Rolnicy z Ameryki zmagają się z ogromną suszą, która niszczy ich uprawy. W związku z kryzysową sytuacją zwiększony został import zbóż z Europy, w tym z Polski. Jak wynika z danych opublikowanych przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w pierwszym kwartale roku 2023 Amerykanie kupili od nas 46 450 ton pszenicy za 14 827 mln euro, co daje wynik po 319,2 euro za tonę. O znaczącym wzroście świadczy to, że w roku 2022 USA nie znalazło się nawet w pierwszej 10 ważniejszych państw, do których eksportowana była pszenica.
Ile wynosi eksport pszenicy w 2023 r.?
Eksport polskiej pszenicy w porównaniu do ubiegłego roku wzrósł 10-krotnie. Taki wynik nie ma jednak przełożenia na zysk. Jak wynika z analizy tabeli opublikowanej przez portal Businessinsider, w roku 2022 wyeksportowano 373 962 tony pszenicy o łącznej wartości 122 003, co daje ok. 326,24 euro za tonę. Obecnie Stany Zjednoczone znajdują się na 5 miejscu listy krajów, do których eksportowana jest polska pszenica. Poza Ameryką na liście państw importujących do siebie polską pszenicę w 2023 r. znalazły się:
- Niemcy – 370 608 t,
- Nigeria – 282 365 t,
- RPA – 108 201 t,
- Arabia Saudyjska – 62 700 t,
- USA – 46 450 t,
- Angola – 42 979 t,
- Portugalia – 35 147 t,
- Tanzania – 40 741 t,
- Holandia – 30 310 t,
- Kongo (d. Zair) – 36 101 t,
- Maroko – 33 000 t.
Amerykanom opłaca się kupowanie zboża z Polski
Amerykanie rezygnują z zakupu zboża z Kansas na rzecz europejskiego ziarna. Zboże w Ameryce jest drogie, dlatego jego zakup z Polski po niższej cenie jest opłacalny. Ponadto dla Amerykanów import zboża z Polski jest korzystny z dwóch powodów:
niskiej podaży wywołanej suszą, z której powodu tegoroczne plony zostaną zebrane, najprawdopodobniej, jedynie z 67% upraw,
niskiego poziomu wód na rzece Mississippi, który utrudnia transport zbóż w kierunku Zatoki Meksykańskiej, a następnie ich przepływ na Florydę.
Ile ładunków zboża z Polski trafiło na Florydę?
Na Florydę przypłynęły w tym roku co najmniej dwa transporty zboża, natomiast następne mają dotrzeć w kolejnych miesiącach. Z nieoficjalnych informacji, do których dotarł portal Bloomerg, wynika, że transakcje są prywatne, a jedną z firm sprowadzających zboże jest Anderson Inc, która miała przewieźć ziarno do fabryki mąki Ardent Mills w Tampie.
Ile zboża zalega w polskich magazynach?
Minister rolnictwa i rozwoju wsi, Robert Telus, podczas rozmowy w Jedynce Polskiego Radia wyjawił, ile zboża mają do wywiezienia polscy rolnicy, a ile zostało już wywiezione. Zdaniem polityka, jeśli do żniw uda się wywieźć jeszcze 1,5 mln t ziarna, to będzie dobrze i nie jest to niemożliwe.
– Z naszych szacunkowych wyliczeń wynika, że w tej chwili u polskiego rolnika jest od 2 do 2,5 mln ton zboża do wywiezienia. Jeżeli wywieźlibyśmy z tego 1,5 mln ton, to już by było dobrze, bo zawsze rolnik zostawia sobie zapas, to nie jest tak, że rolnik chce wyprzedać ziarno, znaczy, nigdy tak nie było. Wywiezienie 1,5 mln ton jest technicznie możliwe, dlatego że w ciągu miesiąca przez same porty to jest ok. 1 mln ton. W tej chwili wywozimy 750 tys. ton miesięcznie, także mamy jeszcze rezerwy. Wiem, że niektórzy rolnicy się denerwują, że zawożą i muszą czekać 3 dni na porcie, ale to dlatego, że wcześniej nie zapisują sobie tzw. Okienek, porty mówią, że ciągle te okienka mają, czy puste transporty – stwierdził minister rolnictwa.
Czy uda się wyeksportować zboże do żniw?
Optymizmu Roberta Telusa nie podziela prezes Izby Zbożowo-Paszowej, Monika Piątkowska, która w wywiadzie dla PAP stwierdziła, że do wyeksportowania pozostają jeszcze 4 mln ton zbóż, a nie maksymalnie 2,5, jak przedstawił to polityk.
"Dziś realne możliwości w zakresie przepustowości polskich portów szacujemy na ok. 750 tys. ton miesięcznie, co istotnie ogranicza możliwości opróżnienia silosów. Należy jednocześnie zauważyć, że na ilość eksportowanego z kraju zboża, oprócz ograniczeń infrastrukturalnych, podstawowy wpływ ma jego podaż od rolników. Tymczasem do wyeksportowania jest co najmniej 4 mln ton zbóż, a perspektywa żniw jest coraz bliższa" – stwierdziła Piątkowska.
Których zbóż Polska eksportuje najwięcej?
Z relacji Piątkowskiej wynika, że niedawne zapewnienia ministra Telusa, co do wywozu "30 kilku procent ziarna" nie muszą być koniecznie wiarygodne, ponieważ nikt nie poznał dokładnych danych, które by to potwierdziły. Z informacji, które posiada Izba Zbożowo-Paszowa wynika, że obecnie w największych ilościach jest eksportowana kukurydza w Gdańsku i pszenica w Gdyni.
Ile zbóż wyeksportowaliśmy w tym roku? Gdzie?
Z danych resortu rolnictwa wynika, że w I kwartale 2023 roku z polski wyeksportowano 2,7 mln ton zbóż. W analogicznym okresie ubiegłego roku było to 1,6 mln ton. Od stycznia do marca tego roku przywieziono do Polski 1,1 mln ton zbóż, a rok temu jedynie 433 tys. ton.
W I kwartale 2023 r. Polska wyeksportowała 1,2 mln ton pszenicy wobec 415 tys. ton w I kwartale 2022 roku. Najwięcej tego ziarna trafiło do Niemiec (370,6 tys. ton), Nigerii (282,4 tys. ton), RPA (108,2 tys. ton), Arabii Saudyjskiej (62,7 tys. ton) i USA (prawie 46,5 tys. ton).
Z kolei w okresie I-III 2023 r. eksport kukurydzy z Polski wyniósł 1,26 mln ton wobec 948 tys. ton przed rokiem. Najwięcej sprzedaliśmy do Niemiec (563,5 tys.ton), do Holandii (206,3 tys.ton) i do Wielkiej Brytanii (94,5 tys. ton).
oprac. Justyna Czupryniak
źródło: businessinsider.pl; PAP; Jedynka Polskie Radio
