Takie słowa padły z ust dr Torstena Hemme z International Farm Comparison Network (IFCN), organizacji zajmującej się badaniem sektora mleczarskiego na świecie, na forum mlecznym 5 września br. w niemieckim Werl. Z dużym prawdopodobieństwem, droższe mleko pociągnie za sobą wyższe ceny produktów mleczarskich, w tym masła.
Choć obecne dane dotyczące produkcji mleka w perspektywie półrocznej lub kwartalnej w krajach dotkniętych suszą nie wskazują jeszcze silnego wpływu na wydajność, z doniesień dotyczących problemów z pozyskaniem paszy od producentów mleka z wielu krajów, można wnioskować, że będzie to nieuniknione.
Wzrost produkcji wyhamowuje
Według danych ZMB (niemiecka instytucja zajmująca się raportowaniem rynku mleka) od początku roku do końca lipca w UE skupiono o 1,7% więcej mleka, natomiast w drugim kwartale w porównaniu do początku roku już tylko o 1,2% więcej. Wzrost dostaw osłabił się jeszcze silniej w lipcu. W porównaniu do lipca ubiegłego roku, w tym roku w lipcu skupiono o 0,9% mniej mleka.
W Irlandii, która w ostatnich latach była głównym motorem wzrostu produkcji mleka w UE, w lipcu ze względu na trudne warunki pogodowe skupiono go o 3,8% mniej niż w lipcu 2017 r. Mniej mleka w porównaniu do lipca ubiegłego roku wyprodukowano także w krajach nadbałtyckich, Holandii oraz w Niemczech. Jak podaje ZMB, w ostatnim tygodniu sierpnia skupiono tam o 1,1% mniej mleka niż przed tygodniem. W porównaniu do analogicznego okresu jest to jeszcze wzrost, ale już niewielki (0,3%).
Susza dotknęła także farmerów w Wielkiej Brytanii. Najnowsze prognozy dotyczące produkcji zakładają spadek dostaw mleka w tym kraju jedynie o 0,7% do 6 080 mln litrów od października br. do marca przyszłego roku. Przewiduje się jednak, że te prognozy zostaną skorygowane w dół, jak zostaną w pełni widoczne skutki suszy.
Niekorzystna sytuacja dla produkcji mleka jest również w Australii. W lipcu, który jest pierwszym miesiącem tamtejszego roku gospodarczego, wyprodukowano 649 621 ton mleka. Jest to wynik o 4,2% poniżej poziomu z poprzedniego roku. Doskwierająca susza sprawia, że z powodu braku pasz i niskich cen mleka wielu tamtejszych farmerów sprzedaje krowy na rzeź.
W Niemczech i w USA w górę, w Nowej Zelandii w dół
DBV (Niemiecki Związek Rolników) przewiduje, iż wobec trudnej sytuacji gospodarstw mlecznych związanej z suszą, co przełoży się na spadek wydajności i poziomu produkcji mleka do końca roku mleko w Niemczech powinno zdrożeć. Obecnie niemieccy rolnicy otrzymują za kilogram mleka 32–33 eurocenty, według Karstena Schmala z DBV, do Bożego Narodzenia mleko powinno być o 6 eurocentów/kg droższe.
Co prawda tej opinii nie potwierdzają Ingo Müller, dyrektor zarządzający Deutsche Milchkontor i Jeoen Elfers z FrieslandCampina, jednakże w ich ocenie obecna sytuacja na rynku mleczarskim jest stabilna z pozytywnym trendem. Warto dodać, iż DMK to największa niemiecka mleczarnia, a FrieslandCampina piąta.
Milchindustrie Verband (Stowarzyszenie Przemysłu Mleczarskiego) z kolei donosi, iż wyjątkowe tegoroczne lato ma wpływ na rynek mleka. Zapasy mleka w Niemczech zmniejszyły się, co może przełożyć się na wzrost cen masła i sera. Niewykluczone, że umocnią się także ceny odtłuszczonego mleko w proszku. Ceny producenta przebiły dolinę i znów rosną.
Z kolei, jak donosi ZMB, Fonterra, największa nowozelandzka firma mleczarska, obniżyła pod koniec sierpnia 2018 zapowiedź cen mleka na bieżący rok mleczarski 2018/2019. Członkom spółdzielni obiecano cenę podstawową w wysokości 7 NZD/kg. Krótko przed rozpoczęciem roku gospodarczego zapowiedziano, że cena będzie o 25 centów niższa, czyli 6,75 NZD/kg. W przeliczeniu na euro jest to 28,4 eurocentów/kg mleka. Obniżenie prognozy cen mleka zostało uzasadnione słabszym popytem na masło i mleko w proszku w innych krajach oraz niekorzystnym kursem dolara nowozelandzkiego w stosunku do euro.
W Stanach Zjednoczonych natomiast, wg USDA, produkcja mleka w 23 największych stanach w lipcu wyniosła 7,8 mld kg, czyli o 0,4% więcej niż w lipcu 2017 r.
Ze względu na stosunkowo wysoki oczekiwany popyt w oparciu o prognozy gospodarcze, USDA podniosła prognozy cen mleka w skupie. Dla 2018 r. jest to ok. 32,2–32,6 dolarów za 100 kg. W 2019 roku cena skupu ma wynieść ok. 32,9 dolarów/100 kg. Ze względu na niższe oczekiwane ceny pasz i wyższe prognozy cen mleka, USDA podniosła prognozę produkcji mleka w 2019 r. do 100,2 mld kg. W związku z nowymi taryfami nakładanymi przez Chiny, w szczególności na laktozę, Amerykanie obniżyli oczekiwania eksportowe.
Magdalena Szymańska
