Mieszaniny zbiornikowe są to zazwyczaj środki ochrony roślin + nawozy dolistne + adiuwanty i/lub kondycjonery wody + biostymulatory, a niekiedy także regulatory wzrostu i rozwoju roślin.
Dzięki temu zmniejsza się liczba zabiegów, zużycie sprzętu, paliwa i wody, mniej ugniata się rolę, mniej niszczy strukturę gleby i rośliny.
Zagrożenia przy łączeniu wielu preparatów
Jednak przy łącznym stosowaniu zbyt dużej liczby agrochemikaliów (zaleca się do 3) istnieje ryzyko zmniejszonej skuteczności, a nawet fitotoksyczności stosowanej mieszaniny, prowadzącej w skrajnych przypadkach do uszkodzeń (poparzeń) roślin, a nawet ich wypadów.
Możliwe jest również tworzenie w sporządzonym roztworze wytrąceń w postaci osadów, bądź zmętnień, rozwarstwień, kłaczenie. A w efekcie zatykanie końcówek rozpylaczy, co utrudnia lub uniemożliwia wykonanie oprysku.
Poza tym, prowadzony oprysk różnymi preparatami w tym samym terminie agrotechnicznym (fazie wegetacji) nie zawsze jest skuteczny, a zarazem wskazany. Niemniej, przy umiejętnym sporządzaniu mieszanin zbiornikowych i ustaleniu optymalnego terminu oprysku, korzyści wynikające z łącznego stosowania, przemawiają za ich aplikacją.
W praktyce łączone są zwykle nawozy dolistne z preparatami grzybobójczymi lub owadobójczymi, z ewentualnym dodatkiem biostymulatorów na bazie aminokwasów lub wyciągów z alg, a także kondycjonera wody i/lub adiuwanta.
Chodzi m.in. o to, by obniżyć pH roztworu do pożądanego poziomu, zmiękczyć twardą wodę oraz obniżyć napięcie powierzchniowe sporządzanego roztworu, co umożliwi równomierne rozprowadzenie naniesionych kropli na powierzchni rośliny i lepsze wnikanie substancji czynnych ze ś.o.r. i składników pokarmowych z nawozów dolistnych.
Kiedy nie łączyć preparatów – kluczowe ograniczenia
Jednak tego typu substancje są niekiedy obecne w ś.o.r. i nawozach, stąd nie zawsze muszą być dodawane, a jeśli tak to w mniejszej ilości oraz po konsultacji z przedstawicielem firmy oferującej dany preparat. Dobra, miękka woda (najlepsza byłaby deszczówka) o optymalnym pH jest często istotnym warunkiem dobrej skuteczności substancji czynnych ze środków ochrony roślin i przyswajalności składników z nawozów dolistnych.
Optymalna temperatura roztworu powinna być zbliżona do temperatury powietrza, zazwyczaj w zakresie 10-20 st. C.
Należy pamiętać, iż dodawany do roztworu mocznik silnie oziębia sporządzany roztwór, w związku z czym należy go wcześniej rozpuścić, by po pewnym czasie nabrał temperatury otoczenia.
Z kolei jednowodny siarczan magnezu w odróżnieniu od 7-wodnego, podnosi temperaturę sporządzanego roztworu.
Nie wszystkie środki ochrony roślin można stosować razem
Reasumując skuteczność stosowanych agrochemikaliów zależy także w dużym stopniu od ich umiejętnego połączenia, poza tym pH roztworu, twardości wody, ewentualnych zanieczyszczeń organicznych i mineralnych oraz temperatury.
Na ogół nie łączy się w zbiorniku opryskiwacza nawozów wapniowych ze ś.o.r. oraz innymi składnikami nawozów, zwłaszcza dysocjujących i występujących w formie anionów (siarczanów, fosforanów, azotanów, boranów, molibdenianów).
Również nawozy krzemowe z wielu firm powinny być stosowane „solo”. Tak więc przed aplikacją nawozów dolistnych wielo- i jednoskładnikowych (najlepiej z jednej firmy oraz schelatowanych), należy się upewnić, czy można je łączyć w zbiorniku opryskiwacza i stosować łącznie.
Kolejność czynności, czyli dodatek kolejnych preparatów do zbiornika opryskiwacza jest zwykle następujący:
- Napełnienie zbiornika opryskiwacza wodą do 2/3 objętości.
- Włączenie mieszadła.
- Dodatek kondycjonera wody (można też później).
- Dodatek mocznika do dolistnego dokarmiania (bez inhibitora ureazy lub biodegradowalnej powłoki) i siarczanu magnezu. Obydwa nawozy najlepiej wcześniej rozpuścić w wodzie.
- Dodatek nawozów wielo- i jednoskładnikowych, w pierwszej kolejności krystalicznych (wcześniej rozpuszczonych), a następnie zawiesinowych i płynnych.
- Dodatek biostymulatora na bazie aminokwasów lub wyciągów z alg.
- Dodatek fungicydu lub insektycydu (po konsultacji z firmą lub na podstawie własnej oceny). Wcześniej może być wskazany oprysk próbny na niewielkiej powierzchni.
- Uzupełnienie wody do pełnej objętości zbiornika opryskiwacza.
- Niezwłoczny wyjazd w pole i oprysk (w godzinach wieczornych) na suche rośliny, nie zroszone przez deszcz lub rosę, upewniając się czy nie nastąpiły w roztworze niepożądane rekcje. Podczas oprysku dostosować wielkość kropli, ciśnienie oraz wydatek roztworu na 1 ha, do zalecanej wartości dla ś.o.r.
- Po oprysku dokładne wymycie wodą zbiornika opryskiwacza, przewodów i rozpylaczy.
autor: prof. dr hab. Czesław Szewczuk
