Jakie są zalety podawania cielętom suchego TMR-u?
Podawanie suchego TMR-u zapewnia wczesne, prawidłowe pobieranie paszy, wysokie dzienne przyrosty masy oraz prawidłowy rozwój żwacza. Duża ilość paszy objętościowej w suchym TMR-ze pobudza motorykę przedżołądków oraz przeżuwanie, a komponenty paszy treściwej działają pozytywnie na rozwój brodawek żwacza i wspierają wydzielanie śliny. Z kolei wczesny rozwój żwacza zapewnia skrócenie okresu odpajania preparatami mlekozastępczymi.
Lepiej kupić gotowy TMR dla cieląt czy zrobić go samemu?
Rynek pasz dla bydła oferuje bogatą gamę gotowych suchych TMR-ów, sporządzanych najczęściej na bazie siana z lucerny, wysoko wartościowych składników energetycznych i białkowych z dodatkiem wszystkich niezbędnych składników mineralnych i witamin oraz probiotyków. Zakup gotowego produktu jest z pewnością wygodną, jednak kosztowną formą podawania, bez konieczności mieszania poszczególnych składników. Suchy TMR dla cieląt można jednak wykonać w gospodarstwie samodzielnie, co może przyczynić się do znacznego ograniczenia kosztów związanych z zakupem gotowej mieszanki. Dziś już praktycznie niemal każde mleczne gospodarstwo dysponuje wozem paszowym, więc przygotowanie mieszanki nie powinno stanowić większego problemu.
Co powinien zawierać suchy TMR
Suchy TMR dla cieląt może zawierać śrutę zbożową (kukurydza i inne zboża) lub ziarna poddane obróbce, np. termicznej, komponenty białkowe (koncentrat białkowy, śrutę poekstrakcyjną sojową), melasę, siano, słomę, lucernę oraz dodatki mineralne. Może również stanowić mieszaninę suchych, krótkich komponentów paszy objętościowej oraz granulowanego startera lub musli.
Zasady sporządzania TMR-u dla cieląt
Przygotowując suchy TMR należy przestrzegać kilku ważnych zasad. Przede wszystkim pasza objętościowa – w zależności od długości i jakości powinna stanowić 20% dawki, a jej cząsteczki powinny być bardzo krótkie (posiekane). Wykorzystywane w mieszance komponenty powinny mieć wysoką zawartość suchej masy – na poziomie 80%. Szczególnie istotna jest słoma, która musi być najwyższej jakości, bez pleśni i innych grzybów oraz niepyląca. Pasza treściwa i pasza mineralna powinny stanowić około 70 do 80% dawki i mogą być dodawane jako gotowa mieszanka lub jako pojedyncze składniki. Zawartość energii w suchym TMR-ze powinna wynosić 12 MJ ME/kg, a zawartość białka od 150–160 g na 1 kg paszy. Do mieszaniny można dodać także komponenty płynne, jak na przykład melasa (5%) oraz olej roślinny (około 1 do 2%), które stanowią dodatek zwiększający smakowitość oraz wiążący poszczególne komponenty paszy objętościowej z treściwą, przez co zapobiegają selektywnemu pobieraniu dawki.
- Gdy pobranie suchego TMR-u przez cielę wynosi co najmniej 2 kg dziennie, należy zmniejszyć podawanie preparatu mlekozastępczego
Od kiedy zacząć podawać suchy TMR cielętom?
Suchy TMR powinien być dostępny do woli, po ukończeniu 2. tygodnia życia. Wówczas cielęta jedzą go w ilości około 0,5 kg dziennie. Z każdym dniem ilość pobieranej paszy wzrasta i już w 12. tygodniu życia jest to około 3 kg. Zalecenia mówią, że suchy TMR warto podawać przynajmniej między 4. a 8. tygodniem życia. Ważne, by przestawianie cieląt na krowi TMR odbywało się bardzo stopniowo.
Beata Dąbrowska
Zdjęcia: Beata Dąbrowska
Zdjęcia: Beata Dąbrowska
