Lucernę trzeba odchwaszczać

To zadanie dobrze spełnia koszenie odchwaszczające przy czym zdecydowanie lepszą skuteczność daje możliwość chemicznego odchwaszczania lucernika. Dziś zwrócimy uwagę na najgroźniejsze chwasty w lucernikach, zaś o doświadczeniach z odchwaszczaniem chemicznym napiszemy wkrótce.

Z praktycznego  punktu widzenia, w lucernie należy rozróżnić zachwaszczenie w roku zasiewu oraz w kolejnych latach uprawy. W pierwszym roku dominują gatunki jednoroczne, od których konkurencyjności zależy udany start plantacji i jej produktywność w następnych latach.

Wśród chwastów jednorocznych najczęściej pojawiających się w założonym lucerniku są m.in.: bodziszek drobny (chwast niewielki, ale występujący licznie, plenny – wydający 2 do 3 pokoleń w roku i zimujący), chwastnica jednostronna (najczęściej pojawia się w siewie czystym wykonywanym wczesnym latem), gorczyca polna (gatunek typowo jary, wymarzający, ale niebezpieczny podczas długich ciepłych jesieni), gwiazdnica pospolita (często pojawia się w stanowisku, jednak jeżeli jest ono suche, na ogół lucerna wygrywa konkurencję), a także jasnoty, komosa biała, krzywoszyj polny, maruna bezwonna, maki, niezapominajka polna, przetaczniki, przytulia czepna, rdesty, rzodkiew świrzepa, tasznik pospolity i tobołki polne.

Na plantacjach starszych pojawiają się chwasty wieloletnie, w zależności od intensywności występowania ograniczające rozwój plantacji oraz jej jakość paszową. Ich liczebność i bioróżnorodność jest znacznie mniejsza niż jednorocznych. Ponadto, w lucernie występują dość rzadko spotykane chwasty pasożytnicze, należy do nich kanianka koniczynowa i wonna.

Wśród chwastów wieloletnich dla lucerny największymi konkurentami są: bylica pospolita, mniszek pospolity, ostrożeń polny, perz właściwy, szczaw kędzierzawy, szczaw polny, tępolistny i zwyczajny. Wszystkie wymienione mają silne systemy korzeniowe przez co bardzo konkurują o składniki pokarmowe. Chwasty wysokie mocno zacieniają lucernę, a niskie wieloletnie mają tendencję do zasiedlania miejsc nawet z drobnymi wypadami rośliny uprawnej.


Fot. Pixabay

Po siewie lucerny są wskazane w sytuacji zaskorupienia się gleby (warto zastosować lekki wał kolczasty). W roku siewu zaleca się prowadzenie tylko zabiegów pielęgnacyjnych odchwaszczających lucernik. Właściwie tylko przy szerokiej rozstawie rzędów można zastosować narzędzia spulchniające i pielące międzyrzędzia, które niszczą chwasty mechanicznie.

Z zasady pierwszy pokos wykonuje się, gdy lucerna zaczyna wytwarzać pąki kwiatowe. W przypadku intensywnego zachwaszczenia można wykonać wcześniejsze koszenie na wysokości 10–15 cm, które dość skutecznie ogranicza zachwaszczenie lucerny. W kolejnych latach użytkowania lucernika ważnym zabiegiem np. po chemicznym odchwaszczaniu, kiedy pojawiają się w lucerniku puste przestrzenie, jest ich systematyczne podsiewanie koniczyną lub trawami. W innym razie te wolne przestrzenie ponownie ulegną zachwasczeniu.

Chemiczne odchwaszczanie należy prowadzić w oparciu o zarejestrowane herbicydy i stosować je zgodnie z zaleceniami Instytutu Ochrony Roślin – PIB w Poznaniu oraz rekomendacjami ich producentów. Niestety, lista herbicydów jest krótka i jak wspomniałem, o możliwości chemicznego odchwaszczania lucerny napiszemy wkrótce.

Czasami największym problemem w lucernikach nie są chwasty, lecz pasożytnicza kanianka koniczynowa i wonna. Na szczęście kanianka występuje dość rzadko, jest rośliną bezzieleniową i jest pasożytem całkowitym, obligatoryjnym. Owija się dookoła rośliny żywicielskiej (przeważnie na koniczynie i lucernie), z której czerpie wodę i substancje organiczne za pomocą ssawek wyrastających z łodygi. Robi to bardzo sprytnie – po wykiełkowaniu nasiona łodyżka zarodka kanianki wydłuża się szybko, przybierając postać cienkiej nitki, której koniec zatacza szerokie kręgi. Trafiwszy na pęd żywiciela owija się dookoła niego, a następnie wydaje ssawki wnikające do tkanek żywiciela.

Początkowo kanianka występuje niewielkimi gniazdami, szybko jednak się rozprzestrzenia opanowując rozległe powierzchnie. Rozmnaża się z nasion lub przez podział łodyg. Nasiona zachowują żywotność przez 10–12 lat i nie szkodzi im przejście przez przewód pokarmowy zwierząt. Roślin zaatakowanych przez kaniankę nie można przeznaczać na paszę dla zwierząt, gdyż pasożyt ten zawiera w świeżej masie trujący glikozyd – kuskutynę.