Zgodnie z art. 19 ust. 1 Ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, aby otrzymać emeryturę z KRUS, trzeba spełnić dwa warunki: osiągnąć wiek emerytalny 60 lat dla kobiet i 65 – dla mężczyzn oraz wykazać co najmniej 25 lat stażu emerytalnego. Zalicza się do niego przede wszystkim lata opłacania składki na ubezpieczenie społeczne rolników (w charakterze rolnika lub domownika), ale też lata pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16. roku życia przypadające przed 1 stycznia 1983 r. W przypadku osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r. stażu emerytalnego w KRUS nie można uzupełnić okresami podlegania ubezpieczeniu społecznemu w ZUS.
Natomiast w myśl Ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS, urodzonym po 1948 r. przysługuje prawo do emerytury po osiągnięciu wieku emerytalnego i udowodnieniu jakiegokolwiek stażu ubezpieczeniowego. Emeryturę stanowi kwota uzyskana w wyniku podzielenia podstawy obliczenia, tj. sumy kwoty zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne i kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego, przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia danego ubezpieczonego na emeryturę.
Urodzonym po 1948 r., którzy są uprawnieni do emerytury z ZUS, ale ze względu na zbyt krótki okres ubezpieczenia w KRUS nie spełniają warunków do przyznania emerytury rolniczej, wypłaca się wraz z emeryturą z ZUS zwiększenie za okresy opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników. Tak przewiduje art. 26a ww. Ustawy.
Ustalane jest ono w taki sposób jak część składkowa emerytury lub renty rolniczej, czyli po 1% najniższej emerytury za każdy rok podlegania ubezpieczeniu w KRUS.
Będzie Pani zatem miała prawo do emerytury z ZUS wraz ze zwiększeniem za okres podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników. Problem może natomiast stanowić jej wysokość, gdyż przy tak krótkim stażu będzie niska, nawet z uwzględnieniem zwiększenia, o którym mowa wyżej. Zgodnie jednak z art. 87 ust. 1 Ustawy o emeryturach i rentach z FUS, w przypadku gdy emerytura przysługująca z ZUS (łącznie ze zwiększeniem) wynosi mniej niż 1000 zł brutto, podwyższa się ją w taki sposób, aby suma emerytury i zwiększenia nie była niższa od tej kwoty. Może to jednak nastąpić tylko wtedy, jeżeli uprawniony do emerytury ma wystarczająco długi staż emerytalny. W przypadku mężczyzn musi to być okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat, a w przypadku kobiet – 20 lat. Uwzględnia się przy tym jako okres składkowy okres, za który ustalono zwiększenie z tytułu podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników. W Pani przypadku warunek dotyczący stażu będzie więc spełniony. Zatem Pani świadczenie z ZUS zostanie podniesione do kwoty najniższej emerytury. am
