Magnez w nawożeniu roślin - ważny, chociaż uważany za drugoplanowy

Magnez jest szczególnie ważnym pierwiastkiem dla buraków, rzepaku, ziemniaków i zbóż. Spośród zbóż najwięcej tego składnika pobiera owies.

Badania naukowe potwierdzają, że nawożenie magnezem zwiększa pobieranie azotu, a także korzystnie oddziałuje na transport i gromadzenie fosforu w nasionach. Poza tym, pierwiastek ten bierze udział w gospodarce fosforanowej roślin i zapewnia równomierne dojrzewanie zbóż. Rośliny pobierają magnez począwszy od kiełkowania, aż do końca wegetacji. Prawidłowe pobieranie tego pierwiastka przez rośliny zależy od zasobności gleby w przyswajalne formy magnezu, ale również od zawartości w niej wapnia i potasu.

Najpopularniejszym sposobem zapobiegania niedoborom magnezu i siarki jest stosowanie dokarmiania roślin 5% roztworem siedmiowodnego siarczanu magnezu. Pamiętajmy jednak, że zapotrzebowanie roślin na te składniki jest na tyle duże, że aplikacją dolistną uratujemy sytuację na kilka dni. Dlatego w przypadku magnezu (również siarki) trzeba ją dostarczyć w nawozach podstawowych. Znając glebowe niedobory, zawartość w nich magnezu możemy podnieść przy okazji regulowania odczynu pH przez stosowanie wapna dolomitowego. Oczywiście szybką zdecydowaną poprawę i duże ilości potrzebnego magnezu dostarczymy do gleby stosując łatwo rozpuszczalne siarczany magnezu doglebowo.

Wyraźne niedobory magnezu będącego podstawowym składnikiem chlorofilu i pierwiastkiem kluczowym dla fotosyntezy ujawniają się przy dużym jego deficycie i najczęściej w okresie dużych opadów, które wypłukują go do głębszych warstw gleby oraz na glebach lekkich, z małym kompleksem sorpcyjnym. Gleby takie najczęściej charakteryzują się też kwaśnym odczynem i małą żyznością.

Niedoborowe objawy magnezu najpierw pojawiają się na liściach starszych, a dopiero później występują na liściach młodych. Na roślinach jednoliściennych dotkniętych deficytem magnezu zaobserwować można wówczas charakterystyczne marmurkowate plamy na liściach, zwłaszcza w obrębie unerwienia. Objawy te określane są jako tzw. pasiastość liści. U zbóż przy znacznym braku magnezu liście stają się bardziej chlorotyczne i prążkowane, po brunatne nekrozy rozpoczynające się od wierzchołków liści.

Praktycznym miernikiem oceny zasobności gleby w przyswajalny magnez, tak jak w przypadku siarki jest analiza chemiczna próbek gleby. Wizualna obserwacja niedoborów na podstawie wyglądu liści jest pomocna, lecz pozwala stwierdzić stan silnego już niedoboru magnezu, a w takiej sytuacji roślinom nie wiele już pomożemy.

U roślin dwuliściennych występują plamy na liściach, które przybierają barwę pomarańczową i z tego względu objawy są określane mianem tygrysowatości liści. W zaawansowanym stadium u buraka cukrowego następuje żółknięcie bądź chloroza pomiędzy nerwami, a w skrajnych przypadkach nekroza obejmująca już całą powierzchnię blaszki liściowej.

U ziemniaków dotkniętych niedoborem magnezu pojawiają się czarne plamy na liściach, następnie następuje ograniczenie procesu zawiązywania bulw pod krzakiem.

W przypadku rzepaku pojawiają się żółte lub czerwonopurpurowe przebarwienia starszych liści, przy czym łodygi pozostają nadal zielone. Spośród gatunków uprawnych roślinami wskaźnikowymi, wykazującymi szybkie objawy już przy niewielkim wyczerpaniu magnezu z gleb są zboża.