Agrotechnika w ostatniej fazie rozwoju ziemniaków przed zbiorem wpływa na ograniczenie strat przechowalniczych
Ziemniaki są w cenie a ze względu na niedobory wody zbiory są wcześniejsze. Są jeszcze zielone plantacje odmian późniejszych i do ich zbioru trzeba się dobrze przygotować. Ponieważ zdecydowaną większość plonów trzeba zmagazynować, a część przechowywać do zbiorów w przyszłym roku, niezwykle istotna jest kontrola ich zdrowotności i dojrzałości skórki w czasie zbioru.
W trakcie przechowywania ziemniaki zawsze narażone są na straty przechowalnicze. Tych powodowanych np. oddychaniem bulw nie da się uniknąć, za to można ograniczyć straty powodowane przez choroby. Oczywiście główną rolę odgrywają tutaj: odporność odmian, temperatura i wilgotność kopca czy przechowalni. Najważniejsze jest włożenie do magazynu (kopca) ziemniaków zdrowych, z dojrzałą skórką, a to już zależy od agrotechniki w ostatniej fazie rozwoju ziemniaków przed zbiorem.
Niszczenie naci – ułatwia zbiór i ogranicza choroby
Kluczowym zabiegiem jest mechaniczne, mechaniczno-chemiczne lub chemiczne niszczenie naci. Te zabiegi znacznie ułatwią zbiór ziemniaków, ale też znacznie zminimalizują zagrożenie ze strony zarodników pływkowych zarazy infekujących bulwy.
Możemy mieć też na polu sytuację, że nać ziemniaków aż do zbioru może być bujna i zdrowa. W takiej sytuacji zalecana jest metoda mechaniczno-chemiczna, czyli najpierw niszczenie łęcin mechaniczne i dosuszenie pozostałości środkiem chemicznym w obniżonej dawce. System ten zaleca się przy wyjątkowo bujnej naci. Dodatkowo, rozwiązanie takie spełnia wymagania produkcji integrowanej.
Przy bujnej naci można też zdać się wyłącznie na desykanty, ale zabieg najlepiej jest wtedy wykonać dawkami dzielonymi dwa razy.
Desykacja ziemniaków wyrównuje plon i chroni przed uszkodzeniami mechanicznymi
Niestety, każdy dodatkowy wjazd na plantację ziemniaków, z powodu ugniatania i zagęszczania gleby, nie jest dobry dla jakości bulw i utrudni ich zbiór. Zwracam uwagę na różne warianty, które trzeba wybrać i dostosować do konkretnych warunków i stanu rozwoju plantacji.
Desykacja ziemniaków, którą dobrze realizuje znana substancja dikwat przyspiesza i wyrównuje ich dojrzewanie, ułatwia odrywanie się bulw od stolonów, ułatwiając tym samym zbiór. Nie bez znaczenia jest wpływ desykacji na budowanie przez ziemniaki grubszej i odpornej na złuszczanie i obicia skórki. A to powoduje, że mamy mniejsze uszkodzenia mechaniczne bulw w czasie zbioru i sortowania.
Jak wykonać zabieg desykacji ziemniaków, żeby był skuteczny?
Największym zagrożeniem dla jakości przechowalniczej bulw w ostatnim etapie wegetacji ziemniaków są groźne zarodniki pływkowe zarazy ziemniaka. Zagrożenia tego można uniknąć stosując standardowe programy ochrony roślin w okresie wegetacji i właśnie desykację zarejestrowanymi środkami przed zbiorem.
Desykacja jest szczególnie ważnym zabiegiem właśnie w uprawie nasiennej – zwiększa udział frakcji sadzeniakowej w plonie bulw, ale też ogranicza choroby wirusowe. Uwzględniając zagrożenie chorobami wirusowymi desykacja powinna być wykonana do ok. 2 tygodni po głównym nalocie mszyc infekcyjnych.
Niezwykle istotne jest przy stosowaniu desykantów wykonanie zabiegu opryskiwaczem zaopatrzonym w dysze strumieniowe działające kierunkowo, które dokładnie pokryją wszystkie części zielone rośliny. Jest ważne, bo desykanty działają kontaktowo – zniszczą tylko te części rośliny, na które trafi oprysk.
Kiedy najlepiej przeprowadzić desykację ziemniaków?
Kiedy najlepiej wykonać zabieg desykacji? To trzeba uzależnić od dojrzałości ziemniaków i zaplanowanego terminu wykopków. Dawki i terminy szczegółowo określają etykiety zarejestrowanych desykantów. Generalnie w przypadku chemicznych desykantów, jeżeli celem zabiegu jest też ograniczenie zarazy ziemniaka – zaleca się wykonanie zabiegu na tydzień przed zbiorem.
Nie powinno się jednak stosować desykantów zbyt wcześnie, bo przetrzymywanie bulw ziemniaka w glebie przez okres dłuższy niż 3 tygodnie może spowodować odrastanie części nadziemnych roślin oraz zwiększać zagrożenie porażeniem bulw rizoktoniozą. Zabieg desykacji nie powinien być wykonywany w okresie długotrwałej suszy, w przypadku spękania gleby, co odsłania bulwy. Wybierając desykant powinniśmy zapoznać się dokładnie z jego etykietą.
Marek Kalinowski
