Znane szkodniki bytujące pod korą
Najbardziej znanymi szkodnikami są:
- zwójka koróweczka,
- przeziernik jabłoniowiec,
- trociniarka czerwica,
- trzyśniad kasztanówka,
- ogłodek jabłoniowiec i szorstki,
- rozwiertek nieparek.
Jakie rośliny uszkadza zwójka koróweczka?
Zwójka koróweczka najsilniej poraża:
- morele,
- brzoskwinie,
- czereśnie,
- śliwy,
- wiśnie,
- nektaryny,
- jabłonie.
Postać dorosła jest motylem o długości ciała do 7,5 mm i 15-milimetrowej rozpiętości brązowych z ciemnoniebieskimi, poprzecznymi liniami skrzydeł, pokrytych żółtoszarym puszkiem. Jajo jest spłaszczone, białe, kształtu lekko wypukłej tarczki, o średnicy ok. 0,6 mm. Gąsienica jest barwy żółtej lub żółtozielonej z czarną głową. W pierwszym stadium rozwojowym ma 1 mm długości do 1 cm w ostatnim V stadium rozwoju. Poczwarka jest jasnobrązowa o długości 7 mm. Zimują w stadium larwalnym pod korą drzew.
W następnym roku gąsienice kończą swój rozwój, wygryzają korytarze do wierzchnich warstw kory, którymi wypychają odchody i tam w oprzędzie się przepoczwarczają. Po ok. 2 tyg. (w kwietniu) wylatują motyle, samice po kopulacji po ok. 8 dniach po wylocie, przez 3 dni składają jaja (do 90 szt.). Jaja składane są na korze tego samego drzewa, z którego wyleciała samica. Okres inkubacji trwa 6 dni, po czym z jaj wylęgają się gąsienice, które zaraz po wylęgu wgryzają się pod korę a 10–20 dni później na powierzchni kory pojawiają się charakterystyczne woreczki sprzędzionych odchodów. Larwy żerują w warstwie pomiędzy kambium i korkiem w miejscach uszlachetniania oraz brzegach ran. Żerowiska są bezkształtne, z korytarzami rozchodzącymi się w różnych kierunkach. Ich wnętrze podczas linienia i zimowego spoczynku jest wysłane oprzędem.
Na korach jakich drzew żeruje przeziernik jabłonowiec?
Przeziernik jabłoniowiec (ślepotkowiec) żeruje głównie na jabłoni, rzadziej atakuje grusze, drzewa pestkowe, ale nie pogardzi głogiem i jarzębiną. Gąsienice przeziernika żerują pod korą, w żywych tkankach, w korytarzach biegnących wzdłuż pnia lub gałęzi. Na powierzchni zaatakowanych drzew widać wyciekającą żywicę z odchodami.
Przeziernik jabłoniowiec to motyl o czarnym ciele z rudym prążkiem na odwłoku i wąskich, przezroczystych, z czarno rudą obwódką, skrzydłach o rozpiętości do 22 mm. Jajo jest owalne, złotawobrązowe o długości 1 mm. Gąsienica szkodnika jest żółtawobiała bądź różowa z czarną głową o długości ok. 2 mm. Poczwarka jest żółtobrązowa. Stadium zimującym jest gąsienica ukryta pod korą. Wiosną gąsienice rozpoczynają żer drążąc korytarze i chodniki w kierunku powierzchni kory i tuż u wyjścia przepoczwarczają się w kokonie ukrytym pod cienką warstwą kory. Stadium poczwarki trwa ok. 2 do 4 tyg. Przed wylotem motyla poczwarka się wysuwa a w otworze wylotowym widać oskórek poczwarki. Lot motyli trwa od maja do sierpnia. Samice w tym czasie składają jaja (200–250 szt.) w spękaniach kory.
Na jakich drzewach żeruje trociniarka czerwica?
Trociniarka czerwica jest szkodnikiem wszystkich drzew owocowych, a także orzecha włoskiego. Dorosły owad to duży motyl o grubym ciele, ciemnoszarych skrzydłach o rozpiętości u samicy ok. 9 cm, samca 7 cm. Jajo jest owalne, jasnobrązowe, ciemno prążkowane. Gąsienica barwy fioletowoczerwonej osiąga do 10 cm długości.
Poczwarka jest ciemnobrązowa o długości ok. 4 cm. Szkodnik zimuje w formie gąsienicy pierwszego lub drugiego pokolenia w korytarzach pod korą pni lub w tunelach na drzewie. Wiosną jednoroczne gąsienice drążą tunel a dwuletnie się przepoczwarczają. W tym celu gąsienica wygryza otwór w korze, przy którym tworzy oprzęd i w nim się przepoczwarczają. Po trzech tygodniach wylatuje nocny motyl. Samica tego motyla składa jaja w spękaniach kory (jedna może złożyć do 1000 jaj w złożach od 5 do 50 szt.). Po ok. 2 tyg. wylęgają się larwy, które wgryzają się pod korę, gdzie w pierwszym roku żyją w gromadzie a w następnym wygryzają tunele.
Małgorzata Wyrzykowska
