Kiedy dochodzi do obrzęku wymion u krów mlecznych?
Obrzęk wymienia to nagromadzenie płynu limfatycznego w przestrzeniach śródmiąższowych wymienia i wokół nich. Podczas ciąży ucisk płodu w okolicy miednicy utrudnia krążenie krwi i płynu limfatycznego, powodując gromadzenie się płynu. Opuchnięte wymię utrudnia mocowanie aparatu udojowego, a przepływ mleka może być zakłócony, co prowadzi do problemów ze stanem strzyków. Schorzenie nie jest spowodowane mastitis, ale krowy z obrzękiem wymion mają zwiększone ryzyko rozwoju choroby.
Pierwiastki są szczególnie podatne na obrzęk wymion
Bardziej podatne na rozwój obrzęku wymion są pierwiastki, ponieważ, pomimo że układ mleczny jest już na swoim miejscu, znaczny rozwój następuje w ostatniej fazie ciąży. Zwiększone zapotrzebowanie na krew dla dalszego rozwoju układu mlecznego jest prekursorem obrzęku wymienia. Żyła mleczna (podskórna żyła brzuszna) u dojrzałych krów umożliwia prawidłowy przepływ krwi, podczas gdy żyła mleczna nie występuje jeszcze u jałówek. Swoją rolę w predyspozycjach do rozwoju obrzęku wymion odgrywa także genetyka. Krowy o wysokiej wydajności mlecznej mają zwiększony potencjał genetyczny do rozwoju obrzęku wymion w porównaniu z krowami o niższej mleczności. Wśród innych czynników, które przyczyniają się do większego ryzyka rozwoju obrzęku wymienia wymienia się: wiek pierwszego wycielenia, długość ciąży, zarządzanie żywieniem, nadmierna kondycja zwierząt i brak ruchu w okresie przedporodowym.
Jak powstający obrzek wpływa na wymię?
U krów z obrzękiem dochodzi do pogorszenia struktury podtrzymującej wymiona, co prowadzi do nisko wiszących wymion, a krowy z nisko zwisającymi, obwisłymi wymionami są bardziej narażone na zranienie strzyku i większe prawdopodobieństwo, że z powierzchni legowisk czy korytarzy spacerowych dostaną się środowiskowe patogeny wywołujące zapalenie gruczołu mlekowego.
Czy obrzęk wymienia trzeba leczyć?
Obrzęk wymion zwykle ustępuje w ciągu tygodnia po wycieleniu, ale – jak podkreślają specjaliści – pojawienie się schorzenia może mieć negatywny wpływ na życie produkcyjne, zdrowie, dobre samopoczucie oraz długowieczność krów mlecznych. Sztuki, u których występuje obrzęk wymion, wykazują podobne zachowania jak krowy z mastitis, na przykład spędzają mniej czasu w pozycji leżącej i częściej kopią podczas doju. To wskazuje, że krowy z obrzękiem wymion mogą odczuwać ból z powodu tkliwości strzyków i obrzęku tkanek wymienia.
Innym problemem, który pojawia się wraz z obrzękiem, jest zwiększone ryzyko zapalenia skóry rozszczepu wymienia. Jest to również określane jako „zgnilizna wymienia” – zmiana skórna, która pojawia się w obszarach ściśle przylegającej skóry. Na przykład, jeśli występuje silny obrzęk wymienia, tarcie w dole między nogą a wymieniem może prowadzić do otarć i zapalenia skóry. Obszar ten jest czasami słabo widoczny i może być trudny do utrzymania w czystości i suchości.
Beata Dąbrowska
