Poruszony przez Pana problem reguluje Ustawa z 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym. Według jej art. 15, zwalnia się od podatku rolnego grunty przeznaczone na utworzenie nowego gospodarstwa rolnego lub powiększenie już istniejącego do powierzchni nieprzekraczającej 100 ha:
- będące przedmiotem prawa własności lub prawa użytkowania wieczystego, nabyte w drodze umowy sprzedaży,
- będące przedmiotem umowy o oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste,
- wchodzące w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, objęte w trwałe zagospodarowanie.
Okres zwolnienia wynosi 5 lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zawarto umowę sprzedaży gruntów lub prawa wieczystego użytkowania, ustanowiono prawo wieczystego użytkowania gruntów lub objęto grunty w trwałe zagospodarowanie w drodze umowy. Zwolnienie przyznawane jest na wniosek podatnika złożony do urzędu gminy. Jeżeli podatnik nabywa lub obejmuje grunty o powierzchni mniejszej niż 100 ha, zwolnienie dotyczy gruntów kolejno nabywanych lub obejmowanych w trwałe zagospodarowanie do powierzchni łącznie nieprzekraczającej 100 ha.
Po upływie 5-letniego okresu zwolnienia stosuje się ulgę w podatku rolnym, polegającą na obniżeniu podatku w pierwszym roku o 75% i w drugim roku o 50%.
Jeżeli chodzi o grunty nabywane od rodziców, to w przypadku darowizny zwolnienie nie ma zastosowania. Także w razie nabycia gruntów od indywidualnych właścicieli gospodarstw rolnych w drodze umowy sprzedaży, nie stosuje się zwolnienia, jeżeli nabywca jest małżonkiem, krewnym w linii prostej lub jego małżonkiem, pasierbem, zięciem lub synową sprzedawcy gruntów. Może Pan zatem skorzystać ze zwolnienia w przypadku nabycia gruntów od sąsiada. Możliwe jest także skorzystanie ze zwolnienia w przypadku dzierżawy z Zasobu WRSP, gdy spełnione są ustawowe przesłanki.
Za trwałe zagospodarowanie, konieczne do zastosowania preferencji, uważa się objęcie gruntów w dzierżawę lub użytkowanie na okres nie krótszy niż 10 lat. Zatem w przypadku, gdy umowa zostanie zawarta na lat 10, możliwe jest skorzystanie ze zwolnienia, a potem z ulgi. Ustawa stanowi, że zwolnienia i ulgi z tytułu nabycia gruntów z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa w drodze umowy sprzedaży nie stosuje się, jeżeli przedmiotem nabycia są grunty objęte uprzednio przez nabywcę w trwałe zagospodarowanie.
Zwolnienie i ulga na powiększenie gospodarstwa rolnego stanowią pomoc de minimis w rolnictwie.
dr hab. Aneta Suchoń
dr hab. Aneta Suchoń
