Kiedy namiotnik jabłoniowy żeruje na jabłoniach?
Namiotnik jabłoniowy to szkodnik, którego rośliną żywicielską jest jabłoń, może doprowadzić do gołożerów, a to skutkuje zahamowaniem wzrostu, obniżeniem plonu jabłek, a także brakiem zawiązywania pąków kwiatowych na kolejny rok.
Gąsienice namiotnika uszkadzają liście jabłoni do czerwca, ale ich żerowanie rozpoczyna się już przed kwitnieniem drzew. Pod koniec kwietnia lub na początku maja wgryzają się pod skórkę liścia i tam rozpoczynają żerowanie. Wyjadają miękisz i pozostawiają nietkniętą wierzchnią i dolną skórkę liścia, która z czasem brązowieje i wówczas powstaje mina sięgająca 2 cm, powodująca zamieranie 2/3 powierzchni. W przypadku małego liścia, może obejmować całą powierzchnię. Gdy liść zaczyna zasychać, gąsienice opuszczają minę i szukają nowego, sąsiedniego liścia, by utworzyć nową minę (minowanie polega na wyjadaniu miękiszu liścia przez owady żerujące, tworząc miny, czyli korytarze w liściach między górną i dolną skórką, często wypełnione odchodami).
Gąsienice namiotnika jabłoniowego są żarłoczne
Po kwitnieniu jabłoni gąsienice opuszczają miny i żerują gromadnie na liściach w białych oprzędach podobnych do namiotów. Początkowo szkieletują liście, zostawiając zbrązowiałą dolną skórkę, natomiast później zjadają całe liście pozostając jedynie główne nerwy. Nadgryzają również zawiązki owoców, które z czasem opadają. Gąsienice w miarę wzrostu stają się coraz bardziej żarłoczne, a także budują coraz większe oprzędy. Pod koniec rozwoju niekiedy oprzęd może obejmować całą gałąź.
Z gąsienicy powstaje motyl o typowym wyglądzie molowca. Osiąga ok. 8 mm długości, ma wąskie skrzydła o rozpiętości do 2 cm, białe z czarnymi kilkunastoma punktami ułożonymi w trzy podłużne rzędy. Tylny brzeg skrzydeł zakończony jest strzępiną, przypominającą rzęsy. Jajo namiotnika jest ciemne, owalne, lekko wypukłe. Samica składa je w złoża (po 50 do 80 jaj), jedna samica może złożyć kilka takich złóż, o średnicy paru milimetrów i przykrywa wydzieliną gruczołu kitowego. Nadaje to złożu wygląd niewielkich, nieregularnych tarczek o żółtym zabarwieniu, które z czasem brunatnieją, przypominając kolor gałązki. Z jaja po 3-tygodniowym okresie inkubacji, wykluwa się gąsienica, która początkowo ma ok. 1 mm a z czasem osiąga długość do 2 cm.
Kiedy następuje wylęg namiotnika jabłoniowego?
Wylęg szkodnika występuje około połowy lipca. Gąsienice nie wychodzą jednak spod tarczki, lecz odżywiają się substancjami zgromadzonymi w jaju i pozostają pod tarczkami do wiosny następnego roku. Gąsienica jest kremowa lub bladożółta z czarną głową i tarczką odwłokową oraz dwoma rzędami małych czarnych plamek. Z gąsienicy powstaje jasnożółta poczwarka (stadium poczwarki trwa ok. 10 dni), o długości ok. 1,5 cm, w białym wrzecionowatym kokonie. Kokony są ułożone ściśle jeden obok drugiego, tworząc jakby pakiet w oprzędzie, w którym żerowały gąsienice. Motyle latają od połowy czerwca do połowy sierpnia. W ciągu dnia ukrywają się wśród liści lub w roślinach pod drzewami i stają się aktywne dopiero o zmierzchu i nocą.
Jak się pozbyć namiotnika?
Do ekologicznych metod należy oprysk z wrotyczu, który przyrządzimy biorąc 30 dag świeżego ziela wrotyczu i zalewając 10 l wody. Po 24 godz. miksturę przecedzamy i pryskamy drzewa po rozcieńczeniu 1:2. Najlepiej wiosną nim gąsienice ukryją się pod ochronną pajęczyną. Naszymi sprzymierzeńcami w walce m.in. z namiotnikami są sikorki oraz pasożytnicze błonkówki i pluskwiak dziubak gajowy. Możemy także pajęczyny ze szkodnikami usuwać ręcznie i niszczyć.
Małgorzata Wyrzykowska
