Jakie odmiany rzepaku efektywnie wykorzystują azot?

Można rzec, że to bardzo ekonomiczne odmiany przy szalonych cenach nawozów azotowych, ale też rozwiązanie mocno wspierające rolnictwo zrównoważone.

Wiele pytań, mało odpowiedzi

Zrównoważone praktyki rolnicze musimy wdrażać dziś bardziej niż kiedykolwiek, wykorzystując przy tym rozwiązania oparte na nauce i potwierdzone. Od takiego przesłania rozpoczął konferencję Antoine Bernet, szef Crop Science w Bayer na Polskę, Kraje Bałtyckie, Czechy i Słowację. Podkreślał, że jako ludzkość stoimy w obliczu szeregu wyzwań, które prowadzą do fundamentalnego pytania: jak w obliczu zmian klimatycznych, kurczących się zasobów naturalnych, kryzysu w dostawach zbóż, rosnącego zapotrzebowania na żywność i konfliktów zbrojnych, produkować i dostarczać żywność dla wszystkich? I w te zasady z pewnością wpisują się odmiany Dekalb, prezentowane na konferencji oraz szereg rozwiązań cyfrowych oferowanych przez Bayer. O różnych aspektach uprawy rzepaku oraz cechach nowych odmian mówili na konferencji eksperci z firmy Bayer: Dorota Muszyńska – manager ds. rzepaku, Szymon Hoppe i Marcin Liszewski z Działu Rozwoju Produktu Bayer.

• Antoine Bernet, szef Crop Science w Bayer na Polskę, Kraje Bałtyckie, Czechy i Słowację

DK Excited wyróżnia się wysoką zawartością tłuszczu w nasionach

Rekordzistą w plonowaniu wśród odmian ozimych, których ważną cechą jest też efektywne wykorzystanie azotu oraz zimotrwałość i odporność na osypywanie jest odmiana DK Excited. To pierwsza wprowadzona w Polsce na rynek odmiana marki Dekalb z odpornością na wirusa żółtaczki rzepy (TuYV). Według wyników badań COBORU w sezonie 2020/2021, to najlepiej plonująca odmiana w Polsce. W doświadczeniach porejestrowych (PDO) średni plon z 26 lokalizacji wyniósł 5,59 t/ha, czyli 117% wzorca. Z kolei średnie wyniki plonowania z doświadczeń rozpoznawczych (CCA) w 12 lokalizacjach osiągnęły poziom 5,93 t/ha
(119% wzorca).

DK Excited wyróżnia się również takimi cechami, jak wysoka zawartość tłuszczu w nasionach oraz odporność na pękanie łuszczyn i osypywanie się nasion. Dzięki doskonałemu wigorowi jesiennemu, odmiana lepiej znosi ataki szkodników: pchełki, śmietki kapuścianej czy gnatarza rzepakowca. Mała elongacja przed zimą zapewnia roślinom bardzo dobrą zimotrwałość. Wiosną wznawia wegetację średnio wcześnie, podobnie kwitnie, nie wylega, a jej termin dojrzewania również mieści się w grupie odmian średnio wczesnych. Po serii badań DK Excited dołączyła do grupy odmian efektywnie wykorzystujących azot.

Efektywne wykorzystywanie azotu jak, polisa ubezpieczeniowa

Efektywne wykorzystywanie azotu to polisa ubezpieczeniowa zapisana w odmianach rzepaku Dekalb. Cecha zapisana w genach polega na wydajnym gospodarowaniu azotem przez rośliny, zwłaszcza w naturalnych warunkach stresowych, co uwidacznia się w utrzymaniu wysokiego poziomu plonowania również w niekorzystnych warunkach uprawowych.

Odmiany rzepaku ozimego posiadające cechę efektywnego wykorzystania azotu są bardziej stabilne w plonowaniu niż odmiany nieposiadające tej cechy. Uprawa odmian efektywnie wykorzystujących azot jest swoistą polisą ubezpieczeniową na wypadek wystąpienia stresowych warunków uprawowych, co w istotnym stopniu zwiększa bezpieczeństwo uprawy. Jak wszyscy wiemy i pamiętamy, taki jest właśnie trwający sezon. Plantatorzy mogli wiosną aplikować azot od 1 marca, a niestety, w wielu rejonach od aplikacji przez miesiąc nie padało. Złożyły się w tym czasie dwa stresy – niedobór wody i niedobór azotu. Tym bardziej w tym sezonie cecha efektywnego wykorzystania azotu pokaże przewagę w plonach.

Odmiany rzepaku ozimego marki Dekalb o potwierdzonym efektywnym wykorzystaniu azotu to: DK Exception (na rynku od sezonu 2013/2014), odmiany DK Exlevel i DK Expectation (na rynku od sezonu 2020/2021) oraz DK Excited (na rynku od sezonu 2021/2022).

• Dorota Muszyńska – manager ds. rzepaku

DK Exaura daje wysoki plon oraz wysoką zawartość tłuszczy w nasionach

Zaolejenie i cechy odporności lub wysokiej tolerancji na wirusa żółtaczki rzepy, kiłę, suchą zgniliznę kapustnych, zgniliznę twardzikową i werticiliozę to równie ważne cechy, w określonych warunkach nawet ważniejsze niż efektywne wykorzystanie azotu. W palecie marki Dekalb takich odmian rzepaku, oczywiście plennych, także nie brakuje.

Na przykład, DK Exaura daje wysoki plon oraz wysoką zawartość tłuszczu w nasionach. To odmiana z rodziny odpornych na wirusa żółtaczki rzepy o wysokich parametrach użytkowych i rekordowych plonach. W Polsce DK Exaura została zarejestrowana w lutym 2022 r. ze świetnymi wynikami: plon 5,65 t/ha i 43,8% zawartości tłuszczu w nasionach (przy wilgotności nasion 9%). Charakteryzuje się doskonałym wigorem jesiennym i zimotrwałością. Jest to odmiana średnio wczesna we wznawianiu wegetacji na wiosnę. Ma wysoką odporność na wyleganie i właściwie buduje łan. Wysoka zawartość tłuszczu w nasionach pozwala uzyskać wyższą cenę za zebrany plon. Wykazuje się wysoką zdrowotnością – dobrą odpornością na werticiliozę i suchą zgniliznę kapustnych. Posiada gen odporności na pękanie łuszczyn i osypywanie się nasion, co gwarantuje plon nawet przy opóźnionym zbiorze.

DK Exima daje stabilny plon na różnych typach gleby

Na stanowiska z kiłą kapusty dobrą propozycją jest znana rolnikom odmiana DK Plasma. To średnio wczesna odmiana mieszańcowa o standardowej biomasie z cechą tolerancji na kiłę kapusty. Charakteryzuje się bardzo dobrym wigorem jesiennym oraz bardzo dobrą zimotrwałością. Zapewnia podwójną ochronę przed suchą zgnilizną kapustnych warunkowaną genami RLM-7 i -3. Uzyskuje wysokie plony przy bardzo wysokiej zawartości tłuszczu w nasionach. Odmiana ma podwyższoną odporność na pękanie łuszczyn i osypywanie się nasion. DK Plasma została zarejestrowana w Polsce w 2021 roku, co oznacza, że została przebadana pod kątem tolerancji w stosunku do lokalnie występujących szczepów kiły kapusty.

Stabilne plonowanie na różnych typach gleb zapewnić może odmiana DK Exima – sprawdzona i rekomendowana do uprawy na terenie całego kraju. Ten średnio wczesny mieszaniec o dobrym potencjale i stabilności plonowania ma bardzo dobry wigor jesienny. Nie ma tendencji do wydłużania łodygi przed zimą, dzięki temu wykazuje doskonałą zimotrwałość. Atutem DK Exima jest bardzo dobra zdrowotność roślin, tolerancja w stosunku do suchej zgnilizny kapustnych, zgnilizny twardzikowej i werticiliozy. Ma doskonałą odporność na pękanie łuszczyn i osypywanie się nasion. Nie wylega. DK Exima ma zdolność do utrzymywania wysokich plonów i dobrego poziomu zaolejenia nasion w różnych warunkach uprawowych.

W ofercie Bayer nie zabraknie również odmiany przystosowanej do uprawy w technologii Clearfield. Jest to innowacyjna odmiana DK Immortal CL o wyjątkowym połączeniu dwóch cech: technologii Clearfield i odporności na wirusa żółtaczki rzepy. Dla rolników decydujących się na uprawę odmian o niskiej biomasie do łatwego zbioru wprowadzamy DK Sephor. To nowość przeznaczona na średnie i słabsze stanowiska oraz tereny, na których rośliny mogą być narażone na wymarzanie. Jesienią tworzy rozłożyste rozety liściowe, mocno przylegające do ziemi i nie wymaga stosowania regulatorów wzrostu. Odmiana średnio wcześnie wznawia wegetację wiosenną oraz zakwita, natomiast bardzo wcześnie dojrzewa i najwcześniej można ją zbierać z pola. Absolutny brak tendencji do wylegania. Niska biomasa zapewnia szybki i oszczędny zbiór nasion.

• Szymon Hoppe z Działu Rozwoju Produktu Bayer

Oprac. Natalia Marciniak-Musiał na podstawie artykułu Marka Kalinowskiego pt. Odmiany rzepaku, które efektywnie wykorzystują azot, który ukazał się w Tygodniku Poradniku Rolniczym 23/2022 na str. 18.  Jeśli chcesz czytać więcej podobnych artykułów, już dziś wykup dostęp do wszystkich treści na TPR: Zamów prenumeratę.

Fot. Marek Kalinowski