Są to dane przybliżone, ponieważ to, ile dokładnie ziemi oddziały KOWR przejmą z wygasających lub rozwiązanych umów dzierżawy i przeznaczą do ponownego rozdysponowania, jest uzależnione między innymi od terminu wygaśnięcia umowy lub rodzaju prowadzonej działalności rolniczej przez dotychczasowego dzierżawcę.
Sprzedaż państwowej ziemi nadal wstrzymana, zyskuje dzierżawa gruntów
Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa w pierwszej kolejności wydzierżawia grunty Zasobu na powiększenie lub utworzenie gospodarstw rodzinnych. Większość ponownie rozdysponowywanych gruntów trafia do rolników indywidualnych. Działania KOWR polegają z jednej strony na prowadzeniu kompleksowej restrukturyzacji powracających do ponownego rozdysponowania gruntów rolnych, z drugiej zaś na prowadzeniu działań zmierzających do rozciągnięcia podaży tych gruntów w czasie, tj. np. przekazywaniu części areału do krótkotrwałych umów dzierżawy, na okres niezbędny do ich przygotowania do dalszego rozdysponowania.
Warto zaznaczyć, że od momentu wejścia w życie ustawy z 14 kwietnia 2016 r. o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości ZWRSP, tj. od 30 kwietnia 2016 r., przez kolejnych 10 lat sprzedaż państwowych nieruchomości została wstrzymana, a na znaczeniu zyskała dzierżawa.
Sprzedać można jedynie grunty przeznaczone na cele inne niż rolne, nieruchomości położone w granicach specjalnych stref ekonomicznych oraz nieruchomości rolne o powierzchni do 2 ha. Na sprzedaż pozostałych gruntów musi się zgodzić minister rolnictwa. Tym samym grunty, które są wystawiane na sprzedaż, to przeważnie działki nie większe niż 2 ha.
Jeśli są wystawiane na przetargach licytacyjnych, ich ceny mogą być podbijane. Ogólnie jednak takich transakcji nie ma na rynku wiele. Trzeba mieć to na uwadze, porównując ceny uzyskiwane za państwowe grunty, bo inaczej można dojść do błędnych wniosków.
Zaledwie 6 tys. ha gruntów rolnych do sprzedaży
W planie sprzedaży przedstawionym nam przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, do obrotu w tej formie oprócz 5500 ha przeznaczonych jest 514 ha nieruchomości przejętych z zakończonych umów dzierżawy, dla których dzierżawcy odrzucili propozycję wyłączenia 30% gruntów. Takie grunty będą wystawione do sprzedaży głównie przez oddziały terenowe KOWR w Koszalinie (197 ha), Gorzowie Wielkopolskim (152 ha) i w Szczecinie (136 ha). Oddziały w Bydgoszczy, Opolu i Poznaniu zaoferują do takiej sprzedaży łącznie jedynie 30 ha.
Biorąc pod uwagę te nieruchomości oraz pozostałe, które KOWR chce w tym roku sprzedać, najwięcej do kupienia będzie na terenie województwa zachodniopomorskiego. Tamtejszy OT KOWR w Szczecinie chce sprzedać łącznie 736 ha. Nie mniej niż 300 ha wystawią do sprzedaży także oddziały terenowe KOWR we Wrocławiu (600 ha), Olsztynie (600 ha), Gorzowie Wielkopolskim (552 ha), Koszalinie (547 ha), Poznaniu (458 ha), Bydgoszczy (352 ha), Pruszczu Gdańskim (340 ha) i w Białymstoku (270 ha).
Oto ile hektarów ziemi rolnej będzie wystawionych na sprzedaż przez poszczególne Oddziały Terenowe KOWR:
- Białystok – 270 ha;
- Bydgoszcz – 352 ha;
- Częstochowa – 180 ha;
- Gorzów Wlkp. – 552 ha;
- Kielce – 100 ha;
- Koszalin – 547 ha;
- Kraków – 120 ha;
- Lublin – 300 ha;
- Łódź – 140 ha;
- Olsztyn – 600 ha;
- Opole – 200 ha;
- Poznań – 458 ha;
- Pruszcz Gdański – 340 ha;
- Rzeszów – 220 ha;
- Szczecin – 736 ha;
- Warszawa – 300 ha;
- Wrocław – 600 ha.
Ziemia rolna oddzyskana przez KOWR z "trzydziestek" i nie tylko
Do dalszej dzierżawy KOWR przeznacza grunty z zakończonych umów dzierżawy w sytuacji braku uzgodnienia warunków dalszej dzierżawy z dotychczasowymi dzierżawcami. Choć nie zdarza się to często, bo jak informuje KOWR, w większości przypadków umowy są jednak przedłużane na kolejne lata, w tym roku z tego powodu trafi do państwowego Zasobu kilkanaście tysięcy albo nawet i więcej hektarów.
Na koniec grudnia w KOWR trwały zaawansowane prace nad przygotowaniem do dzierżawy około 14,1 tys. ha. Ponadto KOWR zaplanował również na ten rok wydzierżawienie 12,08 tys. ha nieruchomości przejętych z umów dzierżawy zakończonych do końca 2023 r., dla których dzierżawcy odrzucili propozycję wyłączenia 30% gruntów. Taką propozycję dzierżawcy otrzymali ponad 23 lata temu od Agencji Nieruchomości Rolnych (poprzednik prawny KOWR).
W odniesieniu do tych dzierżawców, którzy nie zgodzili się na wyłączenia, umowy wygasają po upływie okresu, na jaki zostały zawarte. Umowy dzierżawy wygasają albo zostają rozwiązane też z innych powodów, np. rezygnacji dzierżawcy z dalszej dzierżawy lub niewywiązywania się z obowiązków wynikających z umowy.
Najwięcej państwowej ziemi będzie do wydzierżawienia w wo. zachodniopomorskim
Z zestawienia udostępnionego „Tygodnikowi” przez KOWR wynika, że najwięcej ziemi do dzierżawy (według stanu na koniec grudnia ub.r.) trafi do rolników z województwa zachodniopomorskiego. Oddział Terenowy KOWR w Szczecinie intensywnie pracuje nad zaoferowaniem do dzierżawy w tym roku 2737 ha, a OT w Koszalinie – 1855 ha. Ponadto jeszcze w bieżącym roku oddział w Szczecinie wystawi do dzierżawy 2857 ha z tzw. trzydziestek, a oddział w Koszalinie – 1692 ha. Łącznie więc oferta ziemi do dzierżawy w Zachodniopomorskiem wyniesie minimum 9141 ha. Łącznie z ziemią pochodzącą z tzw. trzydziestek więcej ziemi, w porównaniu z innymi regionami, będzie do wydzierżawienia też w województwach wielkopolskim, opolskim, warmińsko-mazurskim, dolnośląskim i kujawsko-pomorskim.
Oddział Terenowy w Poznaniu na koniec ubiegłego roku pracował nad dzierżawą 916 ha, ponadto z trzydziestek do dzierżawy trafi jeszcze 3194 ha, czyli łącznie 4110 ha. Na terenie OT w Opolu na przetargi do dzierżawy wystawionych będzie w tym roku 3398 ha, z czego 2301 ha z trzydziestek. Rolnicy z województwa warmińsko-mazurskiego mogą się szykować do przetargów na 2088 ha, z czego z trzydziestek OT w Olsztynie wystawi 464 ha. Oddział terenowy we Wrocławiu chce wydzierżawić w tym roku około 2057 ha, w tym 474 z trzydziestek. Natomiast w Kujawsko-Pomorskiem rolnicy mogą liczyć na wystawienie do przetargów minimum 1192 ha.
W pozostałych województwach, przynajmniej na razie, KOWR nie przewiduje wystawiania do dzierżawy większej ilości ziemi. Lokalnie ze względu na specyfikę przekształceń własnościowych takie grunty mogą pojawić się sporadycznie albo wcale.
Oto ile gruntów będzie wystawionych do wydzierżawienie przez poszczególne Oddziały Terenowe KOWR:
- Białystok – 399 ha;
- Bydgoszcz – 1 192 ha;
- Częstochowa – 311 ha;
- Gorzów Wlkp. – 690 ha;
- Kielce – 111 ha;
- Koszalin – 3547 ha;
- Kraków – 171 ha;
- Lublin – 467 ha;
- Łódź – 966 ha;
- Olsztyn – 2 088 ha;
- Opole – 3 398 ha;
- Poznań – 4 110 ha;
- Pruszcz Gdański – 698 ha;
- Rzeszów – 192 ha;
- Szczecin – 5 594 ha;
- Warszawa – 149 ha;
- Wrocław – 2 057 ha.
Na stronie internetowej KOWR publikowane są z wyprzedzeniem harmonogramy sprzedaży i dzierżawy ziemi. Można je znaleźć w zakładkach poszczególnych oddziałów terenowych.
Magdalena Szymańska
