluje punkt wyjścia nawozu na łopatki (szerokość wysiewu) a drugi odpowiada za dawkę wysiewu.
Podczas pracy szerokość robocza automatycznie dostosowuje się na klinach i uwrociach pól z wykorzystaniem pozycjonowania za pomocą sygnału GPS. GEOSPREAD daje możliwość automatycznej kontroli sekcji przy użyciu oprogramowania IsoMatch GEOCONTROL zainstalowanego w terminalu IsoMatch Tellus. Szerokość robocza podzielona jest na odcinki 1 m. Rozsiewacz kontroluje nie tylko szerokość rozsiewu, ale także i dawkę. Jest ona automatycznie dostosowywana do zmieniającej się szerokości roboczej.
Na wyposażeniu BCU znalazł się także agregat uprawowo-siewny SC1301C o szerokości roboczej 3 m. Maszyna wyróżnia się aparatami wysiewającymi umieszczonymi z boku i posiada automatyczne zarządzanie funkcjami hydraulicznymi na uwrociach. Regulacja głębokości pracy sekcji talerzowej oraz głębokości siewu odbywa się elektrohydraulicznie za pomocą terminala ISOBUS. Sekcja talerzowa jest podwójna i zapewnia agresywny kąt cięcia. Łożyska talerzy są bezobsługowe. Agregat posiada także nowej generacji elektryczny aparat wysiewający z wymiennymi kołami dozującymi. Daje on możliwość wysiewu od 1 do 400 kg/ha.
Symulatory i nauka przez doświadczenie – przyszłość kształcenia zawodowego
– Na potrzeby zakupu maszyn został rozpisany przetarg. Wybrana została najkorzystniejsza oferta. Sam sprzęt i to czego potrzebowaliśmy zostało dokładnie przemyślane. Wybór maszyn podporządkowany był procesom dydaktycznym, jakie będziemy realizować. Chcemy osiągnąć kształcenie na dwóch płaszczyznach. Pierwsza, to element symulacji, druga, to przeniesienie pracy w rzeczywiste warunki. To dlatego na wyposażeniu Centrum znalazło się wiele symulatorów, które odzwierciedlają faktyczne układy i rozwiązania, które znajdują się w pojazdach i maszynach rolniczych. Symulatory są kompatybilne z maszynami. Metoda symulacji jest niezwykle ważna w kształceniu zawodowym a szczególnie podczas praktycznej nauki zawodu. Zakup sprzętu i wyposażenia był to przemyślany proces, który był realizowany z naszym partnerem branżowym Polską Izbą Motoryzacji – mówi Angelika Dryjańska, dyrektor Zespołu Szkół nr 1 w Liskowie.
Branżowe Centrum Umiejętności to nowe jednostki w systemie oświaty, które kształcą poza szkolnymi systemami. Zespół Szkół w typie technikum realizuje podstawy programowe. W BCU swoje kwalifikacje może podnosić każdy. Szkolenia i kursy są otwarte i nie ograniczają się wyłącznie dla uczniów.
– Nabory będą cyklicznie powtarzane i upowszechniane, więc każdy kto będzie zainteresowany, będzie mógł skorzystać z naszej formy kształcenia. Planujemy organizacje szkoleń dedykowanych między innymi dla nauczycieli praktycznej nauki zawodu w dziedzinie mechanizacji rolnictwa i agrotroniki. Zapraszamy także uczniów, studentów i osoby dorosłe – informuje Angelika Dryjańska.
Tomasz Ślęzak
