W ostatnim czasie zaszło wiele uproszczeń w ramach ekoschematów i dopłat bezpośrednich. Część z nich jest jeszcze procedowana. Poniżej przedstawiamy zestawienie wszystkich zmian.
Uproszczona płatność dla małych gospodarstw
Od 1 do 31 sierpnia mali rolnicy mogą zrezygnować z ekoschematów i ubiegać się o płatności dla małych gospodarstw do 5 ha (płatności ryczałtowe). Ryczałt w wysokości 225 euro/ha otrzymają gospodarstwa do 5 ha już w tej kampanii dopłat bezpośrednich.
Zryczałtowana płatność dla małych gospodarstw zastępuje następujące rodzaje dopłat:
- podstawowe wsparcie dochodów,
- płatność redystrybucyjna,
- płatność dla młodych rolników,
- wszystkie płatności związane z produkcją,
- płatności w ramach ekoschematów.
Niemniej rolnik, który zdecyduje się na ryczałt, będzie mógł się ubiegać o płatności z budżetu krajowego: Uzupełniającą Płatność Podstawową, płatność do tytoniu, płatność ONW, płatność ekologiczną, płatność rolno-środowiskowo-klimatyczną.
Rolnictwo ekologiczne: jakie są zmiany w dopłatach?
Resort rolnictwa wprowadza też zmiany w zakresie Pakietu. 7. Uprawy paszowe na gruntach ornych oraz Pakietu 8. Trwałe użytki zielone.
Dotychczas płatność przysługiwała do powierzchni gruntów, dla której zachowana była obsada zwierząt wynosząca co najmniej 0,5 DJP/ha, obecnie będzie to 0,3 DJP/ha. Rolnikom, którzy wnioskowali o te pakiety zostanie naliczona płatność na podstawie obniżonego poziomu 0,3 DJP. Dodatkowo w terminie od 1 do 31 sierpnia br., mogą zawnioskować rolnicy, którzy dotychczas nie ubiegali się o te pakiety.
Rolnictwo węglowe: bez minimalnej liczby punktów
Uproszczenia ekoschematu Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi polegają m.in. na zniesieniu konieczności uzyskania minimalnej liczby punktów. Zmiana ułatwi rolnikom przystąpienie do ekoschematu.
Jak tłumaczy Wielkopolska Izba Rolnicza, w praktyce, rolnik, którego te zmiany dotyczą, będzie mógł, w dniach 1-31 sierpnia dokonać stosownych zmian w złożonym już wniosku obszarowym poprzez złożenie oświadczenia – żądania w zakresie płatności obszarowej lub poprzez zmianę we wniosku w przypadku chęci skorzystania z ekoschematów w ramach rolnictwa węglowego.
Można łączyć więcej ekoschematów na jednej powierzchni
Resort rolnictwa umożliwia łączenie na jednej powierzchni praktyk:
- Międzyplony ozime/wsiewki śródplonowe z praktykami: Wymieszanie obornika na gruntach ornych w terminie 12 godzin od jego aplikacji i Stosowanie nawozów naturalnych płynnych;
- Wymieszanie słomy z glebą z praktykami: Wymieszanie obornika na gruntach ornych w termin 12 godzin od jego aplikacji i Stosowanie nawozów naturalnych płynnych.
Plan nawożenia: dłuższy termin, mniejsza powierzchnia
Zgodnie z przepisami rolnicy powinni opracować plan do 25 lipca lub do 30 września w przypadku upraw ozimych wysiewanych w roku składania wniosku. Jednak ze względu na obecne opóźnienia w analizie próbek glebowych, wielu rolników nie będzie w stanie dotrzymać tego terminu.
W związku z tym, na wniosek izb rolniczych, termin opracowania przez rolnika planu nawozowego będzie wydłużony z 25 lipca do 30 września (samorząd rolniczy chciał, by było to do 15 października).
Poza tym zgodnie z zapowiedziami ministerstwa rolnictwa z czerwca tego roku, zmniejszona ze 100 proc. do 50 proc. ma być powierzchnia gospodarstwa (grunty orne i trwałe użytki zielone), na której ma być realizowany Plan nawożenia.
Zmiany w ekoschemacie TUZ w ekstensywną obsadą zwierząt
Do listy zwierząt trawożernych dołączono takie zwierzęta jak: jeleń szlachetny (Cervus elaphus), daniel (Dama dama), alpaka (Vicugna pacos), lama (Lama glama), osioł (Equus asinus) (Equus mule)
W ich przypadku możliwe będzie uproszczone znakowanie takie jak wszczepiany transponder lub kolczyk, natomiast w przypadku jeleniowatych – dodatkowo tatuaż. Dodatkowo zamiast rejestracji zwierząt dopuszcza się oświadczenie rolnika, co do ich liczebności.
Dobrostan zwierząt: uproszczenia i zmiany w dopłatach do opasów
Rolnicy realizujący praktykę wypasu lub wybiegu krów mamek (utrzymywanych w pomieszczeniach lub w budynkach) lub opasów nie muszą prowadzić rejestru wypasu lub wybiegu. Mogą zamiast tego złożyć oświadczenie o zapewnieniu wypasu oraz wybiegu. W oświadczeniu tym rolnik określi (w sposób uproszczony) przebieg realizacji tego zobowiązania w gospodarstwie. To będzie stanowić podstawę do wyliczenia dopłat.
Ministerstwo rolnictwa wydłuża też w tym roku termin składania planu poprawy dobrostanu zwierząt do dnia 30 września 2023 roku.
Zróżnicowana struktura upraw: rzepak wyłączony z wymogu
Obecnie udział zbóż i rzepaku nie może przekroczyć 65% w strukturze zasiewów w gospodarstwie. Ponieważ współczynnik reprodukcji i degradacji dla rzepaku jest zbliżony do zbóż, ale po przyoraniu słomy rzepaczanej znacząco wzrasta, Komisja Europejska umożliwiła wyłączenie rzepaku z wymogu „udział łącznie zbóż i rzepaku w strukturze zasiewów nie przekracza 65%”. Jest jednak warunek, że wprowadzony zostanie wymóg przyorania całości słomy pozostałej po zbiorze rzepaku. Zmiana jest procedowana.
Zmiany w utrzymywaniu okrywy zielonej na glebach (GAEC 6)
Resort rolnictwa zapowiada też nowe, bardziej realne podejście do realizacji normy GAEC 6 – „Minimalna okrywa glebowa w najwrażliwszych okresach”. Zaproponował wprowadzenie dodatkowego letniego terminu utrzymania okrywy glebowej, tj. od 1 czerwca lub od dnia zbioru plonu głównego do 15 października danego roku. Przy czym obowiązek utrzymania pokrywy (w postaci upraw ozimych, traw na gruntach ornych, międzyplonów ozimych, ścierniska, resztek pożniwnych, mulczu) na 80% gruntach ornych w okresie od 1 listopada do 15 lutego pozostanie. Pozostawiono też wymóg utrzymywania pokrywy w międzyrzędziach na plantacjach drzew owocowych.
Do upraw późno zbieranych, po których nie ma możliwości zastosowania działań ochronnych, planuje się zaliczyć: grupę roślin okopowych (w tym m.in. ziemniak, burak cukrowy, burak pastewny, marchew, rzepa ścierniskowa, rzodkiew oleista, brukiew), grupę warzyw i ziół (w tym m.in. kapusta, kalafior, brokuł, seler, por, kozłek lekarski), uprawy na gruntach ornych pod osłonami. Zmiana jest procedowana przez Komisję Europejską.
oprac. na podst. MRiRW, WIR
