Nowe odmiany zbóż w rejestrze krajowym
Pod koniec stycznia ub.r. do Krajowego rejestru wpisano:
- 22 nowe odmiany zbóż jarych,
- 9 jęczmienia,
- 6 pszenicy zwyczajnej,
- 3 owsa zwyczajnego,
- 3 żyta,
- 1 pszenżyta.
Te nowości wnoszą niezaprzeczalnie postęp hodowlany. Zależnie od hodowcy, materiał siewny niektórych jest dostępny, innych po rozmnożeniu materiału siewnego pojawi się za rok. Dziś przed nowym sezonem siewów przedstawiamy krótką charakterystykę tych nowości, skupiając się na informacjach o odporności na choroby, wyleganie i podstawowe cechy jakościowe ziarna.
Spis odmian zbóż
W roku 2023 do Krajowego rejestru wpisano 9 nowych odmian jęczmienia jarego. Wśród 9 nowości zarejestrowanych w ub.r. cztery odmiany są typu browarnego – LG Flamenco, LG Rumba, Sting i Lexy oraz pięć typu pastewnego – Amaretto, Kakadu, KWS Premis, Masimo i Magnus. Aktualnie zarejestrowane są 84 odmiany jęczmienia jarego, 22 typu browarnego i 62 typu pastewnego, w tym jedna nieoplewiona Gawrosz.
Odmiany jęczmienia wpisane do Krajowego rejestru w roku 2023
- Lexy – odporność na mączniaka prawdziwego, plamistość siatkową, rdzę jęczmienia i ciemnobrunatną plamistość – średnia, na rynchosporiozę – dość mała. Rośliny średniej wysokości, o przeciętnej odporności na wyleganie. Masa 1000 ziaren średnia. Zawartość białka w ziarnie dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
- LG Flamenco – odporność na mączniaka prawdziwego i ciemnobrunatną plamistość – średnia, na plamistość siatkową, rdzę jęczmienia i rynchosporiozę – dość mała. Rośliny dość niskie o przeciętnej odporności na wyleganie. Masa 1000 ziaren średnia. Zawartość białka w ziarnie dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość mała.
- LG Rumba – odporność na rdzę jęczmienia – dość duża, na mączniaka prawdziwego, plamistość siatkową i ciemnobrunatną plamistość – średnia, na rynchosporiozę – dość mała. Rośliny średniej wysokości, o dość małej odporności na wyleganie. Masa 1000 ziaren dość duża. Zawartość białka w ziarnie dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
- Sting – odporność na ciemnobrunatną plamistość – dość duża, na plamistość siatkową, rdzę jęczmienia i rynchosporiozę – średnia, na mączniaka prawdziwego – mała. Rośliny średniej wysokości o przeciętnej odporności na wyleganie. Masa 1000 ziaren bardzo duża. Zawartość białka w ziarnie przeciętna. Tolerancja na zakwaszenie gleby duża.
- Amaretto – odporność na plamistość siatkową – dość duża, na rdzę jęczmienia, rynchosporiozę i ciemnobrunatną plamistość – średnia, na mączniaka prawdziwego – dość mała. Rośliny dość wysokie, o dość małej odporności na wyleganie. Masa 1000 ziaren duża. Zawartość białka w ziarnie przeciętna. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
- Kakadu – odporność na ciemnobrunatną plamistość – duża, na plamistość siatkową i rdzę jęczmienia – dość duża, na rynchosporiozę – średnia, na mączniaka prawdziwego – mała. Rośliny średniej wysokości, o dość małej odporności na wyleganie. Masa 1000 ziaren dość mała. Zawartość białka w ziarnie przeciętna. Tolerancja na zakwaszenie gleby duża.
- KWS Premis – odporność na plamistość siatkową, rdzę jęczmienia i rynchosporiozę – dość duża, na mączniaka prawdziwego i ciemnobrunatną plamistość – średnia. Rośliny dość niskie, o przeciętnej odporności na wyleganie. Masa 1000 ziaren i zawartość białka w ziarnie dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
- Magnus – odporność na ciemnobrunatną plamistość – dość duża, na mączniaka prawdziwego, plamistość siatkową i rynchosporiozę – średnia, na rdzę jęczmienia – dość mała. Rośliny dość wysokie, o przeciętnej odporności na wyleganie. Masa 1000 ziaren i zawartość białka w ziarnie dość duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
- Masimo – odporność na ciemnobrunatną plamistość – dość duża, na mączniaka prawdziwego, plamistość siatkową, rdzę jęczmienia i rynchosporiozę – średnia. Rośliny dość wysokie, o dość małej odporności na wyleganie. Masa 1000 ziaren średnia. Zawartość białka w ziarnie dość duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
Odmiany owsa jarego wpisane do Krajowego rejestru w roku 2023
W roku 2023 do Krajowego rejestru wpisano trzy polskie odmiany owsa zwyczajnego: Dynamit, MHR Samuraj i Motto. Obecnie w KR znajduje się 38 odmian owsa jarego, w tym 35 zwyczajnego i 3 nagiego. Są to głównie odmiany żółtoziarniste, a wyjątek stanowi odmiana Gniady o brązowej barwie łuski.
- Dynamit – odporność na rdzę owsa – dość duża, na mączniaka prawdziwego i helmintosporiozę – średnia. Rośliny wysokie, o małej odporności na wyleganie. Udział łuski mały, masa 1000 ziaren średnia, zawartość białka duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia.
- MHR Samuraj – odporność na mączniaka prawdziwego – dość duża, na rdzę owsa i helmintosporiozę – średnia. Rośliny niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Udział łuski bardzo mały, masa 1000 ziaren dość duża, zawartość białka dość duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia.
- Motto – odporność na mączniaka prawdziwego i rdzę owsa – dość duża, na helmintosporiozę – średnia. Rośliny dość wysokie, o średniej odporności na wyleganie. Udział łuski mały do bardzo małego, masa 1000 ziaren dość duża, zawartość białka duża do bardzo dużej. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia
Odmiany pszenicy jarej wpisane do Krajowego rejestru w roku 2023
W 2023 roku do Krajowego rejestru wpisano sześć nowych odmian pszenicy jarej, pięć jakościowych odmian chlebowych (grupa A) – Klaudyna, Konstancja, Mohican, Pireus, Stachus oraz jedną odmianę z grupy B – Eskapada. Obecnie liczba zarejestrowanych w Polsce odmian pszenicy zwyczajnej jarej wynosi 50.
- Klaudyna – odporność na septoriozę plew – dość duża, na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną, rdzę żółtą, brunatną plamistość liści i septoriozy liści – średnia, na choroby podstawy źdźbła i fuzariozę kłosów – dość mała. Rośliny średniej wysokości, o przeciętnej odporności na wyleganie. Masa 1000 ziaren mała, gęstość ziarna w stanie zsypnym duża. Odporność na porastanie w kłosie dość mała, liczba opadania dość duża. Zawartość białka duża, ilość glutenu dość duża. Wskaźnik sedymentacyjny SDS bardzo duży. Wydajność ogólna mąki dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
- Konstancja – odporność na mączniaka prawdziwego – dość duża, na choroby podstawy źdźbła, rdzę brunatną, rdzę żółtą, brunatną plamistość liści, septoriozy liści, septoriozę plew i fuzariozę kłosów – średnia. Rośliny wysokie, o dość małej odporności na wyleganie. Masa 1000 ziaren dość mała, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość duża. Odporność na porastanie w kłosie przeciętna, liczba opadania duża. Zawartość białka duża do bardzo dużej, ilość glutenu duża. Wskaźnik sedymentacyjny SDS duży do bardzo dużego. Wydajność ogólna mąki dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
- Mohican – odporność na rdzę brunatną, brunatną plamistość liści i septoriozy liści – dość duża, na choroby podstawy źdźbła, mączniaka prawdziwego, rdzę żółtą i septoriozę plew – średnia, na fuzariozę kłosów – dość mała. Rośliny dość wysokie, o dość małej odporności na wyleganie. Masa 1000 ziaren duża, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość duża. Odporność na porastanie w kłosie przeciętna, liczba opadania duża do bardzo dużej. Zawartość białka i ilość glutenu duże. Wskaźnik sedymentacyjny SDS duży do bardzo dużego. Wydajność ogólna mąki średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
- Pireus – odporność na choroby podstawy źdźbła, mączniaka prawdziwego, rdzę żółtą, brunatną plamistość liści, septoriozę plew i fuzariozę kłosów – średnia, na rdzę brunatną i septoriozy liści – dość mała. Rośliny dość niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Masa 1000 ziaren dość mała, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość duża. Odporność na porastanie w kłosie przeciętna, liczba opadania duża. Zawartość białka duża do bardzo dużej, ilość glutenu duża. Wskaźnik sedymentacyjny SDS duży do bardzo dużego. Wydajność ogólna mąki mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
- Stachus – odporność na choroby podstawy źdźbła, mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną, brunatną plamistość liści, septoriozy liści, septoriozę plew i fuzariozę kłosów – średnia, na rdzę żółtą – mała. Rośliny dość niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Masa 1000 ziaren średnia, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość duża. Odporność na porastanie w kłosie przeciętna, liczba opadania duża. Zawartość białka duża, ilość glutenu średnia. Wskaźnik sedymentacyjny SDS bardzo duży. Wydajność ogólna mąki średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
- Eskapada – odporność na choroby podstawy źdźbła, mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną, brunatną plamistość liści, septoriozy liści, septoriozę plew i fuzariozę kłosów – średnia, na rdzę żółtą – mała. Rośliny niskie, o dużej odporności na wyleganie. Masa 1000 ziaren dość mała, gęstość ziarna w stanie zsypnym duża. Odporność na porastanie w kłosie dość duża, liczba opadania dość duża. Zawartość białka i ilość glutenu duże. Wskaźnik sedymentacyjny SDS duży do bardzo dużego. Wydajność ogólna mąki mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
Odmiany pszenżyta jarego wpisane do Krajowego rejestru w roku 2023
W roku 2023 zarejestrowano kolejną odmianę pszenżyta jarego – Frigus. Obecnie Krajowy rejestr tego gatunku liczy 16 odmian.
- Frigus – odporność na choroby podstawy źdźbła – dość duża, na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną, rdzę żółtą, rynchosporiozę, brunatną plamistość liści, septoriozę liści, septoriozę plew i fuzariozę kłosów – średnia. Rośliny dość wysokie, o dość małej odporności na wyleganie. Masa 1000 ziaren przeciętna, gęstość ziarna w stanie zsypnym średnia. Odporność na porastanie w kłosie przeciętna, liczba opadania dość duża. Zawartość białka średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
Odmiany żyta jarego wpisane do Krajowego rejestru w roku 2023
Na początku 2023 roku do Krajowego rejestru wpisano trzy nowe odmiany, w tym dwie mieszańcowe do uprawy na ziarno – KWS Allocator i KWS Osbor oraz jedną populacyjną zarejestrowaną do uprawy na zielonkę – Rolfutter. Obecnie zarejestrowanych jest osiem odmian żyta jarego – sześć populacyjnych i dwie mieszańcowe.
- KWS Allocator – odporność na choroby podstawy źdźbła – dość duża, na brunatną plamistość liści, rynchosporiozę, septoriozy liści i fuzariozę kłosów – średnia, na mączniaka prawdziwego – dość mała, na rdzę brunatną – mała. Rośliny niskie do bardzo niskich, o dość dużej odporności na wyleganie. Masa 1000 ziaren dość mała, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość duża, odporność na porastanie w kłosie i liczba opadania dość duże. Zawartość białka bardzo mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość duża.
- KWS Osbor – odporność na rynchosporiozę – dość duża, na brunatną plamistość liści, septoriozy liści i fuzariozę kłosów – średnia, na choroby podstawy źdźbła i rdzę brunatną – dość mała, na mączniaka prawdziwego – mała. Rośliny niskie, o średniej odporności na wyleganie. Masa 1000 ziaren średnia, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość duża, odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania dość duża. Zawartość białka bardzo mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia.
- Rolfutter – odmiana populacyjna do uprawy na zielonkę. Plon zarówno suchej, jak i świeżej masy w pierwszym (podstawowym) terminie zbioru wyraźnie powyżej wzorca, natomiast w drugim terminie zbioru – nieco powyżej wzorca.
Dowiedz się również, jak deficyt siarki i magnezu wpływa na plony zbóż i rzepaku? Jakie dawki stosować?
Marek Kalinowski
Cechy odmian na podstawie Listy opisowej odmian roślin rolniczych COBORU
