Jak żywienie wpływa na długowieczność?

Prawidłowy odchów a długowieczność krów

Okazuje się, że długowieczność krowy bezpośrednio zależy od przebiegu odchowu cieliczki od urodzenia do pierwszego wycielenia. Okres ten najczęściej przeprowadzamy na wyczucie i zwykle o odchowie cieląt w gospodarstwie mamy znacznie mniej informacji niż o krowach mlecznych. Zasadę tę warto zmienić i – jak przekonuje prof. dr hab. Włodzimierz Nowak z UP w Poznaniu – poświęcić czas na ocenę prawidłowego przebiegu odchowu cieliczek w naszym gospodarstwie. Kryteria oceny powinny uwzględniać przyrosty dobowe, masę i wysokość, kondycję BCS, wiek pierwszego wycielenia oraz wydajność w pierwszej laktacji. Uwzględniając ten parametr, warto założyć sobie cel, by pierwiastka produkowała 75–85% wydajności dorosłej krowy. 

Pierwsze dni życia najważniejsze

Rozpoczynając taką ocenę, szczególną uwagę zwrócić trzeba na żywienie w pierwszej dobie życia cielęcia. Dlaczego? Bo ma ono duży wpływ na wyniki produkcyjne i długowieczność krów. Nieocenioną rolę odgrywa tutaj skład chemiczny siary, której spożycie w pierwszej dobie życia jest pozytywnie skorelowane z wydajnością w pierwszej laktacji. Prof. Nowak przestrzega, że jeśli przegapimy pierwsze dni życia cieląt, w których to nie będą dobrze przyrastać czy też przejdą biegunki, to jest to czas stracony, którego nie da się już nadrobić. 

Gdy w pierwszej dobie życia podamy cielęciu 4 litry siary, to (w porównaniu z oseskami, które dostają w tym czasie tylko 2 litry) przyrosty dobowe są o 18% większe, a po odłączeniu pobranie suchej masy zwiększa się o 12%. Wśród specjalistów w dziedzinie żywienia bydła mlecznego są i tacy, którzy twierdzą, że pobranie siary ma większy wpływ na przyszłą wydajność niż postęp genetyczny. Pomimo że opinia ta może wydawać się kontrowersyjna, to zapewne nie bez przyczyny w krajach skandynawskich normą jest że każde ciele po urodzeniu otrzymuje (za pomocą sondy) 6 litrów siary.

Warto więc pamiętać, że im więcej siary podamy cielęciu w pierwszej dawce tym lepiej. Cielę powinno wypić siarę do 1 godziny po urodzeniu. Konieczne jest również monitorowanie liczby bakterii w siarze, bo im więcej drobnoustrojów zawiera, tym mniejsze jest wchłanianie immunoglobulin. Przyjmuje się, że dobra siara nie powinna  zawierać więcej niż 100 tys. bakterii w 1 ml. 

Pasze płynne w żywieniu cieląt

Dynamiczne zmiany determinujące wydajność życiową następują również w okresie żywienia paszami płynnymi Zwiększenie przyrostów masy ciała o 1 g w tym czasie, poprawia wydajność w pierwszej laktacji o 2,5 litra. 

Zdaniem prof. Włodzimierza Nowaka, przyrost dobowy w okresie podawania pasz płynnych powinien być większy niż 750 gramów, tak, by do 60 dnia życia cielę podwoiło swoją masę ciała.