Jakie owady zaliczamy do zapylaczy?
Do zapylaczy zaliczamy m.in. pszczoły samotnice, które zakładają gniazda w pustych łodygach roślin. Te są bezpieczne dla człowieka, bo mają zredukowane żądło. Najczęściej spotykaną samotnicą jest murarka ogrodowa z charakterystycznymi ciemnorudymi włoskami na tułowiu. Oprócz murarek spotkać można pszczolinki. Jest to grupa zapylaczy drzew owocowych.
Pszczolinka jest dość dużą pszczołą, której samica osiąga 9 do 11 mm wielkości, a samiec 11 do 13 cm. Nazywana jest często pszczołą ziemną z żółtymi nogami. Samce są szczuplejsze od samic, ciało pokrywają rzadsze włosy i jest ono pozbawione charakterystycznej, gęstej pomarańczowożółtej szczotki włosów na ostatniej parze nóg.
Pszczolinka pospolita podobna jest do pszczoły miodnej, jednak różnią się ostatnią parą nóg. U pszczoły miodnej goleń jest szeroka i nieowłosiona a u pszczolinki owłosiona o żółtopomarańczowym odcieniu. Pszczolinka białobrzucha jest podobna do pospolitej z ostatniej pary nóg. Zauważalną różnicą między tymi gatunkami jest to, że białobrzucha ma silnie owłosiony jasny tułów oraz szerokie paski na odwłoku. Starsze osobniki obu gatunków trudno odróżnić.
Zobacz też: Nasionnica trześniówka: kiedy i jak chronić czereśnie bez chemii?
Zapylaczem jest też smuklik wielki, czyli największy z naszych krajowych smuklików. Ciało i nogi ma pokryte włoskami, które na odwłoku układają się w białe przepaski. Samica smuklika osiąga 14 do 16 mm długości a samiec 13 do 15. Ten gatunek prowadzi samotny żywot. Samice rozpoczynają loty w kwietniu, które trwają do lipca. Samica składa do 20 jaj, z których po ok. 10 dniach wykluwa się nowe pokolenie a matka po pewnym czasie ginie. W młodym pokoleniu zimują tylko samice a samce giną niedługo po kopulacji. Nowe pokolenie pojawia się w czerwcu i lata do września, kolejne pokolenie trwa w hibernacji.Smuklik smagły ma ciało brązowo-zielone. Czoło samic wyciągnięte i słabo owłosione, na odwłoku jasne przepaski, często przerywane lub przewężane po środku. Czułki samców pomarańczowe. Długość ciała 7 do 9 cm. Największą aktywność wykazuje od kwietnia do sierpnia.
Misierki – jak zapylają?
Interesujące są np. misierki, czyli kolejna grupa zapylaczy, które opanowały sztukę budowania gniazd używając do tego kawałków liści – misierka niedopaska. Potrafią wyciąć fragment liścia, zwinąć go w rulonik, a po umieszczeniu go w ziemi, złożyć w nim jaja. Misierki zaliczane są do ważnych zapylaczy, szczególnie roślin sadowniczych i uprawnych, co przekłada się na plony i jakość.
Misierka wielka gniazda zakłada z fragmentów liści ułożonych liniowo i budowanych w tunelach w drewnie, wykopanych samodzielnie w ziemi, wygryzionych korytarzach w martwym drzewie, szczelinach, pod kamieniami lub pustych łodygach, a nawet doniczkach balkonowych.
Misiarka dwuzębna, która preferuje rośliny bobowate, w odróżnieniu od pozostałych, buduje gniazda nie z liści, lecz z gliny i żywicy. Jako ciekawostkę warto dodać, że misiarka zbierająca pyłek ma uniesiony odwłok i zbiera ładunek na spodnią część, na której znajduje się szczoteczka brzuszna.
Błonkówka zadrzechnia to zapylacz o dużym znaczeniu gospodarczym
Błonkówka zadrzechnia fioletowa, czyli czarna pszczoła, jest również zapylaczem o dużym znaczeniu gospodarczym. Dotychczas uważana była za wymarłą, ale jest, powróciła na nasze kwietne łąki. Osiąga długość 3,5 cm a największą aktywność wykazuje od kwietnia do września.
Ciało łącznie z nogami jest czarne, masywne, lśniące, ciemnoszaro owłosione. Czułki czarne, u samca ostatnie człony wyraźnie rozjaśnione. Skrzydła zadrzechni fioletowej połyskują na fioletowo stąd pewnie jej nazwa. Jak poprzednie pszczoły, są samotnicami.
Gniazda zakładają w suchym drewnie, wywiercając w nim za pomocą żuwaczek długie, 30-centymetrowe korytarze. Aktywność wykazują od marca po październik, choć najczęściej widywane w maju. W Polsce występuje podobny gatunek zadrzechni. Samce mają czarno ubarwione czułki, bez rozjaśnień. Pozostały nam do omówienia trzmiele oraz porobnice, o których napiszemy wkrótce.
Małgorzata Wyrzykowska
