Drzewa i krzewy nie mogą wchodzić na cudzą działkę
Jeśli sąsiad nie chce tego zrobić dobrowolnie, pozostaje droga sądowa. Podstawę prawną wytoczenia powództwa stanowią art. 144 i 222 § 2 Kodeksu cywilnego.
Zgodnie z pierwszym z wymienionych przepisów, właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swojego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych. Właściciel nieruchomości, na której rośnie drzewo lub krzew, powinien nie dopuścić do tego, aby przechodziły one przez granicę nieruchomości sąsiedniej, i sadzić je lub siać w odpowiedniej odległości od granicy. Jeśli zaś drzewa rosną blisko granicy, właściciel powinien zapobiegać nadmiernemu przyrostowi i utrzymywać ich rozrost pod kontrolą.
Immisja pośrednia i bezpośrednia
Oddziaływanie na nieruchomości sąsiednie może przybrać formę immisji bezpośrednich, czyli celowego bezpośredniego kierowania na inną nieruchomość substancji np. wody, ścieków itp. za pomocą odpowiednich urządzeń. Może mieć także formę immisji pośrednich, będących ubocznym, niezamierzonym skutkiem działania właściciela, jednak szkodliwym dla właściciela innej nieruchomości, np. wytwarzanie zapachów, wywoływanie wibracji lub hałasów. Immisje bezpośrednie są zawsze niedozwolone, natomiast dokonywanie immisji pośrednich jest zakazane ponad przeciętną miarę przy uwzględnieniu społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych.
W przypadku naruszenia prawa własności nieruchomości poprzez niedopuszczalne immisje właścicielowi nieruchomości sąsiedniej przysługuje roszczenie negatoryjne z art. 222 § 2 k.c., który stanowi, ze przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.
W sprawie tej może mieć też zastosowanie art. 150 k.c., zgodnie z którym właściciel gruntu może obciąć i zachować dla siebie korzenie przechodzące z sąsiedniego gruntu. To samo dotyczy gałęzi i owoców zwieszających się z sąsiedniego gruntu; jednakże w wypadku takim właściciel powinien uprzednio wyznaczyć sąsiadowi odpowiedni termin do ich usunięcia.
Postępowanie musi wszcząć właściciel działki
Należy podkreślić, że uprawnienia wymienione w przytoczonych wyżej przepisach przysługują jedynie właścicielowi działki, której dotyczą immisje. Działania w tej sprawie powinna zatem podejmować córka Pana, a jeśli nie chce tego robić sama, powinna udzielić Panu pełnomocnictwa do występowania w jej imieniu.
Alicja Moroz
prawnik redakcyjny
