Praca dodatkowa a ubezpieczenie w KRUS – ile rolnik może dorobić?
Od ponad dekady przepisy pozwalają rolnikom pozostać nadal ubezpieczonymi w KRUS oraz podejmować pracę dodatkową na podstawie:
- Umowy zlecenia.
- Umowy agencyjnej.
- Innej umowy o świadczenie usług (do których stosuje się przepisy o zleceniu).
- Pełnienia funkcji w radzie nadzorczej.
Aby jednak nie utracić prawa do ubezpieczenia w KRUS, rolnik musi:
- Być ubezpieczony w pełnym zakresie z mocy ustawy przed rozpoczęciem pracy.
- Nie przekraczać limitu miesięcznego przychodu – równego minimalnemu wynagrodzeniu za pracę obowiązującemu w danym okresie. Obecnie jest to kwota 4 666 zł brutto. Czyli równowartość minimalnej płacy w Polsce.
Limit podatkowy dla działalności gospodarczej – ile wynosi w 2025 roku?
Rolnik, który prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą, może pozostać w KRUS, jeżeli spełnia określone warunki. Jednym z kluczowych jest wysokość należnego podatku dochodowego za poprzedni rok.
W 2025 roku limit ten wynosi: 4 576 zł podatku dochodowego za 2024 r.
Jeśli rolnik zapłacił więcej – traci prawo do KRUS i musi przejść na ZUS. To samo dotyczy domowników prowadzących działalność gospodarczą.
Działalność gospodarcza a KRUS – co trzeba zrobić?
Aby nadal korzystać z KRUS po rozpoczęciu działalności gospodarczej, rolnik musi:
- podlegać nieprzerwanie ubezpieczeniu w pełnym zakresie przez minimum 3 lata,
- złożyć oświadczenie o kontynuowaniu ubezpieczenia w KRUS w terminie 14 dni od rozpoczęcia działalności,
- prowadzić jednocześnie działalność rolniczą na areale powyżej 1 ha przeliczeniowego,
- nie być pracownikiem ani emerytem,
- nie podlegać innym ubezpieczeniom społecznym,
- zmieścić się w limicie podatku dochodowego.
Czy można zrezygnować z KRUS?
Tak, rolnik może w dowolnym momencie zrezygnować z ubezpieczenia w KRUS. Robi to składając stosowne oświadczenie. Wówczas ubezpieczenie przestaje obowiązywać najwcześniej od dnia złożenia dokumentu w KRUS.
Rolnik ma obowiązek informowania KRUS o podjętych aktywnościach
Rolnicy i domownicy powinni na bieżąco zgłaszać KRUS każdą aktywność zarobkową. Brak takiego zgłoszenia może bowiem poskutkować utratą świadczeń zdrowotnych. I to nie tylko dla rolnika, ale również dla jego rodziny.
KRUS i ZUS jednocześnie? To może oznaczać utratę "przywilejów"
Co ważne, rolnik, który równocześnie podlega ubezpieczeniu w ZUS (np. z tytułu pracy na etacie), nie ma prawa do dofinansowania składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe z budżetu państwa, np. w ramach sprawowania opieki nad dzieckiem.
Rolnik – student lub uczeń do 26. roku życia
Uczniowie i studenci do 26. roku życia, którzy wykonują zlecenia lub usługi, które nie podlegają ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym w ZUS, nie są objęci limitem przychodu i nie tracą KRUS z tego powodu. To oznacza, że młody rolnik może legalnie dorabiać i nadal korzystać z ubezpieczenia w KRUS.
Podsumowanie – ile rolnik może zarobić i pozostać w KRUS?
Reasumując, w 2025 roku rolnik może pozostać ubezpieczonym w KRUS, jeżeli:
- jego miesięczny przychód z umowy zlecenia/agencyjnej nie przekroczy 4 666 zł,
- jego podatek dochodowy za 2024 rok z działalności gospodarczej nie przekroczy 4 576 zł,
- rolnik spełni wszystkie inne warunki formalne określone w ustawie.
Tak więc istotnym jest, by rolnik chcący pozostać ubezpieczonym w KRUS zachował ostrożność finansową. Czyli znał limit podatkowy oraz limit przychodów. Ponadto terminowo zgłaszał działania w KRUS, by legalnie dorabiać i jednocześnie zachować przywileje ubezpieczenia rolniczego.
Agnieszka Sawicka
