Firma windykacyjna nie może prowadzić egzekucji, gdyż nie jest organem do tego uprawnionym. Zgodnie z art. 170 Prawa wodnego, członek spółki wodnej jest obowiązany do wnoszenia składek i ponoszenia na jej rzecz innych określonych w statucie świadczeń, niezbędnych do wykonywania statutowych zadań spółki. Z tym, że wysokość składek i innych świadczeń powinna być proporcjonalna do korzyści odnoszonych przez członków spółki, w związku z działalnością spółki.
Do egzekucji składek i innych świadczeń na rzecz spółki wodnej stosuje się odpowiednio przepisy o egzekucji należności podatkowych. Oznacza to, że organem egzekucyjnym jest naczelnik urzędu skarbowego. Należności te mogą być egzekwowane w trybie egzekucji administracyjnej, jednakże tylko wtedy, gdy wierzyciel, czyli uprawniona spółka wodna, wskaże w tytule wykonawczym podstawę prawną obowiązku podlegającego egzekucji administracyjnej, tj. prawomocne orzeczenie sądowe.
Tak więc, chcąc wyegzekwować od Pana zaległą składkę, spółka powinna wystąpić do sądu z pozwem o zapłatę. Dopiero po uprawomocnieniu się wyroku, mogłaby przekazać sprawę naczelnikowi urzędu skarbowego, który wszcząłby egzekucję.
Czym innym jest natomiast dochodzenie zapłaty należnych składek przez same spółki wodne lub ich związki bez kierowania sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego. Może to nastąpić poprzez działanie własne, bądź też w efekcie zawarcia przez nie umowy z podmiotem świadczącym usługi windykacyjne. Firma windykacyjna może jednak dokonywać wobec dłużnika jedynie czynności na etapie polubownym, które wobec dłużnika może podejmować sam wierzyciel.
Jak stwierdził WSA w Krakowie w wyroku z 15 października 2012 r. (sygn. akt: II SA/Kr 1072/12), windykacja to pojęcie prawnicze obejmujące szereg działań podejmowanych w celu pozasądowego, polubownego, a także sądowego doprowadzenia dłużnika do wykonania zobowiązania, jakie zaciągnął wobec wierzyciela. Windykacja może być przy tym prowadzona w drodze postępowania pozasądowego, jak i sądowego. Do czynności windykacyjnych zalicza się wysyłanie monitów, ponagleń, wezwań do zapłaty, podejmowanie negocjacji o terminową spłatę wierzytelności, a także sądowe dochodzenie należności. Z kolei postępowanie egzekucyjne to zastosowanie przez państwowe organy egzekucyjne środków przymusu celem spełnienia świadczeń przysługujących wierzycielowi od dłużnika. Pojęć tych nie należy utożsamiać.
Do rozpoczęcia jakiejkolwiek egzekucji świadczeń o charakterze cywilnoprawnym niezbędny jest prawomocny wyrok sądu. Egzekucją nie są natomiast działania podejmowane przez podmioty zajmujące się windykacją. Ich pracownicy mogą jedynie oddziaływać na dłużnika, wskazując mu różne możliwości spłaty wierzytelności i podejmując działania mające zachęcić go do spłacenia zadłużenia. Gdy czynności te nie przynoszą rezultatu, windykator może inicjować postępowanie sądowe, dążyć do uzyskania tytułu wykonawczego, oraz kierować do właściwego organu wniosek w wszczęcie egzekucji.
Alicja Moroz
