Indie – największy producent mleka na świecie
Fundamentem tego trendu jest przede wszystkim stabilny i rosnący popyt wewnętrzny oraz dobrze rozwinięty system spółdzielczy, który odgrywa kluczową rolę w stabilizacji dochodów rolników.
Indie pozostają największym producentem mleka na świecie, a skala produkcji w roku finansowym 2024 osiągnęła poziom 239,3 mln ton. Jest to rezultat nie tylko korzystnych warunków klimatycznych i demograficznych, ale także szeregu programów rządowych, które wspierają rozwój sektora i zapewniają stałe źródło dochodów dla milionów gospodarstw wiejskich.
Więcej mleka na mieszkańca – wskaźnik rozwoju sektora
Wyraźnym wskaźnikiem postępu jest rosnąca dostępność mleka w przeliczeniu na mieszkańca – w roku finansowym 2020 wynosiła ona 406 gramów dziennie, podczas gdy w 2024 roku wzrosła do 471 gramów. W prognozach przyjmuje się dalszy wzrost na poziomie 4% rocznie, co jest spójne z malejącą dynamiką wzrostu populacji i poprawą efektywności w sektorze.
Spółdzielnie mleczarskie – filar sukcesu indyjskiego modelu
Około 63% całkowitej produkcji mleka trafia na rynek, przy czym dzieli się ona na część przetwarzaną przez sektor zorganizowany i niezorganizowany. Szczególne znaczenie mają tu spółdzielnie mleczarskie oraz prywatne przedsiębiorstwa. Nie tylko ułatwiają one dystrybucję, ale również zapewniają rolnikom bardziej stabilne źródło przychodów. To właśnie dzięki temu modelowi Indie stały się przykładem skutecznego łączenia produkcji na małą skalę z wydajnym systemem przetwórstwa i sprzedaży.
Produkty mleczne premium – dynamiczny wzrost wartości rynku
Wraz z dynamicznym rozwojem segmentu mleka surowego, rośnie także znaczenie produktów mlecznych o wyższym stopniu przetworzenia. Prognozy zakładają, że do roku finansowego 2027 wartość tego rynku rosnąć będzie o ponad 10% rocznie. Wzrost ten napędza przede wszystkim rosnąca konsumpcja gospodarstw domowych. W tym samym czasie sektor zorganizowany, obejmujący zarówno spółdzielnie, jak i firmy prywatne, zakupił łącznie 51 mln ton mleka, przy czym spółdzielnie odpowiadały za niemal połowę tego wolumenu.
Eksport mleka i nabiału – Indie podbijają rynki światowe
Indyjski sektor mleczarski zaczyna także coraz wyraźniej zaznaczać swoją obecność na rynkach międzynarodowych. W roku finansowym 2025 kraj wyeksportował 113 350 ton produktów mlecznych o wartości blisko 493 mln dolarów amerykańskich, co stanowi wyraźny sygnał rosnącej konkurencyjności i rozpoznawalności indyjskiej branży na świecie. Mimo rosnącego eksportu, to właśnie popyt krajowy pozostaje głównym motorem rozwoju, sprawiając, że sektor mleczarski nadal pełni strategiczną rolę w krajowej gospodarce rolnej.
Znaczenie indyjskiego mleczarstwa nie sprowadza się jedynie do aspektów ekonomicznych. Produkcja mleka i jego przetworów jest jednym z kluczowych źródeł utrzymania dla setek milionów mieszkańców wsi, co czyni sektor ważnym elementem polityki społecznej i rozwoju obszarów wiejskich. Dalsze inwestycje w infrastrukturę chłodniczą, logistykę oraz technologie przetwórstwa mogą w kolejnych latach jeszcze bardziej zwiększyć efektywność łańcucha dostaw i poprawić konkurencyjność Indii na rynku globalnym.
Obiecująca przyszłość indyjskiego sektora mleczarskiego
Perspektywy dla indyjskiego sektora mleczarskiego pozostają zatem wyjątkowo korzystne. Połączenie rosnącego popytu wewnętrznego, wsparcia rządowego, dynamicznie rozwijającego się sektora przetwórstwa oraz umacniającej się pozycji eksportowej sprawia, że branża ta będzie w nadchodzącej dekadzie jednym z najważniejszych motorów rozwoju indyjskiej gospodarki rolnej i żywnościowej.
Jarosław Malczewski
