Mniejsze zbiory – ceny zbóż poszły w górę

W Polsce według szacunków GUS z końca lipca, zbiory zbóż podstawowych z mieszankami zbożowymi ocenia się na 24 mln t, tj. o 3,8 mln t, czyli o 14% mniej w porównaniu do zbiorów ubiegłorocznych. Natomiast wg KFPZ zbiory nie przekroczą 21 mln t. W UE natomiast spadek wyniesie 16,6 mln t, czyli o 5,4%. Zapasy ziarna na koniec sezonu spadną o ponad 12 mln t do 27,3 mln t. Tak mało zmagazynowanego zboża w unijnych magazynach nie było dawno.

Światowa produkcja zbóż w bieżącym sezonie wyniesie 2,06 mld t, to o 1,6 %, czyli o 32 mln t mniej niż w ubiegłym sezonie. Podobnie jak w UE, nieciekawie wygląda prognoza dotycząca globalnych zapasów końcowych, te spadną o 11,5% do 532 mln t, czyli o 169 mln t. Warto podkreślić, iż o ponad 24% mniej ziarna znajdzie się na koniec bieżącego sezonu w magazynach głównych eksporterów, tzn. Argentyny, Australii, Kanady, UE, Kazachstanu, Rosji, Ukrainy i USA włącznie.

Te analizy przekładają się na ceny zbóż na światowych giełdach. Ceny zwłaszcza pszenicy sięgają dawno nienotowanych rekordów. Jak prognozuje IGC (Międzynarodowa Rada Zbożowa), to właśnie zbiory pszenicy na świecie, w porównaniu do ubiegłego sezonu, zostaną najbardziej zredukowane. Produkcja tego ziarna spadnie o 37 mln t do 721 mln t. O 18 mln t do 247 mln t obniżą się natomiast globalne zapasy pszenicy.

Według IGC unijna produkcja pszenicy obniży się w tym sezonie do 140 mln t, w porównaniu do ubiegłego sezonu będzie to o ponad 11 mln t mniej, a do sezonu 2015/2016 o ponad 4 mln t mniej. Na koniec tego sezonu zapasy pszenicy będą o 5 mln t mniejsze niż na koniec sezonu 2017/2018. Zbiory pszenicy spadną zwłaszcza w Niemczech, Polsce, krajach bałtyckich i skandynawskich. Problemem jest nie tylko niska wydajność, ale i jakość ziarna. Produkcja pszenicy w naszym kraju według GUS spadnie o ok. 16% i wyniesie 10,1 mln t. Zbierane ziarno pszenicy ma wysokie białko, gorzej jest natomiast z gęstością, która pozwala ocenić przydatność ziarna do przemiału, a w szczególności z liczbą opadania, która świadczy o przydatności przechowalniczej.

W odniesieniu do jakości notuje się duże zróżnicowanie regionalne. Wiele wskazuje, iż udział pszenicy o typowych parametrach ziarna konsumpcyjnego, w łącznych zbiorach tego zboża, będzie mniejszy od średniego w ostatnich latach.

Prognozy zbiorów skorygowano też mocno w dół dla Francji. W tym roku jedynie w Hiszpanii odnotowuje się ponadprzeciętne zbiory pszenicy. W Rosji, drugim po UE największym producencie pszenicy na świecie, produkcja spadnie o 19 mln t (z 85 do 66 mln t). Za oceanem w USA (trzecim producencie pszenicy na świecie) pszenicy wyprodukuje się natomiast o 4 mln t więcej. Nieco więcej tego ziarna zbiorą także Kanadyjczycy (produkcja wzrośnie tam o 1,8 mln t do 31,8 mln t). Na Ukrainie, która jest piątym światowym producentem pszenicy, w tym roku zbiory spadną z 27 do 25,5 mln t.

Choć nie tak znacznie, ale również spadną na świecie zbiory jęczmienia, owsa i żyta. Produkcja jęczmienia w UE zmniejszy się o 33 mln t do 2,06 mld t. W Polsce natomiast ozimego o 10%, a jarego o 13%, co w sumie da produkcję tego ziarna na poziomie 3,3 mln t. Żyta zbierzemy 2,4 mln, czyli o 9% mniej niż przed sezonem. Owsa natomiast 1,2 mln t, tj. o 15% mniej w porównaniu do zbiorów z 2017 r.

Bardziej optymistyczne są raporty dotyczące globalnej produkcji kukurydzy. W przypadku tego ziarna prognozuje się wzrost zbiorów o 8 mln t do 1,05 mld t. Ten wzrost ma się odbyć głównie za sprawą poprawy kondycji plantacji w Ameryce Południowej. Należy jednak zwrócić tutaj uwagę na prognozowany znaczny wzrost zużycia kukurydzy, co przyczyni się do znacznego obniżenia zapasów końcowych tego ziarna. Jeśli chodzi o produkcję kukurydzy w Unii oraz w Polsce, to prognozy obarczone są jak na razie jeszcze dużym błędem. Wszystko będzie zależało od warunków pogodowych, choć wiele plantacji nie jest w stanie się już odbudować.

Do skupu w Polsce trafia głównie ziarno od rolników, którzy nie dysponują powierzchnią magazynową, tym samym, jak donosi Izba Zbożowo-Paszowa, przetwórcy mają duże problemy z płynnym skupem surowca.

Rosnące ceny ziarna zbóż na giełdzie paryskiej i coraz droższe oferowane przez eksporterów przekładają się na wzrost cen płaconych za zboża przez pozostałych uczestników rynku. Notuje się znaczne zróżnicowanie cen i szerokie widełki cen oferowanych przez podmioty skupowe za poszczególne zboża. Przy zakupach większych partii ziarna do transakcji z reguły dochodzi przy górnych pułapach cenowych.


Fot. Archiwum

Eksporterzy kupują ziarno z możliwością składowania i późniejszą dostawą do portów lub do magazynów zlokalizowanych w głębi kraju, stosując odpowiednie dopłaty. Z reguły płacą o 50 zł więcej na tonie.

Maklerzy z giełdy Rolpetrol wskazują, iż przełom lipca i sierpnia to wzmocnienie trendu wzrostowego ceny pszenicy i żyta konsumpcyjnego. Oczekiwania co do ceny obu zbóż są dla rolników bardzo optymistyczne, biorąc pod uwagę, że ceny rosną w trakcie żniw. Ostatnio tak było w 2007 r. Wtedy ceny startowały od 500 zł/t na początku żniw, z pewnymi korektami rosły do kwietnia następnego roku (zimą i wiosną dochodziły do prawie 1000 zł/t ) i następnie na przednówku spadły do ok. 700 zł/t.

To, czy teraz będzie podobnie, zdaniem analityków z Rolpetrolu, będzie zależało w dużej mierze od kapitału spekulacyjnego, który na giełdach towarowych (europejskich i światowych), może mocno zamieszać, wykorzystując nagłaśniane warunki obiektywne (susza, słabe zbiory w Europie). Należy się liczyć z tym, iż wywindowane nadmiernie ceny mogą spaść wraz z odpływem tego kapitału.